ความรู้ เจตคติ และการใช้กัญชาในผู้ป่วยมะเร็งที่โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ
คำสำคัญ:
กัญชา, เจตคติ, มะเร็ง, ความรู้, ความชุกบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: กัญชาได้รับความสนใจจากสาธารณะมากขึ้นตั้งแต่ได้รับการทำให้ถูกกฎหมายเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2562 กัญชาสามารถบรรเทาอาการปวดเหตุพยาธิสภาพประสาทและคลื่นไส้อาเจียนจากเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็งได้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้และเจตคติเกี่ยวกับกัญชา รวมถึงความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการใช้กัญชาของผู้ป่วยมะเร็งที่เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางในผู้ป่วยมะเร็งที่เข้ารับการรักษาระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2563 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2564 จำนวน 385 ราย เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามที่สร้างใหม่และตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาและหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคในส่วนวัดความรู้และเจตคติได้ 0.70 และ 0.85 ตามลำดับ
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยร้อยละ 63.11 มีความรู้เกี่ยวกับกัญชาในระดับควรปรับปรุง และร้อยละ 73.25 มีเจตคติเป็นกลางเกี่ยวกับกัญชา โดยมีแนวโน้มเห็นด้วยกับข้อดีของกัญชาและยินดีหากแพทย์เสนอกัญชาเป็นทางเลือก ความชุกของการใช้กัญชาเท่ากับร้อยละ 27.53 มีผู้ที่กำลังใช้อยู่ร้อยละ 11.42 และผู้ที่เลิกใช้แล้วร้อยละ 16.10 ของผู้ป่วยทั้งหมด วัตถุประสงค์ที่ใช้ส่วนใหญ่ ได้แก่ ช่วยการนอนหลับ (ร้อยละ 64.15) และรักษามะเร็ง (ร้อยละ 50.94) โดยร้อยละ 72.64 ใช้รูปแบบยาน้ำหรือน้ำมัน และร้อยละ 57.55 ได้จากญาติหรือเพื่อน ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการใช้ที่สูงขึ้น ได้แก่ การมีเจตคติเชิงบวกเกี่ยวกับกัญชา (Odds Ratio (OR) 4.54, 95% Confidence Interval (CI) 1.41-3.95) และการเป็นมะเร็งระยะแพร่กระจาย (OR 2.36, 95% CI 2.60-7.93)
สรุป: สองในสามของผู้ป่วยโรคมะเร็งมีความรู้เกี่ยวกับกัญชาในระดับควรปรับปรุง สามในสี่มีเจตคติเป็นกลางต่อกัญชา หนึ่งในสี่เคยใช้กัญชา ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการใช้คือการมีเจตคติเชิงบวกและเป็นมะเร็งระยะแพร่กระจาย ส่วนใหญ่ได้กัญชาจากนอกระบบจึงควรจัดระบบบริการเพื่อเพิ่มการเข้าถึงอย่างเหมาะสม
เอกสารอ้างอิง
Thomas BF, Mahmoud AE. The analytical chemistry of cannabis quality assessment, assurance, and regulation of medicinal marijuana and cannabinoid preparations. Amsterdam: Elsevier; 2016.
Bridgeman MB, Abazia DT. Medicinal Cannabis: history, pharmacology, and implications for the acute care setting. PT 2017;42(3):180-8.
ElSohly MA, Mehmedic Z, Foster S, Gon C, Chandra S, Church JC. Changes in cannabis potency over the last 2 decades (1995-2014): Analysis of current data in the United States. Biol Psychiatry 2016;79(7):613-9. doi.org/10.1016/j.biopsych.2016.01.004
Russo EB. Taming THC: potential cannabis synergy and phytocannabinoid-terpenoid entourage effects. Br J Pharmacol 2011;163(7):1344-64. doi.org/10.1111/j.1476-5381.2011.01238.x
Allan GM, Ramji J, Perry D, Ton J, Beahm NP, Crisp N, et al. Simplified guideline for prescribing medical cannabinoids in primary care. Can Fam Physician 2018;64(2):111-20.
Häuser W, Fitzcharles MA, Radbruch L, Petzke F. Cannabinoids in pain management and palliative medicine. Dtsch Arztebl Int 2017;114(38):627-34. doi.org/10.3238/arztebl.2017.0627
Abrams DI, Guzman M. Cannabis in cancer care. Clin Pharmacol Ther 2015;97(6):575-86. doi.org/10.1002/cpt.108
Cyr C, Arboleda MF, Aggarwal SK, Balneaves LG, Daeninck P, Néron A, et al. Cannabis in palliative care: current challenges and practical recommendations. Ann Palliat Med 2018;7(4):463-77. doi.org/10.21037/apm.2018.06.04
Fowler CJ. Delta(9) -tetrahydrocannabinol and cannabidiol as potential curative agents for cancer: a critical examination of the preclinical literature. Clin Pharmacol Ther 2015;97(6):587-96. doi.org/10.1002/cpt.84
Kisková T, Mungenast F, Suváková M, Jäger W, Thalhammer T. Future aspects for cannabinoids in breast cancer therapy. Int J Mol Sci 2019;20(7):1673. doi.org/10.3390/ijms20071673
Martínez-Martínez E, Martín-Ruiz A, Martín P, Calvo V, Provencio M, García JM. CB2 cannabinoid receptor activation promotes colon cancer progression via AKT/GSK3β signaling pathway. Oncotarget 2016;7(42):68781-91. doi.org/10.18632/oncotarget.11968
Nielsen S, Sabioni P, Trigo JM, Ware MA, Betz-Stablein BD, Murnion B, et al. Opioid-sparing effect of cannabinoids: a systematic review and meta-analysis. Neuropsychopharmacology 2017;42(9):1752-65. doi.org/10.1038/npp.2017.51
Whiting PF, Wolff RF, Deshpande S, Di Nisio M, Duffy S, Hernandez AV, et al. Cannabinoids for medical use: a systematic review and meta-analysis. J Am Med Assoc 2015;313(24):2456-73. doi.org/10.1001/jama.2015.6358
Department of Medical Services. Guidance on cannabis for medical use (edition 2/2019) [Internet]. Department of Medical Services, Ministry of Public Health of Thailand. 2019 [Cited Apr 5, 2020] Available from: http://dmsic.moph.go.th/index/detail/7852.
Ministry of Justice, Thailand. Narcotic act (No.7) B.E.2562 (2019) (in Thai) [Internet]. 2019 [Cited Jul 5, 2019] Availble from: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/019/T_0001.PDF.
NIDA Poll. Policy of cannabis sativa. [Internet] National Institute of Development Administration 2019. [Cited Jul 5, 2019] Avialable from: https://nidapoll.nida.ac.th/data/survey/uploads/FILE-1597736130950.pdf.
Sornpaisarn B, Manthey J, Rehm J. Think clearly about the medical cannabis policy in Thailand. J Health Sci 2019;28:755-66.
Simpson R. Rick Simpson campaign 2014 [Cited Apr 5, 2023]. Available from: https://phoenixtears.ca.
Tippens J. Get busy living. 2017 [Cited Apr 5, 2023]. Available from: https://mycancerstory.rocks.
Hawley P, Gobbo M. Cannabis use in cancer: a survey of the current state at BC Cancer before recreational legalization in Canada. Curr Oncol 2019;26(4):e425-e32. doi.org/10.3747/co.26.4743
Pergam SA, Woodfield MC, Lee CM, Cheng GS, Baker KK, Marquis SR, et al. Cannabis use among patients at a comprehensive cancer center in a state with legalized medicinal and recreational use. Cancer 2017;123(22):4488-97. doi.org/10.1002/cncr.30879
Assanangkornchai S, Thaikla K, Talek M, Saingam D. Medical cannabis use in Thailand after its legalization: a respondent-driven sample survey. PeerJ 2022;10:e12809. doi.org/10.7717/peerj.12809
Duangdamrong J, Sathiyos Y, Poopong S, Lumlerdkij N, Akarasereenont P. Evidence of cannabis for medical uses and its indications: an evidence-based comparison between Thai traditional medicine and western Medicine. Siriraj Med Bull 2022;15(3): 155-163.
Bloom BS. Handbook on formation and summative evaluation of student learning. New York: McGraw-Hill; 1971.
Katesing W. Statistical analysis for research. Bangkok: Thaiwattanapanich; 1995.
Cancer Registry Unit NCIT. Cancer in Thailand vol.III, 2010-2012. Bangkok: New Thammada Press; 2015.
Mudad R, Laderian B, Krause M. P3.05-009 Medical marijuana and lung cancer: patients' knowledge and attitude towards its use: topic: symptoms, therapeutic interventions. J Thorac Oncol 2017;12(1):S1417-S8. doi.org/10.1016/j.jtho.2016.11.2171
Sukrueangkul A, Phimha S, Panomai N, Laohasiriwong W, Sakphisutthikul C. Attitudes and beliefs of cancer patients demanding medical cannabis use in north Thailand. Asian Pac J Cancer Prev 2022;23(4):1309-14. doi.org/10.31557/APJCP.2022.23.4.1309
Zhou ES, Nayak MM, Chai PR, Braun IM. Cancer patient's attitudes of using medicinal cannabis for sleep. J Psychosoc Oncol 2022;40(3):397-403. doi.org/10.1080/07347332.2021.1910396
Drosdowsky A, Blaschke S, Koproski T, Fullerton S, Thakerar A, Ellen S, et al. Cancer patients' use of and attitudes towards medicinal cannabis Aust Health Rev 2020;44(4):650-5. doi.org/10.1071/AH19066
Manoharan R, Kemper J, Young J. Exploring the medical cannabis prescribing behaviours of New Zealand physicians. Drug Alcohol Rev 2022;41(6):1355-66. doi.org/10.1111/dar.13476
Gregorio J. Reluctant Physicians, Medical marijuana, and the law. AMA J Ethics 2014;16(9):732-8. doi.org/10.1001/virtualmentor.2014.16.9.hlaw1-1409
Ng JY, Gilotra K, Usman S, Chang Y, Busse JW. Attitudes toward medical cannabis among family physicians practising in Ontario, Canada: a qualitative research study. CMAJ Open 2021;9(2):E342-e8. doi.org/10.9778/cmajo.20200187
Taupachit A, Kessomboon N.Medical use of cannabis. Isan J Pharm Sci 2017;13(Suppl.):228-40.
Angkurawaranon C, Jiraporncharoen W, Likhitsathian S, Thaikla K, Kanato M, Perngparn U, et al. Trends in the use of illicit substances in Thailand: results from national household surveys. Drug Alcohol Rev 2018;37(5):658-63. doi.org/10.1111/dar.12689
Ramathibodi Poison Center Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital. Caution in the use of cannabis products (in Thai) [Internet]. 2019 [Cited Apr, 2020] Avialable from: https://tinyurl.com/bd8azmub
Buchwald D, Brønnum D, Melgaard D, Leutscher PDC. Living with a hope of survival is challenged by a lack of clinical evidence: an interview study among cancer patients using cannabis-based medicine. J Palliat Med 2020;23(8):1090-3. doi.org/10.1089/jpm.2019.0298
Committee of Enhancing and Public Relation for Cannabis Product Use. Medical cannabis products [Internet]. 2019 [Cited May, 2020] Available from: http://www.medcannabis.go.th/
Romero-Sandoval EA, Kolano AL, Alvarado-Vázquez PA. Cannabis and cannabinoids for chronic pain. Curr Rheumatol Rep 2017;19(11):67. doi.org/10.1007/s11926-017-0693-1
Rehm J, Elton-Marshall T, Sornpaisarn B, Manthey J. Medical marijuana. What can we learn from the experiences in Canada, Germany and Thailand? Int J Drug Policy 2019;74:47-51. doi.org/10.1016/j.drugpo.2019.09.001
Wiriyakijpattana K. Consumer bahavior. Bangkok: Wangauksorn Publising; 2007.
Pallium Canada. Pain management. 2 ed. Pallium Canada, editor. Ottawa2016.
Shinall MC, Jr., Stahl D, Bibler TM. Addressing a patient's hope for a miracle. J Pain Symptom Manage 2018;55(2):535-9. doi.org/10.1016/j.jpainsymman.2017.10.002
Canadian centre on substance use and addiction. Canadian drug summary: cannabis 2020 [Cited Feb 5, 2021]. Available from: https://www.ccsa.ca/sites/default/files/2020-05/CCSA-Canadian-Drug-Summary-Cannabis-2020-en.pdf. doi.org/10.1080/02791072.2011.587700
Reinarman C, Nunberg H, Lanthier F, Heddleston T. Who are medical marijuana patients? Population characteristics from nine California assessment clinics. J Psychoactive Drugs 2011;43(2):128-35.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 ศรีนครินทร์เวชสาร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
