ผลของการใช้เจลสมุนไพรประคบเย็นเพื่อลดอาการปวดศีรษะในสมองบาดเจ็บเล็กน้อย
คำสำคัญ:
อาการปวดศีรษะหลังบาดเจ็บ; เจลสมุนไพรประคบเย็น; ผู้ป่วยบาดเจ็บสมองเล็กน้อยบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: อาการปวดศีรษะหลังบาดเจ็บของผู้ป่วยบาดเจ็บสมองเล็กน้อยพบสูงถึงร้อยละ 59.2-92 ซึ่งสามารถจัดการได้ด้วยยาและการแพทย์ทางเลือก ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยคะแนนอาการปวดศีรษะหลังบาดเจ็บของผู้ป่วยบาดเจ็บสมองเล็กน้อยระหว่างกลุ่มที่ใช้เจลประคบเย็นและกลุ่มที่ใช้เจลสมุนไพรประคบเย็น
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษากึ่งทดลอง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย จำนวน 70 ราย แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมใช้เจลประคบเย็น 35 ราย และกลุ่มทดลองใช้เจลสมุนไพรประคบเย็น 35 ราย คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงตามคุณสมบัติกำหนด รวบรวมข้อมูล 24-48 ชั่วโมง เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย 1) แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป 2) แบบบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับการได้รับบาดเจ็บ 3) แบบสอบถามอาการปวดศีรษะภายหลังสมองบาดเจ็บ 4) แบบประเมินความพึงพอใจหลังใช้เจลสมุนไพรประคบเย็น
ผลการศึกษา: กลุ่มทดลองที่ได้รับการประคบเย็นเจลสมุนไพรมีอาการปวดศีรษะลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.01) และอาการปวดศีรษะในกลุ่มที่ใช้เจลสมุนไพรต่ำกว่ากลุ่มที่ใช้เจลธรรมดาประคบเย็นอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.01) และมีความพึงพอใจเจลสมุนไพรประคบเย็นค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก
สรุป: เจลสมุนไพรประคบเย็นมีคุณสมบัติออกฤทธิ์เย็นสามารถบรรเทาอาการปวดซึ่งสามารถนำมาใช้เป็นการดูแลผสมผสานเพื่อลดอาการปวดศีรษะหลังบาดเจ็บของผู้ป่วยสมองบาดเจ็บเล็กน้อยได้
เอกสารอ้างอิง
1. Shukla D, Devi BI. Mild traumatic brain injuries in adults. J Neurosci Rural Pract 2010; 1: 2, 82-8.
2. Andelic N, Stevens LF, Sigurdardottir S, Arango-Lasprilla JC, Roe C. Associations between disability and employment 1 year after traumatic brain injury in a working age population. Brain Inj 2012; 26: 261-9.
3. Mannix R, Meehan WP, Monuteaux MC, Bachur RG. Computed tomography for minor head injury: variation and trends in major United States pediatric emergency departments. The J Pediatr 2012; 160: 136–9.
4. Balakrishnan B, Rus R, Chan K, Martin A, Awang M. Prevalence of postconcussion syndrome after mild traumatic brain injury in young adults from a single neurosurgical center in east coast of Malaysia. Asian J Neurosurg 2019; 14: 201–5.
5. D’Onofrio F, Russo A, Conte F, Casucci G, Tessitore A, Tedeschi G. Post-traumatic headaches: an epidemiological overview. Neurol Sci 2014; 35(suppl1): 203–6.
6. Barlow KM. Postconcussion Syndrome: A Review. J Child Neurol 2016; 31: 57–67.
7. Lucas S, Hoffman JM, Bell KR, Walker W, Dikmen S. Characterization of headache after traumatic brain injury. Cephalalgia 2012; 32: 600-6.
8. Siavoshi S, Dougherty C, Ailani J, Yadwadkar K, Berkowitz F. An Unusual Case of Post-Traumatic Headache Complicated by Intracranial Hypotension. Brain Sci. 2016; 7: pii: doi:10.3390/brainsci701003. [cited 2019 Sep 12, 2019,] ; Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5297292/
9. วันเพ็ญ บูรณวานิช, พรเทพ แพรขาว . คุณภาพชีวิตและอาการหลังได้รับบาดเจ็บศีรษะในผู้ป่วยผู้ใหญ่ หลังได้รับบาดเจ็บศีรษะระดับเล็กน้อย ที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา. สมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2556; 30: 82-8.
10. Khusid MA. Clinical indications for acupuncture in chronic post-traumatic headache management. Mil Med 2015; 180: 132–6.
11. Bell KR, Hoffman J, Watanabe T. Headaches after traumatic brain injury. Arch Phys Med Rehabil 2014; 95:793-4.
12. Erickson JC, andTheeler BJ. Post-Traumatic headache. In : J.W. Tsao, (Ed.). Traumatic brain injury: A clinmician’s guide to diagnosis management and rehabilitation, 2012: 149-66.
13. อรชุน บุติพันดา. การจัดการอาการปวดศีรษะในผู้ป่วยหลังบาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. สมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทสไทยในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระเทพพระรัตนสุดาฯสยามบรมราชกุมารี 2560; 6: 108-16.
14. Bleakley C, Mc Donough S, Gardner E, Baxter GD, Hopkins JT, Davison GW. Cold-water immersion (cryotherapy) for preventing and treating muscle soreness exercise. Cochrane Database of Systematic Review [serial on the Internet] 2012 February [cited February 15, 2019]; 2. [Art. No: CD008262] Available from: https://doi.org/10.1002/14651858.CD008262.pub2
15. Sarah Terry. What Is the Use of Menthol [serial online] 2018 August 1 [cited February 15, 2019] Available from: https://www.livestrong.com/article/187048-what-is-the-use-of-menthol/
16. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), เว็บไซต์หมอชาวบ้าน, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ, ศูนย์ข้อมูลสุขภาพกรุงเทพ [serial online] 2017 August 4 [cited February 11,2019] Available from: https://medthai.com/
17. Sweta Prasad, Rajpal Kashyap, Jayant Y Deopujari, Hemant J Purohit, Girdhar M Taori, and Hatim F Daginawala. Effect of Fagonia Arabica (Dhamasa) on in vitro thrombolysis. BMC Complement Altern Med 2007; 7: 36. doi:10.116/1472-6882-7-36.
18. พินภัทร ไตรภัทร. รายงานการวิจัยเรื่องการศึกษาฤทธิ์ของสมุนไพรตำรับยาห้ารากอายุรเวทศิริราชในการต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ต้านเกล็ดเลือด. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2553
19. Chandranipapongse W, Palo T, Chotewuttakorn S, Tripatara P, Booranasubkajorn S, Laohapand T, Akarasereenont P. Study the effect of an antipyretic drug, Thai herbal Ha-rak formula on platelet aggregation in healthy Thai volunteers: a randomized, placebo-controlled trial. Siriraj Medical Journal 2017; 69: 283-9.
20. พนิตนาฏ ลัม, ธีรนุช ห้านิรัติศัย, และดิลก ตันทองทิพย์. ผลของโปรแกรมการดูแลต่อเนื่องต่อการรับรู้สมรรถนะแห่งตนของผู้ดูแลและกลุ่มอาการหลังการบาดเจ็บของผู้บาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. รามาธิบดีพยาบาลสาร 2562; 25: 58-73
21. Phan NQ, Blome C, Fritz F, Gerss J, Reich A, Ebata T, et al. Assessment of Pruritus Intensity: Prospective Study on Validity and Reliability of the Visual Analogue Scale, Numerical Rating Scale and Verbal Rating Scale in 471 Patients with Chronic Pruritus. Acta Dermato Venereologica [Internet].2012 Sep[cited Sep 12, 2019]; 92:502–7.
22. พรรณี สุรินทชัย. การเกิดอุบัติจราจรและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บในเขตอำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุขและการศึกษา 2557;1: 3-14.
23. Sigurdardottir S, Andelic N, Roe C, Jerstad T, Schanke AK. Post-concussion symptoms after traumatic brain injury at 3 and 12 months post-injury: A prospective study. Brain Inj 2009; 23: 489-97.
24. สุพรพรรณ์ กิจบรรยงเลิศ, และวงจันทร์ เพชรพิเชษฐเชียร. การปฏิบัติจากหลักฐานเชิงประจักษ์ในการบรรเทาอาการปวดศีรษะหลังการบาดเจ็บศีรษะ: กรณีศึกษาผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. ว.พยาบาลสงขลานครินทร์ 2557; 34: 41-50.
2. Andelic N, Stevens LF, Sigurdardottir S, Arango-Lasprilla JC, Roe C. Associations between disability and employment 1 year after traumatic brain injury in a working age population. Brain Inj 2012; 26: 261-9.
3. Mannix R, Meehan WP, Monuteaux MC, Bachur RG. Computed tomography for minor head injury: variation and trends in major United States pediatric emergency departments. The J Pediatr 2012; 160: 136–9.
4. Balakrishnan B, Rus R, Chan K, Martin A, Awang M. Prevalence of postconcussion syndrome after mild traumatic brain injury in young adults from a single neurosurgical center in east coast of Malaysia. Asian J Neurosurg 2019; 14: 201–5.
5. D’Onofrio F, Russo A, Conte F, Casucci G, Tessitore A, Tedeschi G. Post-traumatic headaches: an epidemiological overview. Neurol Sci 2014; 35(suppl1): 203–6.
6. Barlow KM. Postconcussion Syndrome: A Review. J Child Neurol 2016; 31: 57–67.
7. Lucas S, Hoffman JM, Bell KR, Walker W, Dikmen S. Characterization of headache after traumatic brain injury. Cephalalgia 2012; 32: 600-6.
8. Siavoshi S, Dougherty C, Ailani J, Yadwadkar K, Berkowitz F. An Unusual Case of Post-Traumatic Headache Complicated by Intracranial Hypotension. Brain Sci. 2016; 7: pii: doi:10.3390/brainsci701003. [cited 2019 Sep 12, 2019,] ; Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5297292/
9. วันเพ็ญ บูรณวานิช, พรเทพ แพรขาว . คุณภาพชีวิตและอาการหลังได้รับบาดเจ็บศีรษะในผู้ป่วยผู้ใหญ่ หลังได้รับบาดเจ็บศีรษะระดับเล็กน้อย ที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา. สมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2556; 30: 82-8.
10. Khusid MA. Clinical indications for acupuncture in chronic post-traumatic headache management. Mil Med 2015; 180: 132–6.
11. Bell KR, Hoffman J, Watanabe T. Headaches after traumatic brain injury. Arch Phys Med Rehabil 2014; 95:793-4.
12. Erickson JC, andTheeler BJ. Post-Traumatic headache. In : J.W. Tsao, (Ed.). Traumatic brain injury: A clinmician’s guide to diagnosis management and rehabilitation, 2012: 149-66.
13. อรชุน บุติพันดา. การจัดการอาการปวดศีรษะในผู้ป่วยหลังบาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. สมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทสไทยในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระเทพพระรัตนสุดาฯสยามบรมราชกุมารี 2560; 6: 108-16.
14. Bleakley C, Mc Donough S, Gardner E, Baxter GD, Hopkins JT, Davison GW. Cold-water immersion (cryotherapy) for preventing and treating muscle soreness exercise. Cochrane Database of Systematic Review [serial on the Internet] 2012 February [cited February 15, 2019]; 2. [Art. No: CD008262] Available from: https://doi.org/10.1002/14651858.CD008262.pub2
15. Sarah Terry. What Is the Use of Menthol [serial online] 2018 August 1 [cited February 15, 2019] Available from: https://www.livestrong.com/article/187048-what-is-the-use-of-menthol/
16. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), เว็บไซต์หมอชาวบ้าน, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ, ศูนย์ข้อมูลสุขภาพกรุงเทพ [serial online] 2017 August 4 [cited February 11,2019] Available from: https://medthai.com/
17. Sweta Prasad, Rajpal Kashyap, Jayant Y Deopujari, Hemant J Purohit, Girdhar M Taori, and Hatim F Daginawala. Effect of Fagonia Arabica (Dhamasa) on in vitro thrombolysis. BMC Complement Altern Med 2007; 7: 36. doi:10.116/1472-6882-7-36.
18. พินภัทร ไตรภัทร. รายงานการวิจัยเรื่องการศึกษาฤทธิ์ของสมุนไพรตำรับยาห้ารากอายุรเวทศิริราชในการต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ต้านเกล็ดเลือด. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2553
19. Chandranipapongse W, Palo T, Chotewuttakorn S, Tripatara P, Booranasubkajorn S, Laohapand T, Akarasereenont P. Study the effect of an antipyretic drug, Thai herbal Ha-rak formula on platelet aggregation in healthy Thai volunteers: a randomized, placebo-controlled trial. Siriraj Medical Journal 2017; 69: 283-9.
20. พนิตนาฏ ลัม, ธีรนุช ห้านิรัติศัย, และดิลก ตันทองทิพย์. ผลของโปรแกรมการดูแลต่อเนื่องต่อการรับรู้สมรรถนะแห่งตนของผู้ดูแลและกลุ่มอาการหลังการบาดเจ็บของผู้บาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. รามาธิบดีพยาบาลสาร 2562; 25: 58-73
21. Phan NQ, Blome C, Fritz F, Gerss J, Reich A, Ebata T, et al. Assessment of Pruritus Intensity: Prospective Study on Validity and Reliability of the Visual Analogue Scale, Numerical Rating Scale and Verbal Rating Scale in 471 Patients with Chronic Pruritus. Acta Dermato Venereologica [Internet].2012 Sep[cited Sep 12, 2019]; 92:502–7.
22. พรรณี สุรินทชัย. การเกิดอุบัติจราจรและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บในเขตอำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุขและการศึกษา 2557;1: 3-14.
23. Sigurdardottir S, Andelic N, Roe C, Jerstad T, Schanke AK. Post-concussion symptoms after traumatic brain injury at 3 and 12 months post-injury: A prospective study. Brain Inj 2009; 23: 489-97.
24. สุพรพรรณ์ กิจบรรยงเลิศ, และวงจันทร์ เพชรพิเชษฐเชียร. การปฏิบัติจากหลักฐานเชิงประจักษ์ในการบรรเทาอาการปวดศีรษะหลังการบาดเจ็บศีรษะ: กรณีศึกษาผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. ว.พยาบาลสงขลานครินทร์ 2557; 34: 41-50.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2020-04-08
รูปแบบการอ้างอิง
1.
Uthaisang A, Kaewpolngam P, Sanlad K, Singthong K, Jangsanam K, Prompap K, Merndee K, Kasemsuk P, Sapimon K. ผลของการใช้เจลสมุนไพรประคบเย็นเพื่อลดอาการปวดศีรษะในสมองบาดเจ็บเล็กน้อย. SRIMEDJ [อินเทอร์เน็ต]. 8 เมษายน 2020 [อ้างถึง 22 ธันวาคม 2025];35(2):217-23. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/241488
ฉบับ
ประเภทบทความ
Original Articles
