Cholangiocarcinoma in Third Trimester of Pregnancy: A Case Report

Abstract

หลักการและวัตถุประสงค์ : มะเร็งท่อน้ำดีในระหว่างการตั้งครรภ์พบได้น้อยมากแต่พบได้บ่อยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปัจจุบันยังมีข้อมูลที่จำกัด การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอกรณีศึกษาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีในระหว่างการตั้งครรภ์พร้อมทั้งทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยดังกล่าว

วิธีการศึกษา : ทบทวนประวัติการเจ็บป่วย รวมทั้งการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีระหว่างการตั้งครรภ์ในเวชระเบียน และทบทวนภาพทางรังสีวินิจฉัย

ผลการศึกษา : หญิงตั้งครรภ์ ครรภ์ที่ 4 อายุ 43 ปี ได้รับการวินิจฉัย มะเร็งท่อน้ำดีระยะที่ 4 ขณะอายุครรภ์ 30 สัปดาห์ โดยมีอาการปวดใต้ชายโครงขวาเป็นอาการเริ่มแรกหลังจากนั้นมีตัวเหลืองตาเหลือง ตรวจอุลตราซาวน์พบ ก้อนที่ตับมีลักษณะ hypoechoic และมีการขยายของท่อน้ำดีที่ผิดปกติ ร่วมกับระดับ CA19-9 สูง ผู้ป่วยมีภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์คือน้ำเดินก่อนเจ็บครรภ์จริงและต่อมาเกิดการคลอดก่อนกำหนด ได้ทารกเพศหญิง น้ำหนักแรกคลอด 2,810 กรัม หลังคลอดได้ทำเอกซ์เรย์คอมพิวเตอร์พบ ก้อนลักษณะ hypodensity lesion ร่วมกับท่อน้ำดีขยายทั้งสองข้าง และได้รับการผ่าตัดระบายน้ำดีเพื่อลดอาการ ระยะเวลารอดชีวิตของผู้ป่วย 1 ปีนับจากวันวินิจฉัย

สรุป : มะเร็งท่อน้ำดีในระหว่างการตั้งครรภ์พบไม่บ่อยแต่มีอัตราการเสียชีวิตสูง ผู้ป่วยมักถูกวินิจฉัยในระยะลุกลามและแพร่กระจายเนื่องจากอุปสรรคในการวินิจฉัยระหว่างการตั้งครรภ์ทำให้การวินิจฉัยล่าช้าประกอบกับการตั้งครรภ์เป็นปัจจัยกระตุ้น การดูแลรักษามะเร็งดังกล่าวระหว่างการตั้งครรภ์จำเป็นต้องตระหนักถึงปัจจัยรอบข้างทั้งด้านมารดาและทารก

คำสำคัญ : มะเร็งท่อน้ำดี, การตั้งครรภ์, ไตรมาสสาม

Background : Cholangiocarcinoma is a common disease in the northeastern region of Thailand. However, reports of cholangiocarcinoma during pregnancy are limited.

Objectives : To report a rare case of cholangiocarcinoma during pregnancy and review literature.

Method : Medical records and imaging of patient with cholangiocarcinoma was reviewed.

Results : A 43-year-old woman with 30-week pregnancy was diagnosed cholangiocarcinoma stage IV with liver metastases. An ultrasonography showed hypoechoic mass with intrahepatic duct dilatation. She had a preterm premature rupture of membranes which augmented her labor. The neonate birth weight was 2,810 grams and there were no malformations. She was underwent hepaticoduodenojejunostomy 2 weeks postpartum for palliative care of obstructive jaundice which alleviated the symptoms of jaundice and itching. The disease progressed 4 months after that, so she was treated with percutaneous transhepatic biliary drainage and best supportive care. Her survival time was 1 year after the diagnosis.

Conclusions : Cholangiocarcinoma during pregnancy is rare. The clinical course of this disease is rapidly progress due to delayed diagnosis during pregnancy. The treatment is base on the maternal and fetal conditions.

Key words : cholangiocarcinoma, pregnancy, third trimester