การวิเคราะห์โครงสร้างตลาดของผลิตภัณฑ์ช่วยเลิกบุหรี่ที่จำหน่ายในประเทศไทยในระหว่างปีพุทธศักราช 2550- 2554 ANALYSIS OF MARKET STRUCTURE FOR SMOKING CESSATION PRODUCTS IN THAILAND BETWEEN 2007-2011

Abstract

          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโครงสร้างตลาด พฤติกรรมตลาด และผลการดำเนินงานของตลาดผลิตภัณฑ์ช่วยเลิกบุหรี่ (ผลิตภัณฑ์ฯ) ที่จำหน่ายในประเทศไทย วิธีการดำเนินการวิจัยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงพรรณนา รวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลปฐมภูมิ โดยใช้แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถาม แหล่งข้อมูลทุติยภูมิ โดยใช้ข้อมูลจากงานวิจัย จากฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับโครงสร้างตลาด มูลค่าตลาดผลิตภัณฑ์ฯ รวมถึงแนวทางเวชปฏิบัติสำหรับการบำบัดโรคเสพยาสูบ  ผลการศึกษาพบว่ามีผู้ผลิต/นำเข้าในตลาดเพียง 5 ราย โดยมีผลิตภัณฑ์ฯ 7 ชื่อการค้า ลักษณะโครงสร้างตลาดเป็นแบบกึ่งแข่งขันกึ่งผูกขาด ผลิตภัณฑ์ฯแต่ละชนิดสามารถทดแทนกันได้ในลักษณะการนำไปใช้ อุปสรรคในการเข้าสู่ตลาดของผู้ผลิต/นำเข้ารายใหม่มีแนวโน้มลดลง พฤติกรรมตลาดเป็นการใช้กลยุทธ์การแข่งขันแบบไม่ใช้ราคาเด่นกว่ากลยุทธ์อื่นๆ เช่น การให้ข้อมูลทางวิชาการ เป็นต้น ซึ่งสอดคล้องกับการพิจารณาสั่งใช้ผลิตภัณฑ์ของแพทย์ที่ให้ความสำคัญกับประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ฯ เป็นหลัก         ผลการดำเนินงานของตลาดผลิตภัณฑ์ฯและมูลค่าตลาดโดยรวมมีแนวโน้มลดลง การสนับสนุนอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์ช่วยเลิกบุหรี่ภายในประเทศจากภาครัฐสามารถทำได้โดยสนับสนุนการวิจัยทางคลินิกและการวิจัยทางเศรษฐศาสตร์ของผลิตภัณฑ์ฯ โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ฯที่มีนิโคตินผสมหรือผลิตภัณฑ์สมุนไพร เพื่อให้บุคลากรทางการแพทย์มีความมั่นใจและพิจารณาสั่งใช้มากขึ้นต่อไป

            The study was aimed to determine market structure, market conducts, competitive strategies, and market performances of smoking cessation products in Thailand. The research method was a descriptive study. The primary data were gathered by interview schedules and a questionnaire. The secondary data were reviewed from literatures, involved market structure-related database, product market values, and a clinical practice guideline for smoking cessation. The results showed that there were 5 manufacturers/imported authorizes and 7 products. The market structure characteristic was monopolistic competition because each product could be substituted by non - price, barriers to entry into the market were declined, the market conduct used strategies of non - price competitive dominantly, for example, providing technical information in accordance with reason for physician’s product prescribing. Physicians prescribed the product because of product’s efficiency. Market performance also showed that trend of smoking cessation-market value was declined. Government can support domestic smoking cessation product industries by encouraging clinical or economic research especially in nicotine replacement products or herbs to assure and increase prescribing by medical professions.