การพัฒนาโปรแกรมฐานข้อมูลคุณภาพชีวิตเพื่อใช้ในคลินิกผู้ป่วยโรคไต
คำสำคัญ:
คุณภาพชีวิต; แบบสอบถามสถานะสุขภาพ 9-THAI; โปรแกรมฐานข้อมูลคุณภาพชีวิตบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: แบบสอบถามสถานะสุขภาพ 9-THAI เป็นเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิตที่เป็นของคนไทย มีความเที่ยงและความตรงในกลุ่มคนปกติทั่วไปและในผู้ป่วยโรคไต มีข้อคำถามน้อยเพียง 9 ข้อ แต่มีข้อจำกัดเรื่องการคำนวณ และแปลผลค่าคะแนน การศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมฐานข้อมูลคุณภาพชีวิตเพื่อใช้ในคลินิกผู้ป่วยโรคไต
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาและพัฒนา (research and development)โดยมีขั้นตอนในการพัฒนาโปรแกรม ได้แก่ กำหนดความต้องการของผู้ใช้งาน ออกแบบระบบ การเขียนคำสั่งควบคุม การปรับแต่งและพัฒนาโปรแกรม ทดสอบการทำงานโดยผู้วิจัย ทดสอบการทำงานโดยหน่วยงานต้นแบบนำร่อง และการเผยแพร่โปรแกรมในงานประชุมวิชาการสมาคมพยาบาลโรคไต การพัฒนาใช้ระบบจัดการฐานข้อมูล MySQL และใช้ชุดคำสั่งของภาษา Delphi ใช้แบบสอบถามในการประเมินคุณภาพโปรแกรม
ผลการศึกษา: ผลการประเมินคุณภาพของโปรแกรมโดยกลุ่มตัวอย่างอยู่ในระดับดี มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.71 จากคะแนนเต็ม 5.00 (ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.56) ระดับความตั้งใจที่จะนำโปรแกรมไปใช้ในการติดตามผลลัพธ์การรักษาผู้ป่วยในคลินิกผู้ป่วยโรคไตอยู่ในระดับสูง มีค่าเฉลี่ยเท่ากับเท่ากับ 4.11 จากคะแนนเต็ม 5.00 (ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.82)
สรุป: โปรแกรมที่พัฒนานี้มีคุณภาพเป็นที่ยอมรับ สามารถใช้ร่วมกับแบบสอบถามสถานะสุขภาพ 9-THAI ในคลินิกผู้ป่วยโรคไตได้
เอกสารอ้างอิง
2. Moreiras-Plaza M, Blanco-García R, Cossio-Aranibar CR, Rodriguez-Goyanes G. Assessment of health-related quality of life: the cinderella of peritoneal dialysis? Int J Nephrol 2011; 2011: 528685.
3. DeOreo PB. Hemodialysis patient-assessed functional health status predicts continued survival, hospitalization, and dialysis-attendance compliance. Am J Kidney Dis 1997; 30: 204-12.
4. Grincenkov FR, Fernandes N, Pereira Bdos S, Bastos K, Lopes AA, Finkelstein FO, et al. Impact of baseline health-related quality of life scores on survival of incident patients on peritoneal dialysis: a cohort study. Nephron 2015; 129: 97-103.
5. Lowrie EG, Curtin RB, LePain N, Schatell D. Medical outcomes study short form-36: a consistent and powerful predictor of morbidity and mortality in dialysis patients. Am J Kidney Dis 2003; 41: 1286-92.
6. Mapes DL, Lopes AA, Satayathum S, Mccullough KP, Goodkin DA, Locatelli F, et al. Health-related quality of life as a predictor of mortality and hospitalization: the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). Kidney Int 2003; 64: 339-49.
7. Tsai Y-C, Hung C-C, Hwang S-J, Wang S-L, Hsiao S-M, Lin M-Y, et al. Quality of life predicts risks of end-stage renal disease and mortality in patients with chronic kidney disease. Nephrol Dial Transplant 2009; 25: 1621-6.
8. อารีวรรณ เชี่ยวชาญวัฒนา. คุณภาพชีวิต จิตวิญญาณของผู้ป่วยโรคไต: ความท้าทายในการดูแลรักษาผู้ป่วยอย่างมีคุณภาพ. ใน: เถลิงศักดิ์ กาญจนบุษย์, บรรณาธิการ. ตำราแนวปฏิบัติการล้างไตทางช่องท้อง. กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2556: 757-99
9. Spilker B. Quality of life and pharmacoeconomics in clinical trials. 2nd ed. Philadelphia (PA): Lippincott-Raven Publishers; 1996.
10. Schmidt S, Bullinger M. Current issues in cross-cultural quality of life instrument development. Arch Phys Med Rehabil 2003; 84: S29-S34.
11. วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร, อารีวรรณ เชี่ยวชาญวัฒนา, จุฬาภรณ์ลิม วัฒนานนท์, จิตปราณี วาศวิท, สงวน ลือเกียรติบัณฑิต, จีราวรรณ บุญเพิ่ม. รายงานสถานะสุขภาพคนไทย: การวิเคราะห์ข้อมูลจากการสำรวจอนามัยและสวัสดิการ พ.ศ.2546. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2549; 15: 515-27.
12. Cheawchanwattana A, Limwattananon C, Gross C, Limwattananon S, Tangcharoensathien V, Pongskul C, et al. The validity of a new practical quality of life measure in patients on renal replacement therapy. J Med Assoc Thai 2006; 89: S207-17.
13. อารีวรรณ เชี่ยวชาญวัฒนา, ดรุณี จันทร์เลิศฤทธิ์. ความตรงตามเกณฑ์ชนิดทำนายของเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวเนื่องกับสุขภาพ 9-THAI โดยการทำนายอัตราการรอดชีพของผู้ป่วยล้างไต. วารสารสมาคมพยาบาลฯ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2555; 30: 23-31.
