ภาวะสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุ ตำบลคำขวาง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี

ผู้แต่ง

  • มินตรา สาระรักษ์ กลุ่มวิชาสาธารณสุขศาสตร์ วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 34190
  • ฐิติรัช งานฉมัง กลุ่มวิชาสาธารณสุขศาสตร์ วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 34190
  • นันทยา กระสวยทอง

คำสำคัญ:

ภาวะสุขภาพ; พฤติกรรมสุขภาพ; ผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

หลักการและวัตถุประสงค์: พฤติกรรมสุขภาพที่ดี มีผลต่อภาวะสุขภาพกายและจิตใจ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะสุขภาพ ระดับพฤติกรรมสุขภาพ และความสัมพันธ์ระหว่างระดับพฤติกรรมสุขภาพและภาวะสุขภาพ ของผู้สูงอายุ ต.คำขวาง อ.วารินชำราบ จ.อุบลราชธานี

วิธีการศึกษา:  เป็นการศึกษาเชิงสำรวจ ในกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป โดยการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 200 ราย  เครื่องมือที่ใช้คือแบบสัมภาษณ์พฤติกรรมสุขภาพ แบบประเมินสุขภาพจิต GHQ-28 (ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค = 0.79 และ 0.92 ตามลำดับ)  และประเมินภาวะสุขภาพกายด้วยการตรวจสุขภาพเบื้องต้น วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา (ความถี่ ร้อยละ) Chi-square test และ Fisher's Exact Test 

ผลการศึกษา: พบว่า ผู้สูงอายุมีโรคประจำตัวร้อยละ 50.5 (3 อันดับแรก คือ โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน  และไขมันในเลือดสูง ร้อยละ 30.7, 23.8 และ 8.4 ตามลำดับ)  มีภาวะน้ำหนักเกินและภาวะอ้วนลงพุง ร้อยละ 41.1 และ 53.5 ตามลำดับ  ภาวะสุขภาพจิตปกติ ร้อยละ 86.5  ระดับพฤติกรรมสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับดี ร้อยละ 88.5 และมีความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพจิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.02) ระดับพฤติกรรมสุขภาพรายด้านที่ควรส่งเสริมสุขภาพคือด้านกิจกรรมทางกายและการจัดการความเครียด

สรุป: ผู้สูงอายุมีระดับพฤติกรรมสุขภาพและภาวะสุขภาพที่ควรได้รับการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคอย่างเป็นรูปแบบ

เอกสารอ้างอิง

1. พิมพิสุทธิ์ บัวแก้ว, รติพร ถึงฝั่ง. การดูแลสุขภาพและภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุไทย . วารสารสมาคมนักวิจัย 2559; 2: 94-109.
2. อนุสรณ์ เป๋าสูงเนิน, วาริน แนวกลาง, วีรยา ย่อยกระโทก, สมพิศ คามณี, อรอุมา เดชทุ่งคา, อารญา สิมมา. พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในเขตพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบลกุดจิก อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา. การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 6. 26 มิถุนายน 2558. มหาวิทยาลลัยหาดใหญ่ : 1339-49.
3. วิพาภร สิทธิสาตร์, สุชาดา สวนนุ่ม. พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุในชุมชนเขตความรับผิดชอบของอนามัยบ้านเสาหิน ตำบลวัดพริก อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. พิษณุโลก: วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พระพุทธชินราช; 2550.
4. ณัฏฐ์ฐิตตา เทวาเลิศสกุล, วณิฎา ศิริวรสกุล, ชัชสรัญ รอดยิ้ม. แนวทางการพัฒนาผู้สูงอายุจากภาระให้เป็นพลัง กรณีศึกษาเทศบาลนครรังสิต. วารสารสาขามนุษศาสตร์สังคมศาสตร์และศิลปะ มหาวิทยาลัยศิลปากร 2559;1: 529-45.
5. กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. สถิติผู้สูงอายุของประเทศไทย 77 จังหวัด. [cited 2019 June 22]:Available from http://www.dop.go.th/download/knowledge/th1533055363-125_1.pdf .
6. ศูนย์ข้อมูลประเทศไทย-Thailand information Center. จังหวัดอุบลราชธานี. [cited 2017 Jan 10]:Available from : http://ubonratchathani.kapook.com/
7. เอกชัย เพียรศรีวัชรา, วิมล บ้านพวน, สุรเดช ดวงทิพย์สิริกุล, ธีระ ศิริสมุด, แก้วกุล ตันติพิสิฐกุล, ลี่ลี อิงศรีสว่าง และคณะ. รายงานการสำรวจภาวะสุขภาพผู้สูงอายุไทยปี 2556 ภายใต้แผนงานการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุและผู้พิการ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์วัชรินทร์ พี.พี. 2556.
8.โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคำขวาง. ข้อมูลประชากรผู้สูงอายุตำบลคำขวาง พ.ศ.2560. อุบลราชธานี: โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคำขวาง; 2560.
9. อรุณ จิรวัฒน์กุล. สถิติทางวิทยาศาสตร์สุขภาพเพื่อการวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: วิทยพัฒน์; 2553.
10. ธนา นิลชัยโกวิทย์, จักรกฤษณ์ สุขยิ่ง, ชัชวาล ศิลปกิจ. ความเชื่อถือได้และความแม่นตรงของ General Health Questionnaire ฉบับภาษาไทย. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย 2539; 1: 2-17.
11. วริศา จันทรังสีวรกุล. พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพและภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุที่สถานสงเคราะห์คนชรา จังหวัดนครสวรรค์. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2553; 2: 12-20.
12. ธนายุส ธนธิติ, กนิษฐา จำรูญสวัสดิ์. การพัฒนาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่พึงประสงค์ของผู้สูงอายุในชมรมผู้สูงอายุตำบลบางเตย อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2558; 3: 57-72.
13. นภาพร ตั้งพูลผลวนิชย์. การสำรวจปัญหาสุขภาพจิตของประชาชนจังหวัดยโสธร. ยโสธรเวชสาร 2542; 3: 178-83.
14. สุจริต สุวรรณชีพ, นันทนา รัตนากร, กาญจนา วณิชรมณีย์, พรรณี ภานุวัฒน์สุข, นันท์นภัส ประสานทอง. แนวทางการดูแลทางด้านสังคมจิตใจของผู้สูงอายุ เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพจิต (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1). พิมพ์ครั้งที่ 4. นนทบุรี: โรงพิมพ์ชุมชนสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2558.
15. ศิริสุข นาคะเสนีย์. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุในกรุงเทพมหานคร.วารสารวิจัยรำไพพรรณี 2561; 1: 39-48.
16. ไพบูลย์ พงษ์แสงพันธุ์, ยุวดี รอดจากภัย. การมีส่วนร่วมของชุมชนในการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุในภาคตะวันออกของประเทศไทย. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา 2557; 9: 13-20.
17. กรมสุขภาพจิต. กรมสุขภาพจิตหนุนผู้สูงวัยสร้างสุข 5 มิติ ส่งเสริมสุขภาพจิตดี มีคุณค่า ลดการพึ่งพิง. [ cited 2020 Jan 8] Available from http://www.prdmh.com/ข่าวสาร/ข่าวแจกกรมสุขภาพจิต/1070-กรมสุขภาพจิต-หนุนผู้สูงวัยสร้าง-“สุข-5-มิติ”-ส่งเสริมสุขภาพจิตดี-มีคุณค่า-ลดการพึ่งพิง.html

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-06-04

รูปแบบการอ้างอิง

1.
สาระรักษ์ ม, งานฉมัง ฐ, กระสวยทอง น. ภาวะสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุ ตำบลคำขวาง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. SRIMEDJ [อินเทอร์เน็ต]. 4 มิถุนายน 2020 [อ้างถึง 22 ธันวาคม 2025];35(3):304-10. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/243965

ฉบับ

ประเภทบทความ

Original Articles