การศึกษาการดูแลทารกปากแหว่งเพดานโหว่ในห้องคลอด โรงพยาบาลศรีนครินทร์ จังหวัดขอนแก่น ประเทศไทย
คำสำคัญ:
ปากแหว่ง; ปากแหว่งเพดานโหวบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์ : ภาวะปากแหว่ง เพดานโหว่ ส่งผลกระทบต่อร่างกายและจิตใจทั้งของมารดา และทารก คณะผู้วิจัยจึงสนใจศึกษาอุบัติการณ์ การตรวจวินิจฉัยและกิจกรรมการพยาบาลมารดา ทารกที่มีภาวะนี้
วิธีการศึกษา : เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาอุบัติการณ์ทารกปากแหว่ง เพดานโหว่ ที่คลอดในห้องคลอด โรงพยาบาลศรีนครินทร์ ใช้แบบเก็บข้อมูล 4 ส่วน ดังนี้ 1) ข้อมูลทั่วไป 2) ปัจจัยที่ทำให้เกิดปากแหว่ง เพดานโหว่ และการตรวจวินิจฉัย 3) ผลลัพธ์การคลอด และ4) กิจกรรมการพยาบาล เก็บข้อมูลจากเวชระเบียน ประวัติการคลอด และแบบบันทึกกิจกรรมการพยาบาล เก็บข้อมูลในช่วงเดือนมกราคม- มีนาคม 2562 วิเคราะห์โดยการแจกแจงความถี่เชิงปริมาณ ร้อยละ สรุปและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ
ผลการศึกษา : กลุ่มตัวอย่าง 35 ราย ส่วนใหญ่อายุ 20-34 ปี (ร้อยละ 82.86) อยู่ในจังหวัดขอนแก่น (ร้อยละ48.5) ฝากครรภ์ร้อยละ 100 กับโรงพยาบาลศรีนครินทร์และโรงพยาบาลอื่นในจังหวัดขอนแก่น (ร้อยละ 71.43) มีภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ (ร้อยละ 37.14) มีการตรวจอัลตราซาวด์ระหว่างตั้งครรภ์ (ร้อยละ 100) ส่วนใหญ่ตรวจพบความผิดปกติก่อนคลอด (ร้อยละ 88.57) คลอดระหว่าง 37-42 สัปดาห์ (ร้อยละ 65.72) น้ำหนักแรกคลอดมากกว่า 3,000 กรัม (ร้อยละ 31.42) APGAR score 1 นาที 8-10 คะแนน (ร้อยละ 48.58) พบปากแหว่งร่วมกับเพดานโหว่ทั้งข้างเดียวและ 2 ข้าง (ร้อยละ 62.86) แจ้งมารดาทราบความผิดปกติทารก (ร้อยละ 100) เป็นทารกเกิดมีชีพ 24 ราย และทารกมีความผิดปกติอื่นร่วมด้วยต้องยุติการตั้งครรภ์ 11 ราย มารดาและทารกได้รับการดูแลตามแนวทางที่กำหนด
สรุป : ทารกที่มีภาวะปากแหว่ง เพดานโหว่ส่วนใหญ่อัลตราซาวด์ตรวจพบความผิดปกติตั้งแต่ก่อนคลอด เป็นทารกเกิดมีชีพ 24 ราย และทารกมีความผิดปกติอื่นร่วมต้องยุติการตั้งครรภ์ 11 ราย มารดาและทารกได้รับการดูแลตามแนวทางที่กำหนด
เอกสารอ้างอิง
2. Chowchuen B, Thanaviratananich S, Chichareon V, Kamolnate A, Uewichitrapochana C, Godfrey K. A multisite study of oral clefts and associated abnormalities in Thailand: The epidemiologic data. Plast Reconstr Glob Open 2015; 3: e583.
3. Ratanasiri T, Junthathamrongwat N, Apinwantanakul S, Wongkam C, Chowchuen B. The birth incidence of cleft lip and palate at Srinagarind hospital, 1990-1999. Srinagarind Med J 2001; 16: 3-7.
4. บวรศิลป์ เชาวน์ชื่น, ผกาพรรณ เกียรติชูสกุล. คู่มืออุบัติการณ์ สาเหตุ การป้องกัน ภาวะปากแหว่ง เพดาน โหว่ และความพิการแต่กำเนิดของศีรษะและใบหน้า: ท้าความรู้จัก ทราบสาเหตุ อุบัติการณ์ และการ ป้องกัน. ขอนแก่น: ศูนย์วิจัยผู้ป่วยปากแหว่ง เพดานโหว่และความพิการแต่กำเนิดของศีรษะและใบหน้า คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2554.
5. Wongkham J, Pradubwong S, Chatvised P, Ratanasiri T. Evidence-triggers for care of patient with cleft lip and palate at Srinagarind hospital: antenatal care unit. J Med Assoc Thai 2016; 99 (Suppl 5): S51-57.
6. Pradubwong S, Pongpagatip S, Pathumwiwatana P, Kiatchoosakun P, Panamonta M, Chowchuen B. Treatment of 4-5 year old patients with cleft lip and cleft palate in Tawanchai Center: Prevalence and type of associated malformations. J Med Assoc Thai 2014; 97 (Suppl 10): S1-S6.
7. นิตยา พรมกันทา, ฉวี เบาทรวง, และนันทพร แสนศิริพันธ์. ผลของการสนับสนุนทางสังคมต่อความกลัวการคลอดบุตรในผู้คลอดครรภ์แรก. พยาบาลสาร 2563; 47: 40-49.
8. มาลีวัลย์ เลิศสาครศิริ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของหญิงตั้งครรภ์วัยรุ่นแผนก
ฝากครรภ์ กรุงเทพมหานคร. วารสารสาธารณสุขศาสตร์ 2552; 39: 161-172.
9. อรทัย เล็กบุญญาสิน, สุธีรา ประดับวงษ์, วาสนา จันทะชุม, สุพิชฌาย์ อุดมธนทรัพย์, บวรศิลป์ เชาว์ชื่น.
การศึกษาสถิติของผู้ป่วยปากแหว่งเพดานโหว่ ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลศรีนครินทร์ ปี พ.ศ. 2527-
2550. ศรีนครินทร์เวชสาร 2552; 24: 240-246.
10. บวรศิลป์ เชาว์ชื่น, เบญจมาศ พระธานี, สุธีรา ประดับวงษ์. คู่มือผู้ปกครอง แนวทางการดูแลรักษาผู้ที่มี
ภาวะปากแหว่งเพดานโหว่. พิมพ์ครั้งที่ 1. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา, 2554.
11. เบญจวรรณ คล้ายทับทิม. สตรีตั้งครรภ์เมื่ออายุมาก: บทบาทพยาบาล. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย
2559; 9: 36-48.
12. งานเวชระเบียนและสถิติ หน่วยห้องคลอด โรงพยาบาลศรีนครินทร์. สถิติคลอด พ.ศ. 2559-2561. หน่วย
ห้องคลอด โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2561.
13. มารศรี ชัยวรวิทย์กุล. อุบัติการณ์ สาเหตุการป้องกันการเกิดภาวะปากแหว่งและ/หรือเพดานโหว่.
เชียงใหม่วารสาร 2555; 33: 45-55.
