วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มรย.

จลนพลศาสตร์ของความคงตัวและผลกระทบของรงควัตถุจากเชื้อรา Monascus sp. YRU01 ที่ใช้เป็นสีผสมอาหารในไส้กรอกไก่

ยาสมี เลาหสกุล — 2024-03-29

ความคงตัวของสีและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความคงตัวของสีที่สภาวะแปรรูปต่าง ๆ มีความสำคัญต่อการประยุกต์สีกับอาหาร ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินอิทธิพลของพีเอชและอุณหภูมิต่อความคงตัวของสีจากเชื้อรา Monascus sp. YRU01 เพื่อประยุกต์สีเป็นสีผสมอาหารในไส้กรอกไก่ โดยศึกษาค่าพีเอชในช่วงครอบคลุมช่วงค่าพีเอชอาหารแปรรูปชนิดกรดสูงและกรดต่ำ (พีเอช 3.0 – 8.0) และศึกษาอุณหภูมิที่ครอบคลุมอุณหภูมิอาหารแปรรูป (-20 0 63 100 และ 121 องศาเซลเซียส) จากการศึกษาพบว่าสีมีความคงตัวสูงที่พีเอช 7.0 - 8.0 โดยให้ค่าครึ่งชีวิตยาวนานถึง 16 - 29 วัน และมีความคงตัวสูงที่อุณหภูมิต่ำ 0 องศาเซลเซียส โดยให้ค่าครึ่งชีวิตยาวนานถึง 4 เดือน อีกทั้งยังมีความคงตัวที่อุณหภูมิสูง 63 - 100 องศาเซลเซียส สิ่งเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความเป็นไปได้ในการประยุกต์สีเป็นสีผสมอาหารในไส้กรอกไก่ ซึ่งพบว่า การเติมสีทำให้ไส้กรอกไก่มีค่าสีแดง (a*) เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p≤0.05) และยังได้คะแนนการยอมรับทางด้านสีและกลิ่นเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p≤0.05) ผลการวิจัยบ่งชี้ให้เห็นถึงศักยภาพของสีจากเชื้อรา Monascus sp. YRU01 ที่สามารถใช้เป็นสีผสมอาหารในผลิตภัณฑ์อาหารได้

การผลิตเชื้อเพลิงอัดแท่งจากกากกาแฟ

มัลลิกา หล้าพันธ์ — 2024-03-29

กากกาแฟเป็นวัสดุเหลือทิ้งและมูลค่าต่ำ เมื่อนำมาวิเคราะห์หาองค์ประกอบทางเคมีด้วยเทคนิค FTIR พบว่า กากกาแฟปรากฏแถบการยืดพันธะคู่คาร์บอนกับออกซิเจน (C=O) พันธะคู่คาร์บอน (C=C) และพันธะระหว่างคาร์บอนกับไฮโดรเจน (C-H) ของวงแหวนอะโรมาติกเป็นองค์ประกอบเหมือนกับถ่านชนิดอื่น จึงสนใจศึกษาวิจัยโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการผลิตเชื้อเพลิงอัดแท่งจากกากกาแฟขึ้นรูปโดยใช้แป้งเปียกเป็นตัวประสานใช้อัตราส่วนกากกาแฟต่อแป้งมันสำปะหลัง 8:2 ผลการทดสอบค่าพลังงานความร้อนพบว่า กากกาแฟให้ค่าความร้อน 5,262.97 แคลอรีต่อกรัม และเชื้อเพลิงอัดแท่งให้ค่าความร้อน 5,033.92 แคลอรีต่อกรัม ทดสอบปริมาณคาร์บอนเสถียรด้วยวิธี ASTM D3172 เท่ากับ 0.07 กรัมต่อ 100 กรัม มีความหนาแน่นเท่ากับ 0.48 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร นำเชื้อเพลิงอัดแท่งมาวิเคราะห์หาองค์ประกอบทางเคมีโดยเทคนิค FTIR พบว่า ปรากฏแถบการยืดพันธะคู่คาร์บอนกับออกซิเจน (C=O) พันธะคู่คาร์บอน (C=C) และพันธะระหว่างคาร์บอนกับไฮโดรเจน (C-H) ในช่วงความยาวคลื่นประมาณ 1,697.19 ต่อเซนติเมตร 1,643.64 ต่อเซนติเมตร และ 1,370.68 ต่อเซนติเมตร ตามลำดับ แถบการยืดพันธะคาร์บอนกับออกซิเจน (C-O) ในช่วงความยาวคลื่นประมาณ 1,023.84 ต่อเซนติเมตร แถบการยืดพันธะคาร์บอนไฮโดรเจน (C-H) ในช่วงความยาวคลื่นประมาณ 2,853.88 ต่อเซนติเมตร และ 2,920.36 ต่อเซนติเมตร ทดสอบประสิทธิภาพการใช้งานทางความร้อนด้วยการต้มน้ำพบว่า อุณหภูมิของน้ำสูงสุดเท่ากับ 101.2 องศาเซลเซียส ระยะเวลาในการเผาไหม้ 100 นาที อัตราการเผาไหม้เท่ากับ 5.03 กรัมต่อนาที และมีค่าประสิทธิภาพการใช้งานจริงเท่ากับ 21.90 เปอร์เซนต์ ถ่านอัดแท่งจากกากกาแฟมีการติดไฟได้ดี มีควัน มีอัตราการเผาไหม้ที่สูง จากข้อค้นพบนี้สามารถเป็นทางเลือกสำหรับการผลิตถ่านอัดแท่งจากกากกาแฟเพื่อลดปริมาณขยะ และสร้างมูลค่าจากวัสดุเหลือทิ้งได้

การประยุกต์ใช้สารสกัดหยาบจากหอมแดงในการยืดอายุการเก็บรักษาเนื้อไก่อบ

อัจฉรา เพิ่ม — 2024-03-29

การแก้ปัญหาเชื้อ Salmonella spp. ปนเปื้อนในเนื้อไก่โดยการใช้สมุนไพรทดแทนสารเคมีสามารถลดผลข้างเคียงที่จะเกิดกับผู้บริโภค งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบจากหอมแดงในการยับยั้งเชื้อ Salmonella spp. และการยืดอายุการเก็บรักษาเนื้อไก่อบ จากการทดสอบพบว่าสารสกัดหยาบจากหอมแดงที่ความเข้มข้น 2,500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร สามารถยับยั้งเชื้อ Salmonella spp. โดยวิธี Disc diffusion จำนวน 17 สายพันธุ์ มีช่วงโซน การยับยั้ง 15-18 มิลลิเมตร สารสกัดหยาบที่ความเข้มข้น 500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร สามารถยับยั้งเชื้อ Salmonella spp. จำนวน 17 สายพันธุ์ และทำลายเชื้อ Salmonella spp. จำนวน 15 สายพันธุ์โดยวิธี Broth microdilution เมื่อนำเนื้อไก่อบผสมสารสกัดหยาบที่ความเข้มข้น 8,000 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ทำให้จำนวนเชื้อ Salmonella sp. (S4) ลดลงจาก 6.40 เป็น 3.40 log CFU ต่อกรัม ในการเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 6 วัน สารสกัดหยาบที่ความเข้มข้น 4,000 และ 8,000 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ทำให้ค่าความสว่าง (L*) ของเนื้อไก่อบลดลง แต่ค่า a* และค่า b* ของเนื้อไก่อบเพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับชุดควบคุม สารสกัดหยาบที่ความเข้มข้น 8,000 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร มีผลทำให้เนื้อไก่อบมีค่าความสว่าง (L*) ค่า a* และค่า b* อยู่ในช่วง 51.31-52.16, 3.19-3.38 และ 18.65-18.93 ตามลำดับ ค่าความหืนของเนื้อไก่อบลดลง เมื่อเทียบกับชุดควบคุม ความหืนของเนื้อไก่อบที่ใช้สารสกัดหยาบที่ความเข้มข้น 8,000 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตรอยู่ในช่วง 3.17-3.29 และไม่มีการเปลี่ยนแปลงเมื่อเก็บรักษาเป็นเวลา 6 วัน ดังนั้นสารสกัดหยาบจากหอมแดงสามารถประยุกต์ใช้ในการยืดอายุเนื้อไก่อบต่อไป

การพัฒนาแผ่นแปะเจลาตินเกล็ดปลาที่มีส่วนผสมของสารสกัดลูกประคบสมุนไพรไทย

พิรุณรัตน์ แซ่ลิ้ม — 2024-03-29

ลูกประคบสมุนไพรไทยเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้สำหรับประคบเพื่อบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย แต่วิธีการเตรียมและการใช้งานนั้นค่อนข้างยุ่งยาก ใช้เวลานานและมีหลายขั้นตอน คณะผู้วิจัยจึงมีแนวคิดที่จะพัฒนาผลิตภัณฑ์ลูกประคบสมุนไพรให้มีรูปแบบที่ทำง่ายและใช้งานสะดวก จึงได้พัฒนาแผ่นแปะเจลาตินจากเกล็ดปลาที่มีส่วนผสมของสารสกัดลูกประคบสมุนไพรไทย โดยการสกัดเจลาตินจากเกล็ดปลาและการสกัดสารจากสมุนไพรที่เป็นส่วนประกอบของลูกประคบด้วยคลื่นไมโครเวฟ ผู้วิจัยได้ตั้งตำรับแผ่นแปะที่มีส่วนผสมของสารสกัดลูกประคบสมุนไพรจำนวน 7 สูตร และประเมินคุณภาพแผ่นแปะโดยใช้เกณฑ์การประเมินคุณภาพที่ดัดแปลงมาจากมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (1622/2565) ผลการศึกษาพบว่า สูตรตำรับที่ 5 ประกอบด้วยเจลาติน 15 กรัม สารสกัดลูกประคบ 5 กรัม คาร์บอกซิเมทิลเซลลูโลส 1 กรัม โพรพิลีน ไกลคอล 2 กรัม ไกลแดนท์ 1 กรัม และน้ำกลั่น 76 กรัม เป็นสูตรตำรับที่มีคุณภาพดีที่สุด แผ่นแปะมีลักษณะเป็นเนื้อเดียวกัน กึ่งแข็งมีความยืดหยุ่นอย่างชัดเจน และเมื่อแปะลงบนผิวหนังไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิว และสามารถลอกออกได้ง่าย มีความคงตัวที่ดีเมื่อเก็บในที่เย็นและป้องกันแสง และยังคงสภาพที่อุณหภูมิห้องในระยะเวลา 2 ปี ซึ่งสามารถนำผลิตภัณฑ์ดังกล่าวไปศึกษาประสิทธิผลในการรักษาในอาสาสมัครต่อไปในอนาคต

ผลของเอทธิฟอนต่อการชักนำการออกดอกของสับปะรดสี (Tillandsia cyanea)

นภัสวรรณ เลี่ยมนิมิตร — 2024-03-29

ปัจจุบันการผลิตสับปะรดสีเพื่อการค้าจำเป็นต้องมีการใช้สารเคมีเพื่อกระตุ้นการออกดอก สารที่นิยมใช้ คือ เอทธิฟอน ซึ่งอาจจะให้ผลแตกต่างกันตามระดับความเข้มข้นและวิธีการ การใช้เอทธิฟอนในระดับความเข้มข้นสูงมีผลในการยับยั้งการเติบโตและพัฒนาการของช่อดอก ในขณะเดียวกันสายพันธุ์ของสับปะรดสีมีผลต่อการตอบสนองสารเอทธิฟอนแตกต่างกัน งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อหาความเข้มข้นของเอทธิฟอนและวิธีการให้สารเอทธิฟอนที่เหมาะสมต่อการชักนำให้เกิดตาดอกและขนาดช่อดอกของ Tillandsia cyanea โดยวางแผนการทดลองแบบ (4x2) 10 Factorial in Completely Randomized Design (CRD) มี 2 ปัจจัย ปัจจัยที่ 1 ความเข้มข้นของเอทธิฟอน 4 ระดับ คือ 0 (ชุดควบคุม) 100 200 และ300 มิลลิกรัมต่อลิตร ที่ผสมปุ๋ยยูเรีย (46-0-0) 15 กรัมต่อลิตร ปัจจัยที่ 2 วิธีการให้สาร 2 วิธี คือ การฉีดพ่นทางใบ และการหยอดที่ยอดรวม 8 ทรีตเมนต์ ๆ ละ 10 ต้น จำนวน 80 ต้น ให้สาร 20 มิลลิลิตรต่อต้น จำนวน 2 ครั้ง โดยให้สารครั้งที่ 2 ห่างจากครั้งแรก 1 สัปดาห์ ผลการศึกษาพบว่า T. cyanea ที่ได้รับสารเอทธิฟอนทุกความเข้มข้น มีตาดอกเกิดขึ้นหลังจากการให้สารเป็นเวลา 59.33-72 วัน หรือ 8-9 สัปดาห์ โดยต้นที่ได้รับสารเอทธิฟอน 100 มิลลิกรัมต่อลิตร ด้วยการหยอดที่ยอดทำให้เกิดตาดอกเร็วที่สุด คือ 59.33 วัน ส่วนชุดควบคุมที่ไม่ให้สารเอทธิฟอนไม่เกิดตาดอก ในขณะที่ความเข้มข้นของสารเอทธิฟอนและวิธีการให้สารไม่มีผลต่อความยาวและความกว้างของช่อดอกซึ่งผลการวิจัยนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อ ชักนำการออกดอกของสับปะรดสีชนิดอื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ผลสะสมของกากแป้งมันสำปะหลังและหินปูนบด และปุ๋ยเคมีต่อผลผลิต และการดูดใช้ธาตุอาหารของมันสำปะหลังที่ปลูกในชุดดินยโสธร

ณัฐปคัลภ์ ทานะวงศ์ — 2024-03-29

มันสำปะหลังที่ปลูกในดินเนื้อหยาบได้ผลผลิตค่อนข้างต่ำเนื่องจากดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำและขาดความชื้นได้ง่าย จึงดำเนินทดสอบผลสะสมของกากแป้งมันสำปะหลัง (CSW) และหินปูนบด (GL) และปุ๋ยเคมีธาตุอาหารหลักที่ใส่ต่อเนื่อง 7 ปี ต่อผลผลิตและการดูดใช้ธาตุอาหารหลักของมันสำปะหลังพันธุ์ห้วยบง 80 ที่ปลูกในชุดดินยโสธร การศึกษานี้เป็นผลของปีที่ 7 วางแผนการทดลองแบบ Split plot จำนวน 4 ซ้ำ แปลงหลัก ประกอบด้วยการใส่กากแป้งมันสำปะหลัง (CSW) และหินปูนบด (GL) จำนวน 6 ตำรับการทดลอง แปลงรองเป็นการเปรียบเทียบปุ๋ยเคมีธาตุอาหารหลัก 4 อัตรา ผลการศึกษาพบว่า การใส่กากแป้งมันสำปะหลัง (CSW) ผสมกับหินปูนบด (GL) อัตรา 6.25 และ 1.25 ตัน/เฮกตาร์และปุ๋ยเคมีธาตุอาหารหลักอัตรา 100:50:100 กิโลกรัม N:P₂O₅:K₂O/เฮกตาร์ซึ่งเป็นอัตราแนะนำมีอิทธิพลร่วมส่งเสริมให้ได้ผลผลิตหัวมันสำปะหลังสด และผลผลิตแป้งสูงสุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเท่ากับ 29.22 และ 6.92 ตัน/เฮกตาร์ตามลำดับ โดยค่าสูงสุดดังกล่าวสูงกว่าที่ได้จากแปลงควบคุมที่ไม่มีการใส่วัสดุปรับปรุงดินตลอดระยะเวลา 7 ปีแต่ได้รับปุ๋ยเคมีธาตุอาหารหลักตามอัตราแนะนำ และการไม่ใส่ปุ๋ยเคมีธาตุอาหารหลักถึงร้อยละ 78.4 และ 114.9 ตามลำดับ การดูดใช้ทั้งหมดในมันสำปะหลัง พบว่า มีการดูดใช้ไนโตรเจนสูงสุด รองลงมาคือ โพแทสเซียม ส่วนฟอสฟอรัสถูกดูดใช้ในสัดส่วนที่น้อยมากเมื่อเทียบกับอีก 2 ธาตุ โดยมันสำปะหลังมีการสะสมไนโตรเจนในส่วนกิ่งก้านใบค่อนข้างมากเกินไป ขณะที่การดูดใช้ไนโตรเจนและโพแทสเซียมในหัวค่อนข้างน้อยเกินไป ดังนั้น การปลูกมันสำปะหลังในดินทรายจำเป็นต้องใส่กากแป้งมันสำปะหลัง (CSW) ผสมกับหินปูนบด (GL) อัตรา 6.25 และ 1.25 ตัน/เฮกตาร์และปุ๋ยเคมีธาตุอาหารหลักอัตรา 100:50:100 กิโลกรัม N:P₂O₅:K₂O/เฮกตาร์ต่อเนื่องทุกปีเพื่อรักษาระดับของผลผลิต