Anesthesia Related Postoperative Nausea/Vomiting in Adult Cardiovascular and Thoracic Surgical Patients in Queen Sirikit Heart Center of the Northeast: Incidence and related factors
Keywords:
Postoperative nausea-vomiting, cardiovascular thoracic surgery, incidence, factors, general anesthesia IV PCA ที่ใช้ยา morphine, การผ่าตัดทรวงอก หัวใจและหลอดเลือด, การให้ยาระงับความรู้สึก, อุบัติการณ์, ปัจจัย, ภาวะคลื่นไส้-อาเจียนหลังผ่าตัดAbstract
Background and objective: Postoperative nausea-vomiting (PONV) is a common postoperative complication. It causes patients discomfort and morbidity. Anesthesia service at Queen Sirikit Heart Center of the Northeast has never assessed this problem. The objective of this study was to identify the incidence and related factors of PONV which will be used to develop clinical practice guideline to decrease this issue for quality improvement.
Methods: This was a retrospective, exploratory and analytical study. Inclusion criteria were adult patients undergoing elective cardiovascular thoracic surgery at Queen Sirikit Heart Center of the Northeast between January 1981 and December 1983. Demographic and relevant perioperative data until 48 hr postoperatively were retrieved from medical records and analyzed to identify incidence and related factors.
Results: Among 745 patients recruited, we found 108 cases of PONV. The incidence of PONV was 14.5%. Most of the patients had PONV during 6-24 hr postoperatively. The most common severity of PONV was grade 2. PONV was found mostly in female (female : male = 2 : 1). The identified related factors for PONV were: lower dose of dexamethasone; higher dose of propofol; use of isoflurane; and postoperative pain management using IV PCA with morphine.
Conclusions: The incidence of PONV was 14.5%. The related factors were: female gender; lower dose of dexamethasone; higher dose of propofol; use of isoflurane; and postoperative pain management using PCA with morphine.
การเกิดภาวะคลื่นไส้-อาเจียนหลังผ่าตัดในผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่รับการผ่าตัดทรวงอกหัวใจและหลอดเลือดที่ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ: อุบัติการณ์ และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
ศิราณี เคนทวาย1, สิริรัตน์ ตรีพุทธรัตน์2, เทพกร สาธิตการมณี2, อัครวัฒน์ สินเกื้อกูลกิจ2, ดารณี ปราการกมานันท์1
1วิสัญญีพยาบาล, 2วิสัญญีแพทย์ ภาควิชาวิสัญญีวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
หลักการและวัตถุประสงค์: ภาวะคลื่นไส้-อาเจียนหลังผ่าตัด (postoperative nausea-vomiting; PONV) เป็นปัญหาสำคัญที่พบได้บ่อย ทำให้ผู้ป่วยไม่สุขสบายและเพิ่มภาวะแทรกซ้อน งานบริการวิสัญญีศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ยังไม่เคยมีการสำรวจอุบัติการณ์ของภาวะนี้มาก่อน คณะผู้วิจัยต้องการศึกษาหาอุบัติการณ์ ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างแนวทางการป้องกัน/ลดภาวะแทรกซ้อนนี้ในกระบวนการพัฒนาคุณภาพ
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาย้อนหลังแบบ retrospective, exploratory and analytical ศึกษาในผู้ป่วยที่มารับการผ่าตัดทรวงอก หัวใจและหลอดเลือดของศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ระหว่างเดือนมกราคม พ.ศ. 2554 ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2556 รวบรวมข้อมูลการเกิดภาวะ PONV หลังการได้รับยาระงับความรู้สึกแบบทั่วไป เพื่อหาปัจจัยที่เกี่ยวข้องตั้งแต่ระยะก่อนผ่าตัด ระหว่างและหลังผ่าตัด 48 ชั่วโมง
ผลการศึกษา: จากผู้ป่วยที่ศึกษา 745 ราย พบเกิดภาวะ PONV 108 ราย คิดเป็นอุบัติการณ์ร้อยละ 14.5 ส่วนใหญ่เกิดในช่วง 6-24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด ความรุนแรงส่วนใหญ่เป็น grade 2 พบในเพศหญิงมากกว่าชาย (2:1) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดภาวะ PONV ได้แก่ การได้รับยา dexamethasone ขนาดน้อยกว่า การใช้ยา proprofol ขนาดสูง การใช้ isoflurane และมีการให้ยาระงับปวดหลังผ่าตัดแบบ IV PCA โดยใช้ยา morphine
สรุป: พบอุบัติการณ์เกิดภาวะ PONV ในผู้ป่วยผ่าตัดทรวงอก หัวใจและหลอดเลือดร้อยละ 14.5 ปัจจัยเกี่ยวข้อง ได้แก่ เพศหญิง การได้รับยา dexamethasone ในขนาดน้อย การได้รับ propofol ขนาดสูง การผ่าตัดที่ใช้ยาดมสลบชนิดไอระเหยโดยเฉพาะ isoflurane ยาแก้ปวดกลุ่ม opioids โดยเฉพาะเทคนิค
