การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพการวินิจฉัยโรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลันของการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์โดยวิธีไม่ฉีดสารทึบรังสี และวิธีฉีดสารทึบรังสี

ศรัญญา ลีลาประศาสน์

ผู้แต่ง

ศรัญญา ลีลาประศาสน์ รังสีแพทย์ โรงพยาบาลกระบี่ จังหวัดกระบี่

คำสำคัญ:

โรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน, การตรวจตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์, สารทึบรังสี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพการวินิจฉัยโรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลันของการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์โดยวิธีไม่ฉีดสารทึบรังสี และวิธีฉีดสารทึบรังสี

วิธีการศึกษา: การศึกษารูปแบบ diagnostic test study กลุ่มตัวอย่าง 129 ราย ที่ได้รับการส่งตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของช่องท้องในช่วงวันที่ 1 มกราคม ถึง 31 มีนาคม 2567 ผู้ป่วยทุกรายได้รับการตรวจด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (computed tomography, CT) ครั้งแรกโดยไม่ฉีดสารทึบรังสี (non contrast enhanced CT หรือ NECT) สแกนภาพครั้งที่ 2 โดยฉีดสารทึบรังสี (contrast enhanced CT หรือ CECT) โดยใช้การวินิจฉัยชิ้นเนื้อขั้นสุดท้ายเป็นมาตรฐานอ้างอิงเพื่อประเมินความแม่นยำของเทคนิค

ผลการศึกษา: การไม่ฉีดสารทึบรังสี พบ ความไว ความจำเพาะ และความแม่นยำ ร้อยละ 98, 100 และ 99.22 ส่วนการฉีดสารทึบรังสี พบ ความไว ความจำเพาะ และความแม่นยำ ร้อยละ 98, 97.47 และ 97.67 สำหรับการวินิจฉัยโรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน เมื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพระหว่าง 2 วิธีพบว่าไม่แตกต่างกัน (p= 0.3472)

สรุป: การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของวิธีการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์แบบไม่ฉีดสารทึบรังสีและแบบฉีดสารทึบรังสีทางหลอดเลือดดำในการวินิจฉัยโรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน พบว่าทั้งสองวิธีมีประสิทธิภาพไม่แตกต่างกัน ดังนั้นในรายที่มีความเสี่ยง ต่อการใช้สารทึบรังสี สามารถตรวจวินิจฉัยไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลันด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์โดยไม่ฉีดสารทึบรังสีได้

References

Nacenta SB, Sanz LI, Lucas RS, Depetris M, Chamorro EM. Update on acute appendicitis: Typical and untypical findings. Radiologia (Engl Ed) 2023;65(suppl 1):S81-S91. doi:10.1016/j.rxeng.2022.09.010.

Bahrami M, Mirgaloyebayat H, Mohajeri Z, Mohammadi H, Afshari SA, Fazeli P, et al. The diagnostic value of the computed tomography scan and ultrasonography in acute appendicitis. Am J Nucl Med Mol Imaging 2023;13(1):11-17.

Jutarat Norasetsingh. Diagnostic value of ultrasound in patients suspected acute appendicitis. Medical Journal Of Srisaket Surin Buriram Hospitals 2022;37(1):149-58.

Iamwat J, Teerasamit W, Apisarnthanarak P, Noppakunsomboon N, Kaewlai R. Predictive ability of CT findings in the differentiation of complicated and uncomplicated appendicitis: a retrospective investigation of 201 patients undergone appendectomy at initial admission. Insights into imaging 2021;12(1):143. doi:10.1186/s13244-021-01086-3.

D'Ippolito G, Mello GGNd, Szejnfeld J. The value of unenhanced CT in the diagnosis of acute appendicitis. Sao Paulo Med J 1998;116(6):1838-45. doi:10.1590/s1516-31801998000600003.

Ege G, Akman H, Sahin A, Bugra D, Kuzucu K. Diagnostic value of unenhanced helical CT in adult patients with suspected acute appendicitis. Br J Radiol 2002;75(897):721-5. doi:10.1259/bjr.75.897.750721.

Malone Jr A, Wolf C, Malmed A, Melliere B. Diagnosis of acute appendicitis: value of unenhanced CT. AJR Am J Roentgenol 1993;160(4):763-6. doi:10.2214/ajr.160.4.8456661.

Poosiri S, Krisanachinda A, Khamwan K. Evaluation of patient radiation dose and risk of cancer from CT examinations. Radiol Phys Technol 2024;17(1):176-85. doi:10.1007/s12194-023-00763-w.

Schultz CH, Fairley R, Murphy LS-L, Doss M. The risk of cancer from CT scans and other sources of low-dose radiation: A critical appraisal of methodologic quality. Prehosp Disaster Med 2020;35(1):3-16. doi:10.1017/S1049023X1900520X.

Hu Y, Ma M, Yin H, Ren P, Tian X, Zheng Z, et al. Assessment of cumulative cancer risk attributable to diagnostic X-ray radiation: a large cohort study. Eur Radiol 2023;33(3):1769-78. doi:10.1007/s00330-022-09178-4.

De Gonzalez AB, Darby S. Risk of cancer from diagnostic X-rays: estimates for the UK and 14 other countries. Lancet 2004;363(9406):345-51. doi:10.1016/S0140-6736(04)15433-0.

Chen Y, Yang J, Cong R, Wang M, Xiao J, Zhu J, et al. Comparison of contrast-enhanced versus non-enhanced helical computed tomography in the diagnosis of acute appendicitis: A Meta-analysis. J Coll Physicians Surg Pak 2023;33(2):205-11. doi:10.29271/jcpsp.2023.02.205.

Faul F, Erdfelder E, Lang A-G, Buchner A. G* Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods 2007;39(2):175-91. doi:10.3758/bf03193146.

Eurboonyanun K, Rungwiriyawanich P, Chamadol N, Promsorn J, Eurboonyanun C, Srimunta P. Accuracy of nonenhanced CT vs contrast-enhanced CT for diagnosis of acute appendicitis in adults. Curr Probl Diagn Radiol 2021;50(3):315-20. doi:10.1067/j.cpradiol.2020.01.010.

Charuswattanakul S, Chulroek T. Comparative accuracy of unenhanced and IV-contrast enhanced MDCT in detection of acute appendicitis in adult patients. Chula Med J 2022;66(1):33-42.

Kaiser S, Finnbogason T, Jorulf HK, Soderman E, Frenckner B. Suspected appendicitis in children: diagnosis with contrast-enhanced versus nonenhanced helical CT. Radiology 2004;231(2):427-33. doi:10.1148/radiol.2312030240.