จันทรเกษมสาร

บรรณาธิการแถลง

ณพัชญ์ปภา สว่างนุวัตรกุล — Fri, 28 Jun 2024 00:00:00 +0700

วารสารจันทรเกษมสาร มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม ปีที่ 30 ฉบับที่ 1 (มกราคม - มิถุนายน) พ.ศ. 2567 เป็นวารสารระดับชาติ ซึ่งปัจจุบันอยู่ในฐานข้อมูลของศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย (TCI) กลุ่มที่ 1 วารสารฉบับนี้ได้นำเสนอบทความทั้งหมด 10 เรื่อง โดยแบ่งเป็นบทความวิชาการ 1 เรื่อง และบทความวิจัย 9 เรื่อง โดยมี 8 บทความหลักที่สะท้อนถึงชุมชนในมิติที่มีความพิเศษแตกต่างกันออกไปภายใต้หัวข้อ ความพิเศษแห่งท้องถิ่น (Local Specialty) ดังนี้

บทความวิชาการ เรื่อง“ศิลปะตกแต่งกับการสร้างความร่วมมือเพื่อแหล่งท่องเที่ยวชนบท กรณีศึกษาตลาดโบราณร้อยปี ชุมชนคุ้งสำเภา อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท” ที่ได้นำศิลปะและการออกแบบมาใช้เพื่อพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวให้กับชุมชน โดยผู้เขียนได้ศึกษาและสำรวจพื้นที่ชุมชนคุ้งสำเภา อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท และทดลองสร้างกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับศิลปะหลายรูปแบบและต่อยอดสู่กิจกรรมที่กระตุ้นเศรษฐกิจชุมชน ได้แก่ กิจกรรมสตรีตอาร์ต กิจกรรมสร้างสรรค์เมนูอาหารด้วยวัตถุดิบท้องถิ่น กิจกรรมเขียนภาพทิวทัศน์-วิถีชีวิตชุมชน

บทความวิจัย เรื่อง “กระบวนการขับเคลื่อนศักยภาพวิสาหกิจชุมชนกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกก บ้านห้วยตาด อำเภอนาด้วง จังหวัดเลย” ที่ได้สะท้อนให้เห็นกระบวนการขับเคลื่อนศักยภาพวิสาหกิจชุมชนกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกกบ้านห้วยตาด อำเภอนาด้วง จังหวัดเลย เพื่อผลักดันให้ชุมชนมีรายได้อย่างยั่งยืน

บทความวิจัย เรื่อง “แผนผังสายธารคุณค่าของกิจกรรมดำน้ำตื้นในจังหวัดตรัง” ที่ได้วิเคราะห์และนำเสนอแนวทางการปรับปรุงแผนผังสายธารคุณค่าของกิจกรรมดำน้ำตื้นในจังหวัดตรัง เพื่อที่จะเป็นประโยชน์กับผู้ประกอบการนำเที่ยวในการปรับปรุงและพัฒนากิจกรรมดำน้ำตื้นในจังหวัดตรังต่อไป

บทความวิจัย เรื่อง “โมเดลการพัฒนาที่ยั่งยืนสำหรับข้าวเหนียวเขี้ยวงู 8974 เชียงราย” ที่ได้นำแนวคิดการปลูกข้าวแบบ Eco Rice แนวคิดการพัฒนาเศรษฐกิจ BCG และแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ไปประยุกต์ใช้กับการดำเนินงานของกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าวเหนียวเขี้ยวงู 8974 จังหวัดเชียงราย เพื่อยกระดับคุณภาพของห่วงโซ่อุปทานของการปลูกข้าวเหนียว ทำให้เกิดความยั่งยืนแก่เกษตรกรในการแก้ไขปัญหาการผลิตในระดับต้นน้ำถึงปลายน้ำได้อย่างครบวงจร

บทความวิจัย เรื่อง “ประวัติศาสตร์และการเปลี่ยนแปลงของเมืองมีนบุรี” ได้นำเสนอประวัติศาสตร์และการเปลี่ยนแปลงของเมืองมีนบุรี และศึกษาปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในแต่ละช่วงเวลานับแต่เริ่มต้นตั้งถิ่นฐานของกลุ่มชนต่าง ๆ ในช่วงต้นรัตนโกสินทร์จนถึงการพัฒนาเข้าสู่สังคมผลิตข้าวและสังคมอุตสาหกรรมในปัจจุบัน

บทความวิจัย เรื่อง “ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลในจังหวัดเชียงใหม่ตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่” ที่ได้นำเสนอปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ในจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงรูปแบบการบริหารงานและการพัฒนาการบริการของผู้ประกอบการธุรกิจโฮสเทลให้สอดคล้องกับวิถีปกติใหม่

บทความวิจัย เรื่อง “การบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนสมุนไพรสู่การลดความเหลื่อมล้ำมิติเศรษฐกิจ” ที่ได้พัฒนารูปแบบการจัดการแปลงปลูกสมุนไพรสู่การเพิ่มศักยภาพการผลิตและสร้างมูลค่าเพิ่มสมุนไพรด้วยเทคโนโลยีการสกัดน้ำมันหอมระเหยในพื้นที่ตำบลบึงทวาย อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร โดยใช้วิธีการ PAR และ CBR เพื่อสร้างโอกาสให้ผู้มีรายได้น้อยให้มีรายได้เพิ่มขึ้นบนฐานทรัพยากรและความรู้ชุมชน

บทความวิจัย เรื่อง “บทบาทของผ้าทอในพิธีกรรมกินแขก-กุนตายของคนไทในลุ่มน้ำโขง” ที่ได้สะท้อนบทบาทของผ้าทอในพิธีกรรมการแต่งงาน (กินแขก) และพิธีกรรมหลังความตาย (กุนตาย) ที่ยังมีความผูกพันกับวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ไทที่อาศัยอยู่ลุ่มแม่น้ำโขง 3 ชุมชน ในประเทศไทย ลาว และจีน

นอกจากนี้ ยังมีบทความวิจัยที่เป็นการศึกษาในมุมมองอื่น ๆ อีก 2 เรื่อง ที่เป็นประโยชน์ต่อวงวิชาการ ประกอบไปด้วย

บทความวิจัย เรื่อง “การศึกษาสถานการณ์ปัจจุบันและสภาพปัญหาของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพรต่อการดำเนินการตามกรอบความตกลงอาเซียน” ที่ได้นำเสนอ สถานการณ์ปัจจุบันและสภาพปัญหาของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพรของประเทศไทยต่อการดำเนินการตามกรอบความตกลงอาเซียนว่าด้วยกรอบการกำกับดูแลด้านยาแผนโบราณ (ASEAN Agreement on Regulatory Framework for Traditional Medicines)

บทความวิจัย เรื่อง “การวิเคราะห์เนื้อหาผลงานวิจัยเชิงสร้างสรรค์ทางเทคโนโลยีดนตรีของนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต สาขาวิชาดนตรีสากล มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม” ที่ได้มีการวิเคราะห์เนื้อหาผลงานวิจัยเชิงสร้างสรรค์ทางเทคโนโลยีดนตรีของนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต สาขาวิชาดนตรีสากล มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม เพื่อเป็นการนำองค์ความรู้ที่ได้ไปพัฒนาต่อยอด และสร้างองค์ความรู้ที่เป็นนวัตกรรมใหม่ได้

ทางกองบรรณาธิการขอขอบพระคุณเจ้าของบทความวิชาการและบทความวิจัยทุกท่าน ที่ให้ความสนใจลงเผยแพร่ในวารสารจันทรเกษมสาร รวมทั้งผู้ทรงคุณวุฒิทุกท่านที่ให้ความอนุเคราะห์ในการพิจารณา กลั่นกรอง และให้ข้อเสนอแนะแก่เจ้าของบทความ เพื่อให้วารสารจันทรเกษมสารได้บทความที่มีคุณภาพสำหรับผู้ที่สนใจจะได้นำไปใช้ประโยชน์ต่อไป

ศิลปะตกแต่งกับการสร้างความร่วมมือเพื่อแหล่งท่องเที่ยวชนบท กรณีศึกษาตลาดโบราณร้อยปี ชุมชนคุ้งสำเภา อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท

ชัยณรงค์ อริยะประเสริฐ — Mon, 17 Jun 2024 00:00:00 +0700

บทความวิชาการนี้ ผู้เขียนได้ทบทวนวิทยานิพนธ์เรื่อง “ศิลปะและการออกแบบกิจกรรมการมีส่วนร่วมเพื่อแหล่งท่องเที่ยวชนบท” โดยศึกษาและสำรวจพื้นที่เป้าหมายและทดลองสร้างกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับศิลปะหลายรูปแบบ เพื่อวิเคราะห์ผลของกิจกรรมที่สร้างความตระหนักให้ผู้มีส่วนได้เสียต่อยอดสู่กิจกรรมที่กระตุ้นเศรษฐกิจชุมชน ได้แก่ กิจกรรมสตรีตอาร์ตสร้างจุดเช็กอิน กิจกรรมถ่ายภาพแฟชั่นคอสเพลย์กับรถโบราณ และสตรีตอาร์ต กิจกรรมสร้างสรรค์เมนูอาหารด้วยวัตถุดิบท้องถิ่น กิจกรรมเขียนภาพทิวทัศน์-วิถีชีวิตชุมชนโดยนักท่องเที่ยวจากการสังเกตและวิเคราะห์ผลการศึกษาพบว่า กิจกรรมศิลปะตกแต่งสตรีตอาร์ตสร้างจุดเช็กอิน ในชุมชนริมน้ำเก่าแก่แห่งแรกของอำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท สามารถสร้างการมีส่วนร่วมได้มากที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับกิจกรรมทางศิลปะอื่นที่ผู้เขียนดำเนินการ เพราะกิจกรรมสตรีตอาร์ตต้องได้รับความเห็นชอบและยินยอมให้ดำเนินการโดยเจ้าบ้าน ทายาท หรือผู้มีอำนาจ ในอสังหาริมทรัพย์ที่ศิลปินสนใจสร้างสรรค์ในพื้นที่ และด้วยผลของเทคโนโลยีสื่อสารในสังคมออนไลน์ท้องถิ่นสัมพันธ์ปัจจุบันทำให้ชุมชนในท้องถิ่นเกิดการตื่นตัว แบ่งปันและบอกต่อข้อมูลความแปลกใหม่จนกลายเป็นกระแสอย่างรวดเร็ว สร้างโอกาสให้ผู้เขียนสามารถขยายผลสู่การได้รับความร่วมมือทั้งในและนอกชุมชนร่วมกันจัดตลาดนัดรองรับผู้สนใจแวะมาท่องเที่ยว กระทั่งสามารถได้รับการสนับสนุนสิ่งอำนวยความสะดวกจากหน่วยงานปกครองส่วนท้องถิ่นได้สำเร็จ โดยความร่วมมือนี้เป็นไปตามกรอบแนวคิดทฤษฎีทางเศรษฐกิจ CSV (Creating Shared Value) ที่เป็นการแบ่งปันคุณค่าร่วมกันระหว่างชุมชนเจ้าของพื้นที่และภายนอก

กระบวนการขับเคลื่อนศักยภาพวิสาหกิจชุมชนกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกก บ้านห้วยตาด อำเภอนาด้วง จังหวัดเลย

ไทยโรจน์ พวงมณี, คชสีห์ เจริญสุข, พชรมณ ใจงามดี, นัยนา อรรจนาทร — Mon, 22 Apr 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทวิสาหกิจชุมชนกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกก บ้านห้วยตาด และ 2) ศึกษากระบวนการขับเคลื่อนศักยภาพวิสาหกิจชุมชนกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกก บ้านห้วยตาด อำเภอนาด้วง จังหวัดเลย ใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (PAR) กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล จำนวน 15 คน ได้มาโดยวิธีการเจาะจง ดังนี้ นักพัฒนาชุมชน นักออกแบบและพัฒนา กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ผู้นำชุมชน และวัฒนธรรมอำเภอ ใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ประเด็นการสนทนากลุ่ม และประเด็นการประชุมเป็นเครื่องมือเก็บรวบรวบข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) วิสาหกิจชุมชนกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกกบ้านห้วยตาด เกิดจากการรวมตัวกันของปราชญ์ท้องถิ่น ตั้งกลุ่มขึ้นเพื่อสร้างรายได้เสริมจากงานเกษตรกรรม ระยะแรกทำการทอเฉพาะเสื่อกก ต่อมาได้พัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ให้เป็นทางเลือกสำหรับผู้ซื้อและเป้าหมาย ด้วยสถานการณ์โควิด 19 และสภาพทางเศรษฐกิจทำให้สมาชิกกลุ่มบางส่วนหยุดการผลิต ซึ่งด้านจุดแข็งของกลุ่ม คือ มีความคิดสร้างสรรค์ ผลิตงานต้นแบบได้ จุดอ่อน คือ ผลิตภัณฑ์ขาดอัตลักษณ์ ส่วนความต้องการพัฒนา คือ ผลิตภัณฑ์ใหม่ ที่มีอัตลักษณ์ชุมชน และ 2) กระบวนการขับเคลื่อนศักยภาพกลุ่มหัตถกรรมจากเสื่อกกบ้านห้วยตาด ใช้กลยุทธ์การพัฒนาศักยภาพกลุ่มด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม มีขั้นตอน ดังนี้ ขั้นที่ 1 การประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สภาพปัญหา ขั้นที่ 2 การวิเคราะห์ SWOT analysis และ TOW matrix เพื่อกำหนดกลยุทธ์การขับเคลื่อนกลุ่ม ขั้นที่ 3 การตรวจสอบและประเมินกลยุทธ์การขับเคลื่อนกลุ่ม ขั้นที่ 4 การนำกลยุทธ์มาสู่การทดลองปฏิบัติการ และ ขั้นที่ 5 การติดตามและวิจารณ์ผลการพัฒนาด้วยการแลกเปลี่ยนเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมของสมาชิกและเครือข่ายความร่วมมือ

แผนผังสายธารคุณค่าของกิจกรรมดำน้ำตื้นในจังหวัดตรัง

จุติมา บุญมี, กันฑิมาลย์ จินดาประเสริฐ — Tue, 07 May 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์และปรับปรุงแผนผังสายธารคุณค่า ของกิจกรรมดำน้ำตื้นในจังหวัดตรัง ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพด้วยแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง เพื่อสัมภาษณ์เชิงลึก แบบมีเกณฑ์กับผู้ประกอบการนำเที่ยว 7 บริษัท และสัมภาษณ์แบบแนะนำต่อกับผู้ที่เกี่ยวข้องในกิจกรรมดำน้ำตื้น 34 คน วิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูลลักษณะการดำเนินงานของการจัดกิจกรรมดำน้ำตื้นโดยภาพรวมด้วยการวิเคราะห์คำหลัก เพื่ออธิบายให้เห็นลักษณะของกิจกรรม 3 ลักษณะ คือ 1) กิจกรรมที่มีมูลค่า 2) กิจกรรมที่จำเป็นแต่ไม่เพิ่มมูลค่า และ 3) กิจกรรมที่ไม่เพิ่มมูลค่า

ผลการวิจัย พบว่า ในการจัดกิจกรรมดำน้ำตื้นของจังหวัดตรัง มีกิจกรรมที่มีมูลค่า จำนวน 4 กิจกรรม คือ 1) กิจกรรมดำน้ำตื้น 2) การบริการอาหารและเครื่องดื่ม 3) การจัดรวมแพ็กเกจ และ 4) การบริการต่าง ๆ กิจกรรมที่จำเป็นแต่ไม่เพิ่มมูลค่า จำนวน 4 กิจกรรม คือ 1) การดูแลรักษาและบำรุงเครื่องใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ 2) การใช้เวลาไปโดยที่ไม่เกิดงาน 3) การจ้างช่างเครื่องประจำไปในเรือตามข้อบังคับ 4) สำรองค่าเครื่องเรือ และกิจกรรมที่ไม่เพิ่มมูลค่า จำนวน 5 กิจกรรม คือ 1) การบริการหรือรับจองกิจกรรมอื่นที่นอกเหนือจากโปรแกรม 2) การคุยรายละเอียดต่าง ๆ นานเกินไป 3) การสลับโปรแกรมในช่วงที่น้ำขึ้น 4) การเตรียมของและวัตถุดิบสำรองไว้มากเกินไป 5) การปฏิบัติหน้าที่บางอย่างที่เกินความจำเป็น ซึ่งผู้ประกอบการนำเที่ยว สามารถนำผลการศึกษาไปปรับใช้เพื่อปรับปรุงและเพิ่มมูลค่าในกระบวนการให้บริการของกิจกรรมดำน้ำตื้นให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

โมเดลการพัฒนาที่ยั่งยืนสำหรับข้าวเหนียวเขี้ยวงู 8974 เชียงราย

กษิดิศ ใจผาวัง, เสริมศิริ นิลดำ, ศิริพรรณ จีนะบุญเรือง, นิเวศ จีนะบุญเรือง — Tue, 14 May 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการดำเนินงานของเกษตรกรในเครือข่าย ผู้ปลูกข้าวเหนียวเขี้ยวงู 8974 จังหวัดเชียงราย ตามแนวคิดการปลูกข้าวแบบ Eco Rice แนวคิดการพัฒนาเศรษฐกิจ BCG แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ และผลลัพธ์ความยั่งยืนที่เกิดขึ้น และ 2) ศึกษาหาความสัมพันธ์และการส่งผลของแนวคิดการปลูกข้าวแบบ Eco Rice แนวคิดการพัฒนาเศรษฐกิจ BCG แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ที่มีต่อผลลัพธ์ความยั่งยืนที่เกิดขึ้นของเกษตรกรในเครือข่ายผู้ปลูกข้าวเหนียวเขี้ยวงู 8974 จังหวัดเชียงราย เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ โดยใช้แบบสอบถามสำรวจข้อมูลกับเกษตรกรที่เป็นสมาชิกของเครือข่ายทั้งหมด จำนวน 92 ราย และดำเนินการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณเพื่อหาความสัมพันธ์และการส่งผลของตัวแปร

ผลการวิจัย พบว่า 1) เครือข่ายเกษตรกรมีการปลูกข้าวแบบ Eco Rice ภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยเป็นรูปแบบการปลูกข้าวแบบเกื้อกูลสูงที่สุด รองลงมา ได้แก่ แบบส่งเสริม และแบบหนุนเสริม ตามลำดับ การดำเนินงานตามแนวคิดการพัฒนาเศรษฐกิจ BCG ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยมีการดำเนินงานด้านเศรษฐกิจสีเขียวสูงที่สุด รองลงมา ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน และด้านเศรษฐกิจชีวภาพ ตามลำดับ การดำเนินงานตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง มีการดำเนินงานด้านทุนทางสังคมสูงที่สุด รองลงมา ได้แก่ ด้านการตลาดเชิงสร้างสรรค์ และน้อยที่สุด ได้แก่ ด้านศักยภาพเครือข่ายทางสังคม ผลลัพธ์ความยั่งยืนที่เกิดขึ้น ภาพรวมเกิดขึ้นในระดับมาก โดยความยั่งยืนด้านสังคมมีค่าสูงที่สุด รองลงมา ได้แก่ ความยั่งยืนด้านเศรษฐกิจ และความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม ตามลำดับ และ 2) การปลูกข้าวแบบ Eco Rice ส่งผลทางบวกอย่างมีนัยสำคัญต่อการดำเนินงานตามแนวคิดการพัฒนาเศรษฐกิจ BCG ที่ระดับ 0.47 และส่งผลทางบวกต่อการดำเนินงานตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ที่ระดับ 0.45 การดำเนินงานตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจ BCG ส่งผลทางบวกอย่างมีนัยสำคัญต่อการดำเนินงานตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ที่ระดับ 0.48 และส่งผลทางบวกต่อความยั่งยืนที่เกิดขึ้น ที่ระดับ 0.39 การดำเนินงานตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ส่งผลทางบวกต่อความยั่งยืนที่เกิดขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ที่ระดับ 0.42 ตามลำดับ

การศึกษาสถานการณ์ปัจจุบันและสภาพปัญหาของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพรต่อการดำเนินการตามกรอบความตกลงอาเซียน

นูรวานี กาเหร็มกา, จริญญา พรหมจินดา, อมราวรรณ เพ็ญตระการ — Tue, 04 Jun 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ปัจจุบัน และปัญหาอุปสรรคของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพร ต่อการดำเนินการตามกรอบความตกลงอาเซียน โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างคือผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพรในประเทศ รวมทั้งสิ้น 7 คน ประกอบด้วย ผู้ประกอบการที่เคยมีการส่งออกผลิตภัณฑ์สมุนไพรไปต่างประเทศ 4 ราย และผู้ประกอบการที่ไม่เคยมีการส่งออกไปต่างประเทศ 3 ราย โดยผู้วิจัยใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา

ผลการศึกษาพบว่า การปรับกฎระเบียบและวิธีการรับรองผลิตภัณฑ์สมุนไพรตามมาตรฐานกรอบความตกลงอาเซียน ยังไม่เอื้อประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพรในประเทศไทย และปัจจุบันผู้ประกอบการยังไม่มีความพร้อมในการปฏิบัติตามมาตรฐานที่กำหนด เนื่องจากปัญหาหลัก 3 ประการ คือ (1) ภาระค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นในการปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการทดสอบความคงสภาพ รวมถึงการปรับปรุงสถานที่และการจ้างบุคลากรเฉพาะทางที่เพิ่มขึ้น แต่ไม่ได้ก่อให้เกิดรายได้ที่สูงขึ้น (2) การขาดองค์ความรู้ ขาดคู่มือ และช่องทางการสื่อสารในการให้ข้อมูลที่เหมาะสม ตลอดไปจนถึงขาดการให้คำปรึกษาหรือตอบข้อสงสัยแก่ผู้ประกอบการ (3) การขาดแรงจูงใจในการปฏิบัติตามกรอบความตกลงอาเซียน เนื่องจากผู้ประกอบการส่วนใหญ่ในประเทศไทยยังเป็นโรงงานขนาดเล็กถึงกลาง มีข้อจำกัดด้านเงินทุน และไม่มีเป้าหมายที่จะส่งออกผลิตภัณฑ์สมุนไพรไปต่างประเทศ ในขณะที่ผู้ประกอบการรายใหญ่ที่มีการส่งออก และปฏิบัติตามแนวทางอาเซียนแล้วก็พบปัญหานโยบายการกีดกันทางการค้าที่กำหนดขึ้นเองในต่างประเทศ ส่งผลให้ผู้ประกอบการเหล่านี้เห็นว่าการยกระดับมาตรฐานการผลิตตามกรอบความตกลงอาเซียนไม่ได้ช่วยสนับสนุนการส่งออกอย่างแท้จริง จึงไม่เห็นถึงความคุ้มค่าที่จะลงทุนเพิ่ม นอกจากนี้ยังพบปัญหาอื่นๆ เช่น ความเหลื่อมล้ำของมาตรฐานที่ใช้ในการควบคุมกำกับระหว่างโรงงานภาครัฐและเอกชน การควบคุมการโฆษณา และขาดมาตรการในการสนับสนุนการขายผลิตภัณฑ์สมุนไพรในประเทศ เป็นต้น

ประวัติศาสตร์และการเปลี่ยนแปลงของเมืองมีนบุรี

พรรณี บัวเล็ก — Thu, 30 May 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์และการเปลี่ยนแปลงของเมือง มีนบุรี และศึกษาปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง นับแต่เริ่มต้นตั้งถิ่นฐานของกลุ่มชนต่าง ๆ ในช่วงต้นรัตนโกสินทร์จนถึงการพัฒนาเข้าสู่สังคมผลิตข้าวและสังคมอุตสาหกรรมในปัจจุบัน งานวิจัยนี้ ใช้วิธีการศึกษาแบบประวัติศาสตร์ที่มีการแบ่งช่วงระยะเวลาการศึกษา โดยแบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ ระยะเริ่มต้น การตั้งถิ่นฐานของคนกลุ่มต่าง ๆ (สมัยต้นรัตนโกสินทร์ถึงทศวรรษ 2410) ระยะที่สอง สังคมการผลิตข้าว (ทศวรรษ 2420-2490) ในช่วงเวลานี้ ใน พ.ศ. 2445 มีการตั้งเมืองมีนบุรี สังคมไทยเดินหน้าสู่การผลิตข้าวเพื่อการส่งออก และระยะที่สาม ระยะเข้าสู่สังคมเมืองอุตสาหกรรมและเป็นเมืองอยู่ในปริมณฑลของเมืองกรุงเทพฯ (พ.ศ. 2500-ปัจจุบัน) วิถีชีวิตของชาวนาค่อย ๆ หมดไป ประชาชนได้ปรับตัวเข้าสู่เมืองใหม่ที่เกิดขึ้นในพื้นที่นี้

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลในจังหวัดเชียงใหม่ตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่

จิรวรรณ บุญมี, ธวัชชัย บุญมี — Tue, 28 May 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลปัจจัยด้านธุรกิจโฮสเทล จากผู้ประกอบการธุรกิจโฮสเทลที่ตั้งอยู่ในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 30 แห่ง โดยใช้แบบสัมภาษณ์ และแบบประเมินการปฏิบัติตามมาตรการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ หลังจากนั้นใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูลปัจจัยด้านผู้ใช้บริการ และความพึงพอใจ ของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ จากลูกค้าชาวไทยและชาวต่างชาติ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบปกติ

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจต่อการปฏิบัติตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ของธุรกิจโฮสเทลในระดับมากที่สุด ปัจจัยด้านผู้ใช้บริการที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ อายุ เชื้อชาติ เหตุผลที่เข้าพัก จำนวนคืนที่เข้าพัก ประเภทห้องพัก จำนวนผู้เข้าพัก ประเภทลูกค้า ความเครียดและความกังวลใจต่อสถานการณ์โควิด-19 ปัจจัยด้านธุรกิจโฮสเทลที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการธุรกิจโฮสเทลตามการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ รูปแบบการประกอบธุรกิจ อายุธุรกิจ การไม่มีสาขา จำนวนผู้ให้บริการ การได้รับมาตรฐาน SHA และการปฏิบัติตามมาตรการท่องเที่ยววิถีปกติใหม่

การบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนสมุนไพรสู่การลดความเหลื่อมล้ำมิติเศรษฐกิจ

Wed, 05 Jun 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการจัดการแปลงปลูกสมุนไพรสู่การเพิ่มศักยภาพการผลิต และ 2) สร้างมูลค่าเพิ่มสมุนไพรด้วยเทคโนโลยีการสกัดน้ำมันหอมระเหย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม โดยกลุ่มเป้าหมายจากกลุ่มวิสาหกิจชุมชนสมุนไพร กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกสมุนไพร และกลุ่มที่ได้รับประโยชน์โดยตรง และโดยอ้อม ในพื้นที่ตำบลบึงทวาย อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร ด้วยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง จำนวน 40 คน โดยใช้แนวทางการสัมภาษณ์เชิงลึก และจัดเสวนากลุ่ม เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล และใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ในการวิเคราะห์ข้อมูล

ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดการแปลงปลูกสมุนไพร มีองค์ประกอบที่สำคัญ 3 ส่วน คือ (1) ระบบบริหารจัดการแปลงสมุนไพรมาตรฐานแบบเกื้อกูลที่สามารถเพิ่มปริมาณการเพาะปลูก 2,321 ต้น/ไร่ คิดเป็น 4.00 เท่า (2) ระบบการจัดการกลุ่มบนฐานการผลิต และผลิตภัณฑ์อย่างมีส่วนร่วม และ (3) การจัดการข้อมูลชุมชนสู่คู่มือองค์ความรู้ที่กระตุ้นการเรียนรู้ สู่การสร้างรายได้ของชุมชน และ 2) การสร้างมูลค่าเพิ่มสมุนไพรด้วยเทคโนโลยีการสกัดน้ำมันหอมระเหย ก่อเกิดผลิตภัณฑ์ใหม่เพื่อสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจชุมชน ได้แก่ น้ำมันนวดสมุนไพร ถ่านหอมสมุนไพร และน้ำมันหอมระเหยสมุนไพร จากการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมของชุมชนบนฐานข้อมูล ความรู้ และเทคโนโลยีที่เหมาะสม เพื่อใช้ประโยชน์ในการดูแลเกื้อกูลชุมชน และลดการพึ่งพาทรัพยากรจากภายนอก ก่อเกิดรายได้เฉลี่ยหลังมีโครงการ 53,785 บาท/ปี/ครัวเรือน ส่งผลให้จำนวนผู้มีรายได้น้อยกว่าเส้นความยากจนลดลง 0.14 เท่า ชี้ให้เห็นว่าการวิจัยในครั้งนี้ เกิดการลดความเหลื่อมล้ำมิติเศรษฐกิจ

การวิเคราะห์เนื้อหาผลงานวิจัยเชิงสร้างสรรค์ทางเทคโนโลยีดนตรีของนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต สาขาวิชาดนตรีสากล มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม

Fri, 28 Jun 2024 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์เนื้อหาผลงานวิจัยเชิงสร้างสรรค์ทางเทคโนโลยีดนตรีของนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต สาขาวิชาดนตรีสากล มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม ในปีการศึกษา 2566 จำนวน 21 งาน วิธีวิจัยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเอกสาร (Documentary Research) เครื่องมือวิจัย คือ แบบบันทึกการวิเคราะห์เนื้อหา การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) โดยการตีความและให้รหัสเพื่อจำแนกงานวิจัยตามลักษณะและประเด็นการศึกษาทั้ง 4 ด้าน คือ 1) แรงบันดาลใจและแนวคิด 2) รูปแบบงานสร้างสรรค์ 3) เทคนิควิธีและเทคโนโลยี และ 4) เนื้อหาสาระ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ คือ สถิติเชิงบรรยาย ได้แก่ ความถี่ และร้อยละ

ผลการวิจัยพบว่า 1) แรงบันดาลใจและแนวคิดในการวิจัยเชิงสร้างสรรค์ ได้แก่ การใช้ประสบการณ์ในอดีต ความท้าทายในการทดลองใช้เทคโนโลยี อิทธิพลทางดนตรี งานอดิเรก วรรณกรรมและเรื่องราวในจินตนาการ และมุมมองและทัศนคติส่วนบุคคล 2) รูปแบบงานสร้างสรรค์ ได้แก่ การแสดงดนตรีประกอบภาพเคลื่อนไหวแบบถ่ายทำจากเหตุการณ์จริง การแสดงดนตรีประกอบภาพเคลื่อนไหวแอนิเมชัน การแสดงดนตรีประกอบภาพยนตร์ และการแสดงดนตรีโดยใช้นวัตกรรมควบคุมอุปกรณ์ 3) เทคนิควิธีและเทคโนโลยีที่ใช้ เช่น โฟลีย์ (Foley) ออดิโอแซมปลิง (Audio Sampling) การสังเคราะห์เสียง สต็อปโมชัน การสร้างภาพเคลื่อนไหวโดยใช้ปัญญาประดิษฐ์ ลูป แกรนูลาร์ ซินธีซิส (Granular Synthesis) เป็นต้น และ 4) เนื้อหาสาระด้านคีตลักษณ์ที่ใช้ ได้แก่ ทรู-คอมโพส และเวิร์ส-คอรัส ข้อเสนอแนะ คือ ควรผลักดันให้นักศึกษาต่อยอดการทำวิจัยสร้างสรรค์บนฐานของผลงานในอดีต โดยสนับสนุนให้อาจารย์ที่ปรึกษาแนะแนวทางบนพื้นฐานของข้อค้นพบจากงานวิจัยนี้ และควรขยายการศึกษาแบบการสังเคราะห์งานวิจัยให้ครอบคลุมผลงานวิจัยสร้างสรรค์ทางดนตรีที่มีทั้งหมด โดยอาจจัดทำในรูปแบบงานวิจัยประเภทการทบทวนขอบเขต (Scoping Review)

บทบาทของผ้าทอในพิธีกรรมกินแขก-กุนตายของคนไทในลุ่มน้ำโขง

พรรณวดี ศรีขาว, ภัทรลดา ทองเถาว์, แลนต้า เกดอู่คำ, ไอลดา ทิพย์เสนา — Fri, 28 Jun 2024 00:00:00 +0700

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของผ้าทอในพิธีกรรมการแต่งงานและพิธีกรรมหลังความตายของกลุ่มชาติพันธุ์ไทที่อาศัยอยู่ลุ่มแม่น้ำโขง 3 ชุมชน ได้แก่ 1) บ้านโพนทอง อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม ประเทศไทย 2) บ้านตาแหลว เมืองจำพอน แขวงสะหวันนะเขต สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว 3) บ้านจ่า เขตปกครองตนเองชนชาติไทสิบสองปันนา มณฑลยูนนาน สาธารณรัฐประชาชนจีน เก็บข้อมูลภาคสนามระหว่างเดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 ถึง เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2566 โดยมีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 15 คน ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสัมภาษณ์กลุ่ม วิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มชาติพันธุ์ไททั้ง 3 ชุมชน ยังมีแนวปฏิบัติพิธีกรรมเกี่ยวกับชีวิต ทั้งพิธีกรรมการแต่งงาน (กินดอง หรือกินแขก) และพิธีกรรมหลังความตาย (งันเฮือนดี หรือกุนตาย) โดยพิธีกรรมดังกล่าวใช้ผ้าทอมือเป็นวัตถุสัญลักษณ์สำคัญในการประกอบพิธีกรรม ในพิธีกรรมกินดองผู้หญิงจะผลิตผ้าทอและหาซื้อผ้าทอเพื่อใช้เป็นเครื่องแต่งกาย เครื่องไหว้ เครื่องใช้ และเครื่องนอน ส่วนพิธีกรรมกุนตายผ้าทอจะถูกนำมาใช้เป็นเครื่องแต่งกายศพ ผ้าคลุมโลงศพ ตลอดจนการประกอบพิธีกรรมอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ตายก็นิยมทอตุงหรือธุง เพื่อเป็นสัญลักษณ์ส่งวิญญาณผู้ตาย ผ้าทอจึงสะท้อนให้เห็นวิถีชีวิตของกลุ่มชนชาติไทที่ผูกพันกับความเชื่อดั้งเดิมและความเชื่อทางพระพุทธศาสนา ด้านบทบาทของผ้าทอในพิธีกรรมเกี่ยวกับชีวิต พบว่า มีบทบาท 4 ด้าน ประกอบด้วย 1) บทบาทในการแสดงตัวตนของผู้หญิง 2) บทบาทในการแสดงโลกทัศน์โลกหลังความตาย 3) บทบาทการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจของชุมชน และ 4) บทบาทในการธำรงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนไท