อัตราการเสียชีวิตและปัจจัยที่เกี่ยวข้องหลังใช้แนวทางการรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิต และภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเด็กในโรงพยาบาลศรีนครินทร์
คำสำคัญ:
ภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิต; ภาวะช็อกจากการติดเชื้อ; แนวทางการรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: การรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเด็ก อย่างทันท่วงที ทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสรอดชีวิตมากขึ้น ปัจจุบันมีการใช้แนวทางการรักษาภาวะดังกล่าวในหลายสถาบัน แต่พบว่ายังไม่แพร่หลายนักในประเทศกำลังพัฒนาเนื่องจากความขาดแคลนทรัพยากรการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตราการเสียชีวิตและปัจจัยที่มีผลเกี่ยวข้องกับอัตราการเสียชีวิตในเด็ก ที่ได้รับการวินิจฉัยภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิต และภาวะช็อกจากการติดเชื้อหลังใช้แนวทางการดูแลรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อ
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบ Retrospective descriptive study ในผู้ป่วยเด็กทุกรายที่มีอายุตั้งแต่ 1 เดือนถึง 15 ปี ที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยระยะวิกฤตเด็ก โรงพยาบาลศรีนครินทร์ โดยค้นทะเบียนข้อมูลผู้ป่วยเด็กที่ได้รับการวินิจฉัยภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเด็ก ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2556 ถึง 31 ธันวาคม 2556 (หลังได้นำแนวทางการดูแลรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเด็กมาใช้) เปรียบเทียบกับข้อมูลผู้ป่วย 1 ปี ย้อนหลัง
ผลการศึกษา: มีประชากรที่ได้รับการวินิจฉัยภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อทั้งหมดจำนวน 30 ราย ค่ากลางอายุประชากรศึกษาอยู่ที่ 8.5 ปี โรคประจำตัวที่พบมากสุดสองอันดับ คือ โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว (ร้อยละ 37.9) และกลุ่มโรคทางระบบเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (ร้อยละ 13) หลังจากใช้แนวทางการรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเด็ก พบว่าอัตราการเสียชีวิตลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับข้อมูล 1 ปีย้อนหลัง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (23.3% vs 65.2% p = 0.002) และพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอัตราการเสียชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติคือ ภาวะ DIC (OR 10.5, 95%CI 1.06 – 103.5, p = 0.02), ScvO2 น้อยกว่า 70% (OR 16.5, 95% CI 1.0 - 250.1, p = 0.02 ) และระดับ lactate ที่มากกว่า 4 mmol/L (OR 28.3, 95% CI 2.3 - 336.0, p <0.01) อัตราการเสียชีวิตที่ลดลงอาจเป็นผลจากการให้สารน้ำที่เหมาะสมให้ยาปฏิชีวนะที่รวดเร็วรวมทั้งให้ยาเพิ่มแรงบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ (inotropic agents) ที่รวดเร็วและเหมาะสม
สรุป: การใช้แนวทางการรักษาภาวะติดเชื้อรุนแรงในกระแสโลหิตและภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเด็ก สามารถลดอัตราการเสียชีวิตในผู้ป่วยได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ ในประเทศกำลังพัฒนา
เอกสารอ้างอิง
2. Angus D, Linde-Zwirble W, Lidicker J, Clermont G, Carcillo J, Pinsky M. Epidemiology of severe sepsis in the United States: Analysis of incidence, outcome, and associated costs of care. Crit Care Med 2001; 29: 1303-10.
3. Odetola F, Gebremariam A, Freed G. Patient and Hospital Correlates of Clinical Outcomes and Resource Utilization in Severe Pediatric Sepsis. Pediatrics 2007; 119: 487-94.
4. Han Y, Carcillo J, Dragotta M, Bills D, Watson R, Westerman M, et al. Early Reversal of Pediatric-Neonatal Septic Shock by Community Physicians Is Associated With Improved Outcome. Pediatrics 2003; 112: 793-9.
5. Inwald D, Tasker R, Peters M, Nadel S. Emergency management of children with severe sepsis in the United Kingdom: the results of the Paediatric Intensive Care Society sepsis audit. Arch Dis Child 2009; 94: 348-53.
6. Dellinger R, Levy M, Carlet J, Bion J, Parker M, Jaeschke R, et al. Surviving Sepsis Campaign: International guidelines for management of severe sepsis and septic shock: 2008. Intensive Care Med 2007; 34: 17-60.
7. de Oliveira C. Early goal-directed therapy in treatment of pediatric septic shock. Shock 2010; 34(Suppl 1): 44-7.
8. Lodha R, Chugh K, Udani S, Ranjit S, Deopujari S, Ramachandran B, et al. Pediatric Sepsis Guidelines: summary for resource-limited countries. Indian J Crit Care Med 2010; 14: 41-52.
9. Shiramizo S, Marra A, Durão M, Paes Â, Edmond M, Pavão dos Santos O. Decreasing Mortality in Severe Sepsis and Septic Shock Patients by Implementing a Sepsis Bundle in a Hospital Setting. PLoS ONE 2011; 6: e26790.
10. Na S, Kuan W, Mahadevan M, Li C, Shrikhande P, Ray S, et al. Implementation of early goal-directed therapy and the surviving sepsis campaign resuscitation bundle in Asia. Int J Qual Health Care 2012; 24: 452-62.
11. Levy M, Dellinger R, Townsend S, Linde-Zwirble W, Marshall J, Bion J, et al. The Surviving Sepsis Campaign: Results of an international guideline-based performance improvement program targeting severe sepsis*. Crit Care Med 2010; 38: 367-74.
12. Wang Z, Xiong Y, Schorr C, Dellinger R. Impact of Sepsis Bundle Strategy on Outcomes of Patients Suffering from Severe Sepsis and Septic Shock in China. J Emerg Med 2013; 44: 735-41.
13. Samransamruajkit R, Uppala R, Prapphal N, Sritippayawan S, Pongsanon K, Deelodejanawong J. Clinical outcomes after utilizing surviving sepsis campaign in children with septic shock and prognostic value of initial plasma NT-proBNP. Indian J Crit Care Med 2014; 18: 70-6.
14. Ferrer R. Improvement in Process of Care and Outcome After a Multicenter Severe Sepsis Educational Program in Spain. JAMA 2008; 299(19): 2294-303.
15. Levy M, Dellinger R, Townsend S, Linde-Zwirble W, Marshall J, Bion J, et al. The Surviving Sepsis Campaign: Results of an international guideline-based performance improvement program targeting severe sepsis*. Crit Care Med 2010; 38: 367-74.
16. Dugas M, Proulx F, de Jaeger A, Lacroix J, Lambert M. Markers of tissue hypoperfusion in pediatric septic shock. Intensive Care Med 2000; 26: 75-83.
17. Nguyen H, Rivers E, Knoblich B, Jacobsen G, Muzzin A, Ressler J, et al. Early lactate clearance is associated with improved outcome in severe sepsis and septic shock*. Crit Care Med 2004; 32: 1637-42.
18. de Oliveira C, de Oliveira D, Gottschald A, Moura J, Costa G, Ventura A, et al. ACCM/PALS haemodynamic support guidelines for paediatric septic shock: an outcomes comparison with and without monitoring central venous oxygen saturation. Intensive Care Med 2008; 34: 1065-75.
