ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจเข้ารับบริการรับยาต่อเนื่องที่ร้านยา ของผู้ป่วยโรคเรื้อรัง จังหวัดนนทบุรี
DOI:
https://doi.org/10.69598/tbps.18.2.109-129คำสำคัญ:
โรคเรื้อรัง การรับยาต่อเนื่อง การตัดสินใจ, โรคเรื้อรัง, การรับยาต่อเนื่อง, การตัดสินใจ, ร้านยา, เภสัชกรชุมชนบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการตัดสินใจเข้ารับบริการรับยาต่อเนื่องที่ร้านยา
(รับบริการฯ) ของผู้ป่วยโรคเรื้อรังจังหวัดนนทบุรี เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามจำนวนทั้งสิ้น 424 คน ตามสัดส่วนจำนวนผู้ป่วยโรคเรื้อรังแต่ละโรงพยาบาล ระหว่างเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม 2564 วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนาและ
ไคสแควร์ ผลการศึกษาพบว่าส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 74.1) อายุเฉลี่ย 57.58 7.80 ปี สำเร็จการศึกษามัธยมศึกษาตอนปลายหรือปวช. (ร้อยละ 24.3) อาชีพพ่อบ้านแม่บ้าน (ร้อยละ 43.9) สิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (ร้อยละ 58.3) และเป็นโรคความดันโลหิตสูง (ร้อยละ 53.8) ส่วนใหญ่ (ร้อยละ 75.5) ตัดสินใจที่จะรับบริการฯ ในระดับ
ไปถึงไปแน่นอน อายุ ระดับการศึกษา อาชีพ และสิทธิการรักษาของกลุ่มตัวอย่างสัมพันธ์กับการตัดสินใจรับบริการฯ
(p-value < 0.001, <0.05, <0.05, และ < 0.001 ตามลำดับ) ความพึงพอใจและคุณภาพการให้บริการ ผลกระทบค่าใช้จ่ายการเดินทาง และผลกระทบของระยะเวลารอคอยเฉลี่ยต่อครั้งเพื่อรับบริการที่โรงพยาบาลสัมพันธ์กับการตัดสินใจรับบริการฯ (p-value < 0.001, <0.01 และ <0.01 ตามลำดับ) ร้านยามีเภสัชกรประจำตลอดเวลาทำการ ความน่าเชื่อถือและคุณภาพการบริการของร้านยา ระยะเวลารอคอยเพื่อรับบริการและระยะเวลาการเปิดให้บริการของร้านยาสัมพันธ์กับการตัดสินใจรับบริการฯ (p-value < 0.001, < 0.001, < 0.001 และ 0.001 ตามลำดับ) และมีความคาดหวังการรับบริการร้านยาทั้งด้านสถานที่และอุปกรณ์ กิจกรรมและกระบวนการให้บริการ สรุปผลการศึกษาผู้ป่วยส่วนใหญ่ตัดสินใจไปหรือไปแน่นอนเพื่อรับบริการฯ สามารถใช้เป็นแนวทางเพื่อลดความแออัดในโรงพยาบาล โดยควรพิจารณาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจดังกล่าว
เอกสารอ้างอิง
Strategy and Plan Group Bureau of Non-Communicable Diseases Department of Disease Control. National NCDs Prevention and Control Strategic Plan for 5 Years (2017 - 2021). Bureau of Non-Communicable Diseases, Department of Disease Control, Ministry of Public Health; 2017.
Buakhao J. Chronic Care Model: CCM. Nonthaburi: Department of Medical Services, Ministry of Public Health; 2016.
Goel P, Ross-Degnan D, Berman P, Soumerai S. Retail pharmacies in developing countries: a behavior and intervention framework. Soc Sci Med. 1996;42(8):1155-61.
Sripirom R, Rattanachodpanich T, Phumas P, Sakolchai S, Chantapasa K, Limwattananon S, et al. Self medication among Thai people by buying medicines from community pharmacy. J Health Sys Res; 2017;11(3):369-377 (in Thai)
Chalongsuk R, Lochid-amnuay S, Suntimaleewolagun W. A study of a refill prescription service system comparing a hospital pharmacy and an accredited pharmacy. J Health Sys Res. 2006; 20:41-59. (in Thai)
Chalongsuk R, Lochid-amnuay S. Client Satisfaction in pharmacy under the Thai Universal Coverage Scheme: a case study at the community pharmacy of Sawang Dan Din Crown Prince Hospital. Thai J Health Res. 2006; 20:41-59. (in Thai)
Young JI. Behavioristic approaches to humanistic education. Humanist Educator. 1981;20(2):93-6.
Phinit K. Comparison of access to services, morbidity level and cost of primary health services at the midwifery and government health care facilities in Rayong Province. Master's thesis community nursing graduate school Burapha University; 2001. (in Thai)
Schmidt H. Chronic disease prevention and health promotion. In: H. Barrett D, W. Ortmann L, Dawson A, Saenz C, Reis A, Bolan G, editors. Public health ethics: cases spanning the globe. Cham (CH): Springer; 2016. P.137-76
Blackwell DL, Lucas JW, Clarke TC. Summary health statistics for U.S. adults: national health interview survey, 2012. Vital Health Stat 10. 2014(260):1-161.
Darathai P. The relationship between decision-making characteristics of administrators and the effectiveness of general education private schools in an educational area. Master of Education Thesis in Educational Administration. Chonburi: Graduate School Burapha University; 1999.
Santrack, JW. Psychology. 7th ed. New York: Mc Graw Hill Inc; 2003.
Pitakwattananont K. Review of E. Bruce Goldstein's (2008) cognitive psychology: connecting mind, research, and everyday experience. Res Methodol Cogn Sci. 2016;8(1):129-30.
Poomkalong K. Outpatient Satisfaction towards Service Quality of Pathumthani Hospital [Thesis]. International Business: Rajamangala University of Technology Thanyaburi; 2010. (in Thai)
Khampang R, Tantivess S, Leelahavarong P, Yanpiboon A, Ponrakdee K, Yangtisan A, et al. An evaluation of the pilot program on drug-dispensing services in pharmacies to reduce hospital congestion phase II. Health system research institute; 2021. (in Thai)
Pithayanukul S, Chara-um S. The decision making of Thai consumers towards pharmacies using. J Bus Adm (APHEIT); 2017;6(2):135-145 (in Thai)
Butcharoen B. Comparisons of pharmaceutical Services between Quality Drug Stores versus Franchise Drug Stores in Bangkok [Thesis]. Nakhon Pathom: Silpakorn University; 2005. (in Thai)
Sornsanguansakul S. An Influence of Service Quality on Decision Making Process of Selecting Drugstore in Mueang Trang, Trang Province [Minor Thesis]. Songkla: Prince of Songkla University 2016. (in Thai)
Tubtong S. Study the factors that consumers consider when choosing a drugstore [Independent Study]. Bangkok: University of the Thai Chamber of Commerce; 2001. (in Thai)
Wimonkittipong S, Panthong M. Guideline to achieve Mandatory GPP Regulation [Internet]. Nonthaburi: c2022 [updated 2015 May 24; cited 2022 Dec 6]. Available from https://www.kanpho.go.th/new/images/ know/แนวทางการจัดการสู่%20GPP%20สำหรับร้านยาแผนปัจจุบัน.pdf (in Thai)
Kessomboon N, Lochid-amnuay S, Poungkantha W, Putthasri W. Budget impact from incorporating community pharmacy into the Universal Health Coverage Scheme. J Health Sys Res. 2010;4(2):220-230. (in Thai)
