ลักษณะภาพวินิจฉัยจากเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดดำในสมองอุดตันที่โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชท่าบ่อ

อภิวิชญ์ กุดแถลง

ผู้แต่ง

อภิวิชญ์ กุดแถลง กลุ่มงานรังสีวิทยา โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย

คำสำคัญ:

โรคหลอดเลือดดำสมองอุดตัน, การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์, ปวดศีรษะ, เลือดออกในเนื้อสมอง

บทคัดย่อ

หลักการและวัตถุประสงค์: ภาวะหลอดเลือดดำในสมองอุดตันเป็นภาวะที่วินิจฉัยได้ยากและท้าทายเนื่องจากผู้ป่วยสามารถมีอาการแสดงได้หลากหลายและไม่จำเพาะเจาะจง หากไม่ได้รับการวินิจฉัยและรักษาให้ทันท่วงทีอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงถึงชีวิตได้ วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อรวบรวมลักษณะแสดงทางรังสีวิทยาจากการตรวจวินิจฉัยด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดดำในสมองอุดตัน

วิธีการศึกษา: การวิจัยเชิงพรรณนาย้อนหลังโดยการเก็บรวบรวมข้อมูลในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดดำในสมองอุดตันทุกรายที่ได้รับการตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ระหว่างวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2562 ถึงวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2564 ที่โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชท่าบ่อ

ผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดดำในสมองอุดตันจำนวน 18 ราย อายุระหว่าง 14-61 ปี อายุเฉลี่ยคือ 39.83±12.31 ปี พบลักษณะรอยโรคจำเพาะจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์โดยไม่ฉีดสารทึบรังสี คือเส้นเลือดดำสมองขาวขึ้นจำนวน 16 ราย (ร้อยละ 88.9) พบลิ่มเลือดในเส้นเลือดดำจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ร่วมกับฉีดสารทึบรังสีจำนวน 16 ราย (ร้อยละ 100) ไม่พบความผิดปกติของเนื้อสมองจำนวน 8 ราย (ร้อยละ 44.4) พบภาวะแทรกซ้อนในเนื้อสมองเป็น เลือดออกในเนื้อสมอง 7 ราย (ร้อยละ 38.9) สมองขาดเลือด 5 ราย (ร้อยละ 27.8) ภาวะสมองบวม 3 ราย (ร้อยละ 16.7) และเลือดออกในช่องเยื่อหุ้มสมอง 3 ราย (ร้อยละ 16.7) ตำแหน่งเส้นเลือดดำใหญ่ที่พบว่ามีการอุดตันมากที่สุดคือ เส้นเลือดดำซุพีเรียร์ซาจิตตัล ร้อยละ 72.2 เส้นเลือดดำทรานสเวิร์สด้านขวาร้อยละ 55.6 เส้นเลือดดำทรานสเวิร์สด้านซ้าย เส้นเลือดดำซิกมอยด์ด้านขวา และเส้นเลือดดำในบริเวณเนื้อสมองชั้นนอก ตำแหน่งละ ร้อยละ 33.3 ตามลำดับ ความไวของการตรวจพบภาวะหลอดเลือดดำในสมองอุดตันด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์โดยไม่ฉีดและฉีดสารทึบรังสีอยู่ที่ ร้อยละ 88.9 และ 100 ตามลำดับ

สรุป: การตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์เป็นสิ่งสำคัญในการวินิจฉัยภาวะหลอดเลือดดำในสมองอุดตัน

เอกสารอ้างอิง

Terazzi E, Mittino D, Rudá R, Cerrato P, Monaco F, Sciolla R, et al. Cerebral venous thrombosis: a retrospective multicentre study of 48 patients. Neurol Sci 2005;25:311-5.

Fink JN, McAuley DL. Cerebral venous sinus thrombosis: a diagnostic challenge. Intern Med J 2001;31:384-90.

Allroggen H, Abbott RJ. Cerebral venous sinus thrombosis. Postgrad Med J 2000;76:12-5.

Wasay M, Azeemuddin M. Neuroimaging of cerebral venous thrombosis. J NeuroI 2005;15:118-28.

Jy W, Horstman LL, Arce M, Ahn YS. Clinical significance of platelet microparticles in autoimmune thrombocytopenias. J Lab Clin Med 1992;119:334-45.

Flaumenhaft R. Formation and fate of platelet microparticles. Blood Cells Mol Dis 2006;36:182-7.

Virapongse C, Cazennave C, Quisling R. The empty delta sign: frequency and significance in 76 cases of dural sinus thrombosis. Radiol 1987;162:779-85.

Azin H, Ashjazadeh N. Cerebral venous sinüs thrombosis-clinical features, predisposing and prognostic factors. Acta Neurol Taiwan 2008;17:82-8.

Schwab FJ, Peyster RG, Brill CB. Cerebral venous sinus thrombosis. Pediatr Radiol 1987;17:244-5.

Agostoni E, Aliprandi A, Longoni M. Cerebral venous thrombosis. Expert Rev Neurother 2009;9:553-64.

Renowden S. Cerebral venous sinus thrombosis. Eur Radiol 2004;14:215-26.

Stam J. Thrombosis of the cerebral veins and sinuses. N Engl J Med 2005;352:1791-8.

Leker RR, Steiner I. Features of dural sinus thrombosis simulating pseudotumour cerebri. Eur J Neurol 1999;6:601-04.

Gaikwad AB, Mudalgi BA, Patankar KB. Diagnostic role of 64-slice multidetector row CT scan and CT venogram in cases of cerebral venous thrombosis. Emerg Radiol 2008;15:325-33.

Lafitte F, Boukobza M, Guichard JP. MRI and MRA for diagnosis and follow-up of cerebral venous thrombosis (CVT). Clin Radiol 1997;52:672–9.

Ferro JM, Canhao P, Stam J. Prognosis of cerebral vein and dural sinus thrombosis: results of the international study on cerebral vein and dural sinus thrombosis (ISCVT). Stroke 2004;35:664-70.

Teasdale E. Cerebral venous thrombosis: making the most of imaging. J R Soc Med 2000;93:234-37.

Linn J, Ertl-Wagner B, Seelos KC. Diagnostic value of multidetector-row CT angiography in the evaluation of thrombosis of the cerebral venous sinuses. AJNR Am J Neuroradiol 2007;28:946-52.