การพัฒนารูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ ที่เน้นทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต ของครูในสถานศึกษานำร่องพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2

พลพิพัฒน์ วัฒนเศรษฐานุกุล — 2025-05-16

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบ และ 2) ทดลองใช้รูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบ ผู้ให้ข้อมูลและกลุ่มเป้าหมายถูกเลือกแบบเจาะจง (Purposive Selection) เป็นผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 7 คน ผู้นิเทศ จำนวน 53 คน และครู จำนวน 42 คน จาก 23 โรงเรียน เครื่องมือการวิจัย มี 2 ฉบับ ได้แก่ 1) แบบประเมินรูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบ และ 2) แบบประเมินผลการจัดการเรียนรู้ ซึ่งมีระดับคะแนน 5 ระดับ โดยมีผู้ประเมิน คือ ผู้ทรงคุณวุฒิ และผู้นิเทศ ตามลำดับ การเก็บรวบรวมข้อมูลดำเนินการโดยการขอความร่วมมือจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเพื่อส่งแบบประเมินให้แก่ผู้ให้ข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ สถิติค่าเฉลี่ย (M) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) สำหรับการประเมินรูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบ และใช้สถิติเชิงสรุปอ้างอิง (Inferential Statistics) ได้แก่ Dependent Sample t-test เพื่อเปรียบเทียบผลการจัดการเรียนรู้ก่อนและหลังนิเทศ และ One Sample t-test เพื่อเปรียบเทียบผลการจัดการเรียนรู้หลังนิเทศกับเกณฑ์ร้อยละ 80.00 โดยกำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ .05

ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบ มี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ วัตถุประสงค์ ปัจจัยนำเข้า กระบวนการนิเทศ ผลผลิต และเงื่อนไขความสำเร็จ ซึ่งผลการประเมินรูปแบบการนิเทศเชิงออกแบบ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด คิดเป็นค่าเฉลี่ย (M) เท่ากับ 4.89 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) เท่ากับ .31 และ 2) ผลการจัดการเรียนรู้ พบว่า หลังนิเทศสูงกว่าก่อนนิเทศ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และหลังนิเทศ สูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 80.00 ที่กำหนดไว้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของประเทศไทย

ชุณิภา เปิดโลกนิมิต — 2025-05-16

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของประเทศไทย และ 2) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของไทย กลุ่มตัวอย่าง คือ บุคลากรในสถาบันอุดมศึกษาจำนวน 400 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าความเบ้ ค่าความโด่ง และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการศึกษาพบว่า 1) ทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของไทยโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ทุนความสัมพันธ์มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมา คือ ทุนมนุษย์ และทุนโครงสร้าง และ 2) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของไทย พบว่า ปัจจัยด้านวัฒนธรรมองค์กรในด้านการเรียนรู้ และการแบ่งปันความรู้ สามารถร่วมกันพยากรณ์ทุนทางปัญญาได้ร้อยละ 38 ด้านความยืดหยุ่นในการทำงาน ความยืดหยุ่นด้านเวลา และความยืดหยุ่นด้านสถานที่ สามารถร่วมกันพยากรณ์ทุนทางปัญญาได้ร้อยละ 48 และปัจจัยตามหลักการกุญแจเก้าดอกในด้านการยอมรับความหลากหลาย การเป็นผู้ให้ ปัญญา ความเพียร การสำรวจตน การคิดบวกและการให้อภัย และภาวะผู้นำ สามารถร่วมกันพยากรณ์ทุนทางปัญญาได้ร้อยละ 53

ผลการวิจัยสะท้อนให้เห็นว่าทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของไทยอยู่ในระดับที่น่าพึงพอใจ โดยเฉพาะความเข้มแข็งของทุนความสัมพันธ์ ส่วนปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาทุนทางปัญญาได้แก่ วัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้และแบ่งปันความรู้ ความยืดหยุ่นในการทำงาน และคุณลักษณะสำคัญของบุคลากรตามหลักการกุญแจเก้าดอก ดังนั้น สถาบันอุดมศึกษาจึงควรมุ่งเน้นการสร้างบรรยากาศและวิธีการทำงานที่ส่งเสริมปัจจัยเหล่านี้ เพื่อยกระดับขีดความสามารถของทุนทางปัญญาอันจะนำไปสู่การสร้างมูลค่าเพิ่มและความได้เปรียบในการแข่งขันขององค์กรอย่างยั่งยืน

จันทรเกษมสาร

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทุนทางปัญญาในสถาบันอุดมศึกษาของประเทศไทย