ผลของโปรแกรมการนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าเพื่อลดความปวดในผู้ป่วยมะเร็ง
คำสำคัญ:
ปวดมะร็ง; การจัดการความปวด; นวดกดจุดสะท้อนผ่าเท้าบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์ : ความปวดในผู้ป่วยโรคมะเร็งถือเป็นอาการสำคัญที่ก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานส่งผลต่อสุขภาพโดยรวม ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ผลของโปรแกรมการนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าเพื่อลดความปวดในผู้ป่วยมะเร็ง
วิธีการศึกษา : เป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลอง ศึกษาในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งที่มีความปวดทุกระยะที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยพิเศษ 6ข แผนกการพยาบาลพิเศษ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จำนวน 30 ราย โดยการสุ่มแบบเจาะจง เพื่อใช้วิธีการนวดตามโปรแกรมการนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าเพื่อลดความปวดในผู้ป่วยมะเร็งที่ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้น คนละ 30 นาที ข้างละ 15 นาที ประกอบด้วยการนวดพื้นฐานขาทั่วไป 4 นาที การกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าจุดพื้นฐาน 26 จุด 5 นาที และเน้นจุดสำคัญ 4 จุด (3,15,16,17) จุดละ 1/2 นาที จำนวน 2 รอบ รวม 4 นาที และนวดพื้นฐานคลายกล้ามเนื้อ 2 นาที เก็บข้อมูลโดยวิธีปกปิดทางเดียว (single–blind technique) ใช้สถิติบรรยายในการวิเคราะห์โดยวิธีแจกแจงหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติทดสอบค่า Paired – Samples T – Test เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างค่าคะแนนความปวดก่อนและหลังได้รับโปรแกรมการนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าเพื่อลดความปวดในผู้ป่วยมะเร็ง
ผลการศึกษา : ผู้ป่วยส่วนใหญ่ ร้อยละ 66.6 เป็นมะเร็งลำไส้ ค่าคะแนนเฉลี่ยความปวดก่อนและหลังจากได้รับโปรแกรมนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าเพื่อลดความปวดเท่ากับ 4.47 และ 1.90 คะแนนตามลำดับ โดยมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ( t = 22.455, sig < 0.01)
สรุป : โปรแกรมการนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าสามารถลดความปวดในผู้ป่วยมะเร็ง โดยควรพิจารณาเป็นทางเลือกเสริมในการจัดการความปวด และควรนวดกับผู้เชี่ยวชาญด้านการนวดเพื่อคงไว้ซึ่งประสิทธิผลของการนวด และป้องกันผลข้างเคียงจากการนวด
เอกสารอ้างอิง
2. กลุ่มงานเทคโนโลยีและสารสนเทศ สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. ทะเบียนมะเร็งระดับโรงพยาบาล พ.ศ. 2556. กรุงเทพฯ: สถาบัน; 2558.
3. สถาพร ลีลานันทกิจ. การใช้ยากลุ่ม opioids ในการบำบัดความปวด. ใน: พงศ์ภารดี เจาฑะเกษตริน, บรรณาธิการ. บำบัดความปวด, เล่ม 2. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; 2547; 29-104.
4. Fitzpatrick JJ, Stevenson JS, editors. Annual review of nursing research, Vol. 11. 2ed ed. New York: Springer Pub; 1993.
5. อัมรา พานิช. การบำบัดอาการปวดผู้ป่วยมะเร็งในโรงพยาบาลสงขลานครินทร์. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ 2535; 3: 2–5.
6. เกวลิน ยงยุทธ. ประสิทธิภาพของการใช้กิจกรรมการพยาบาลบำบัดทางเลือกเพื่อบรรเทาความปวดและลดความวิตกกังวลในผู้ป่วยมะเร็ง: การทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบ. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ 2553; 4: 85–95.
7. กัญจนา ดีวิเศษ, บรรณาธิการ. คู่มืออบรมการนวดไทย. พิมพ์ครั้งที่ 4. นนทบุรี: โครงการพัฒนาตำรา กองทุนสนับสนุนกิจกรรม มูลนิธิการแพทย์แผนไทยพัฒนา; 2544.
8. Chapman S. Chronic pain syndromes in cancer survivors. Nurs Stand 2011; 25: 35 – 41.
9. กองการแพทย์ทางเลือก. กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือการกดจุดสะท้อนฝ่าเท้า.พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข. 2562 ; 12-13.
10. อุไร ยอดแก้ว, วงจันทร์ เพชรพิเชฐเชียร, วิมลรัตน์ จงเจริญ. ผลของการนวดกดจุดสะท้อนที่ฝ่าเท้าต่อความรู้สึกปวดและความรู้สึกทุกข์ทรมาน จากความปวดในผู้ป่วยโรคมะเร็ง. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ 2557; 6: 12–24.
11. ทัศนา บุญทอง. มโนมติการพยาบาลแบบองค์รวม. วารสารพยาบาล 2531; 38: 27–40.
12. ประสพชัย พสุนนท์. การกำหนดขนาดตัวอย่างตามแนวทาง Krejcie and Morgan (1970) ในการวิจัยเชิงปริมาณ. วารสารวิชาการศิลปศาสตร์ประยุกต์ กรกฎาคม - ธันวาคม 2557;112-117.
13. สุดารัตน์ ต่ายธานี. บรรณาธิการ. ตำราเรียนการนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้า. พิมพ์ครั้งที่ 2. อุบลราชธานี.โรงเรียนสุดารัตน์การแพทย์แผนไทยอุบลราชธานี; 2547; 29-46.
14.Tiran D, Chummun H. The physiological basis of reflexology and its use as a potential diagnostic tool. Compl Ther Med 2005; 11: 58-64.
15. Jaloba A. Healing the sole. Nurs Stand 2011; 25: 18–9.
16. Samabub S ,Petpichetchian W, Kitrungrote L.Psychometric properties of pain intensity scales comparing among postoperative adult patients, elderly patients without, and with early cognitive impairment. Presentation Research at Songkhla University, Pattani Campus; 2009; 1-18.
