ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการใช้สื่อสังคมออนไลน์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับยาเคมีบำบัด
คำสำคัญ:
ปัจจัย; สื่อสังคมออนไลน์; มะเร็งเต้านม; เคมีบำบัดบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: มะเร็งเต้านมเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 5 ของมะเร็งทุกชนิดในหญิงไทย การรักษามะเร็งเต้านมอาจมีผลข้างเคียงกับผู้ป่วย เช่น ผมร่วง แผลในปาก คลื่นไส้ ท้องเสีย และเบื่ออาหาร เป็นต้น ผู้ป่วยใช้สื่อสังคมออนไลน์เพื่อค้นหาข้อมูลสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับการรักษาของตนเอง การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการใช้สื่อออนไลน์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับยาเคมีบำบัด
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางกับผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานีในช่วงเดือนเมษายน-ธันวาคม 2562 เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามทางประชากร เป็นแบบสอบถามการใช้สื่อออนไลน์ และแบบสอบถามคุณภาพชีวิต วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ เพื่อนำเสนอสถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมจำนวน 204 ราย ร้อยละ 43.63 เคยใช้สื่อสังคมออนไลน์ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับการใช้สื่อออนไลน์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมได้แก่ อายุผู้ป่วย 60 ปีขึ้นไป การศึกษาระดับมัธยมศึกษา และอาชีพ (p<0.05)
สรุป: อายุ ระดับการศึกษา และอาชีพมีความสัมพันธ์กับการใช้สื่อสังคมออนไลน์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม ดังนั้นหน่วยงานด้านสุขภาพควรนำปัจจัยอายุ การศึกษา และอาชีพมาพิจารณาในการให้ข้อมูลมะเร็งเต้านมผ่านสื่อสังคมออนไลน์ที่ได้รับความนิยมในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งเต้านม เนื่องจากเข้าใจง่ายตรงความต้องการของผู้ป่วย
เอกสารอ้างอิง
1. Ferlay J, Colombet M, Soerjomataram I, Mathers C, Parkin D, Piñeros M , et al. Estimating the global cancer incidence and mortality in 2018: GLOBOCAN sources and methods. Int J Cancer 2019; 144: 1941-1953.
2. W. Imsamran, P.Supattagorn, I. Chiawiriyabunya, K. Namthaisong, A. Pattatang, M.Wongsena, et al. Cancer in Thailand IX, 2013-2015. Bangkok. [Internet]. 2020 [cited Apr 27 2020]. Available from: http://www.nci.go.th/th/File_download/Nci%20Cancer%20Registry/In%20Cancer%20in%20Thailand%20IX%20OK.pdf.
3. World Health Organization. Cancer tomorrow. [Internet]. 2020. [cited Sep 11 2020]. Available from: https://gco.iarc.fr/tomorrow/graphic-isotype?type=0&type_sex=0&mode=population&sex=2&po
pulations=764&cancers=20&age_group=value&apc_male=0&apc_female=0&single_unit=5000&print=0.
4. Morales L, Alvarez-Garriga C, Matta J, Ortiz C, Vergne Y, Vargas W, et al. Factors associated with breast cancer in Puerto Rican women. J Epidemiol Glob Health 2013; 3: 205-215.
5. Nounou MI, ElAmrawy F, Ahmed N, Abdelraouf K, Goda S, Syed-Sha-Qhattal H. Breast cancer: conventional diagnosis and treatment modalities and recent patents and technologies. Breast Cancer (Auckl) 2015; 9: 17-34.
6. Tiezzi MF, de Andrade JM, Romão AP, Tiezzi DG, Lerri MR, Carrara HA, et al. Quality of life in women with breast cancer treated with or without chemotherapy. Cancer Nurs 2017; 40: 108-16.
7. Mikal JP, Grande SW, Beckstrand MJ. Codifying online social support for breast cancer patients: retrospective qualitative assessment. J Med Internet Res [Internet]. 2020 [cited Apr 27 2020] Available from: https://www.jmir.org/2019/10/e12880/pdf.
8. Rajagopalan MS, Khanna VK, Leiter Y, Stott M, Showalter TN, Dicker AP, et al. Patient-oriented cancer information on the internet: a comparison of wikipedia and a professionally maintained database. J Oncol Pract 2011; 7: 319-323.
9. Chae BJ, Lee J, Lee SK, Shin H-J, Jung S-Y, Lee JW, et al. Unmet needs and related factors of Korean breast cancer survivors: a multicenter, cross-sectional study. BMC cancer 2019; 19: 839. [cited Apr 27 2020]. Available from: https://bmccancer.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12885-019-6064-8
10. Orem DE, Taylor SG. Reflections on nursing practice science: the nature, the structure, and the foundation of nursing sciences. Nurs Sci Q 2011; 24: 35-41.
11. Katabalo DM, Raphael M, Stanley M, Karoli M, Nestory M. Awareness of chemotherapy side effects and attitude towards chemotherapy use among cancer patients attending oncology clinic at Bugando Medical Centre, in Mwanza, Northern Tanzania. JDDT 2018; 8: 448-54. [Internet]. 2018 [cited May 1 2020]; Available from: http://jddtonline.info/index.php/jddt/article/download/1900/1365
12. Pattanaphesaj J, Thavorncharoensap M. Measurement properties of the EQ-5D-5L compared to EQ-5D-3L in the Thai diabetes patients. Health Qual Life Outcomes 2015 [Internet]. 2020 [cited May 2 2020] Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4328309/pdf/12955_
2014_Article_203.pdf.
13. Nootjarin Y, Onanong W. Utility assessment in patients with metastatic colorectal cancer at Surin Hospital. Thai Journal of Pharmacy Practice TJPP 2019; 11 :448-54. [Internet]. 2019 [cited May 1 2020] Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TJPP/article/view/171397/123118
14. Thackeray R, Crookston BT, West JH. Correlates of health-related social media use among adults. J Med Internet Res 2013;15:e21. [Internet]. 2020 [cited May 1 2020];11(1):448-54. Available from: https://www.jmir.org/2013/1/e21/pdf
15. Kye SY, Lee MH, Yoo J, Oh KH, Jun JK. Factors affecting satisfaction with cancer information provided through the social networking services of the National Cancer Information Center in Korea. Epidemiol Health [Internet]. 2017 [cited Apr 27 2020] 2017;39(0):e2017057-0. Available from: https://www.e-epih.org/journal/view.php?doi=10.4178/epih.e2017057
16. Potdar R, Thomas A, DiMeglio M, Mohiuddin K, Djibo DA, Laudanski K, et al. Access to internet, smartphone usage, and acceptability of mobile health technology among cancer patients. Support. Care Cancer 2020; 28: 5455-5461.
17. Mikal JP. Online social support among breast cancer patients: longitudinal changes to Facebook use following breast cancer diagnosis and transition off therapy. J Cancer Surviv 2020; 14: 322-330.
18. Shea-Budgell MA, Kostaras X, Myhill KP, Hagen NA. Information needs and sources of information for patients during cancer follow-up. Curr Oncol 2014; 21 :165-173.
19. Potdar R, Thomas A, DiMeglio M, Mohiuddin K, Djibo DA, Laudanski K, et al. Acceptability of mobile health technology among cancer patients. J Clin Oncol 2019 ; 37. [Internet]. 2020 [cited Apr 29 2020] Available from: https://ascopubs.org/doi/abs/10.1200/JCO.2019.37.15_suppl.e18139
20. Bernat JK, Skolarus TA, Hawley ST, Haggstrom DA, Darwish-Yassine M, Wittmann DA. Negative information-seeking experiences of long-term prostate cancer survivors. J Cancer Surviv 2016; 10: 1089-1095.
21. Van de Poll-Franse LV, van Eenbergen MC. Internet use by cancer survivors: Current use and future wishes. Support. Care Cancer 2008; 16: 1189-1195.
22. Raghunathan NJ, Korenstein D, Li QS, Tonorezos ES, Mao JJ. Determinants of mobile technology use and smartphone application interest in cancer patients. Cancer Med 2018; 7: 5812-5819
23. Aggarwal R, Hueniken K, Eng L, Kassirian S, Geist I, Balaratnam K, et al. Health-related social media use and preferences of adolescent and young adult cancer patients for virtual programming. Support. Care Cancer 2020; 28: 4789-801. [Internet]. 2021 [cited Sep 19 2020] Available from: https://link.springer.com/article/10.1007/s00520-019-05265-3
2. W. Imsamran, P.Supattagorn, I. Chiawiriyabunya, K. Namthaisong, A. Pattatang, M.Wongsena, et al. Cancer in Thailand IX, 2013-2015. Bangkok. [Internet]. 2020 [cited Apr 27 2020]. Available from: http://www.nci.go.th/th/File_download/Nci%20Cancer%20Registry/In%20Cancer%20in%20Thailand%20IX%20OK.pdf.
3. World Health Organization. Cancer tomorrow. [Internet]. 2020. [cited Sep 11 2020]. Available from: https://gco.iarc.fr/tomorrow/graphic-isotype?type=0&type_sex=0&mode=population&sex=2&po
pulations=764&cancers=20&age_group=value&apc_male=0&apc_female=0&single_unit=5000&print=0.
4. Morales L, Alvarez-Garriga C, Matta J, Ortiz C, Vergne Y, Vargas W, et al. Factors associated with breast cancer in Puerto Rican women. J Epidemiol Glob Health 2013; 3: 205-215.
5. Nounou MI, ElAmrawy F, Ahmed N, Abdelraouf K, Goda S, Syed-Sha-Qhattal H. Breast cancer: conventional diagnosis and treatment modalities and recent patents and technologies. Breast Cancer (Auckl) 2015; 9: 17-34.
6. Tiezzi MF, de Andrade JM, Romão AP, Tiezzi DG, Lerri MR, Carrara HA, et al. Quality of life in women with breast cancer treated with or without chemotherapy. Cancer Nurs 2017; 40: 108-16.
7. Mikal JP, Grande SW, Beckstrand MJ. Codifying online social support for breast cancer patients: retrospective qualitative assessment. J Med Internet Res [Internet]. 2020 [cited Apr 27 2020] Available from: https://www.jmir.org/2019/10/e12880/pdf.
8. Rajagopalan MS, Khanna VK, Leiter Y, Stott M, Showalter TN, Dicker AP, et al. Patient-oriented cancer information on the internet: a comparison of wikipedia and a professionally maintained database. J Oncol Pract 2011; 7: 319-323.
9. Chae BJ, Lee J, Lee SK, Shin H-J, Jung S-Y, Lee JW, et al. Unmet needs and related factors of Korean breast cancer survivors: a multicenter, cross-sectional study. BMC cancer 2019; 19: 839. [cited Apr 27 2020]. Available from: https://bmccancer.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12885-019-6064-8
10. Orem DE, Taylor SG. Reflections on nursing practice science: the nature, the structure, and the foundation of nursing sciences. Nurs Sci Q 2011; 24: 35-41.
11. Katabalo DM, Raphael M, Stanley M, Karoli M, Nestory M. Awareness of chemotherapy side effects and attitude towards chemotherapy use among cancer patients attending oncology clinic at Bugando Medical Centre, in Mwanza, Northern Tanzania. JDDT 2018; 8: 448-54. [Internet]. 2018 [cited May 1 2020]; Available from: http://jddtonline.info/index.php/jddt/article/download/1900/1365
12. Pattanaphesaj J, Thavorncharoensap M. Measurement properties of the EQ-5D-5L compared to EQ-5D-3L in the Thai diabetes patients. Health Qual Life Outcomes 2015 [Internet]. 2020 [cited May 2 2020] Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4328309/pdf/12955_
2014_Article_203.pdf.
13. Nootjarin Y, Onanong W. Utility assessment in patients with metastatic colorectal cancer at Surin Hospital. Thai Journal of Pharmacy Practice TJPP 2019; 11 :448-54. [Internet]. 2019 [cited May 1 2020] Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TJPP/article/view/171397/123118
14. Thackeray R, Crookston BT, West JH. Correlates of health-related social media use among adults. J Med Internet Res 2013;15:e21. [Internet]. 2020 [cited May 1 2020];11(1):448-54. Available from: https://www.jmir.org/2013/1/e21/pdf
15. Kye SY, Lee MH, Yoo J, Oh KH, Jun JK. Factors affecting satisfaction with cancer information provided through the social networking services of the National Cancer Information Center in Korea. Epidemiol Health [Internet]. 2017 [cited Apr 27 2020] 2017;39(0):e2017057-0. Available from: https://www.e-epih.org/journal/view.php?doi=10.4178/epih.e2017057
16. Potdar R, Thomas A, DiMeglio M, Mohiuddin K, Djibo DA, Laudanski K, et al. Access to internet, smartphone usage, and acceptability of mobile health technology among cancer patients. Support. Care Cancer 2020; 28: 5455-5461.
17. Mikal JP. Online social support among breast cancer patients: longitudinal changes to Facebook use following breast cancer diagnosis and transition off therapy. J Cancer Surviv 2020; 14: 322-330.
18. Shea-Budgell MA, Kostaras X, Myhill KP, Hagen NA. Information needs and sources of information for patients during cancer follow-up. Curr Oncol 2014; 21 :165-173.
19. Potdar R, Thomas A, DiMeglio M, Mohiuddin K, Djibo DA, Laudanski K, et al. Acceptability of mobile health technology among cancer patients. J Clin Oncol 2019 ; 37. [Internet]. 2020 [cited Apr 29 2020] Available from: https://ascopubs.org/doi/abs/10.1200/JCO.2019.37.15_suppl.e18139
20. Bernat JK, Skolarus TA, Hawley ST, Haggstrom DA, Darwish-Yassine M, Wittmann DA. Negative information-seeking experiences of long-term prostate cancer survivors. J Cancer Surviv 2016; 10: 1089-1095.
21. Van de Poll-Franse LV, van Eenbergen MC. Internet use by cancer survivors: Current use and future wishes. Support. Care Cancer 2008; 16: 1189-1195.
22. Raghunathan NJ, Korenstein D, Li QS, Tonorezos ES, Mao JJ. Determinants of mobile technology use and smartphone application interest in cancer patients. Cancer Med 2018; 7: 5812-5819
23. Aggarwal R, Hueniken K, Eng L, Kassirian S, Geist I, Balaratnam K, et al. Health-related social media use and preferences of adolescent and young adult cancer patients for virtual programming. Support. Care Cancer 2020; 28: 4789-801. [Internet]. 2021 [cited Sep 19 2020] Available from: https://link.springer.com/article/10.1007/s00520-019-05265-3
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2021-06-18
รูปแบบการอ้างอิง
1.
ประกอบจิตร ส, วรรณเสน ว, ทับทิมหิน โ, สมหารวงค์ โ, โถทอง ร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการใช้สื่อสังคมออนไลน์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับยาเคมีบำบัด. SRIMEDJ [อินเทอร์เน็ต]. 18 มิถุนายน 2021 [อ้างถึง 5 ธันวาคม 2025];36(3):301-9. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/251208
ฉบับ
ประเภทบทความ
Original Articles
