อุบัติการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะไขมันในเลือดผิดปกติในบุคลากร คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
คำสำคัญ:
ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ; อุบัติการณ์; โมเดลเชิงเส้นโดยนัยทั่วไปบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ (Dyslipidemia) อาจส่งผลต่อภาวะเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง โรคหัวใจและหลอดเลือด จุดประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะไขมันในเลือดผิดปกติในบุคลากร คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
วิธีการศึกษา: เก็บข้อมูลจากฐานการตรวจสุขภาพประจำปี ระหว่างปี พ.ศ. 2560-2561 จำนวน 753 ราย และติดตามการเกิดภาวะไขมันในเลือดผิดปกติทุกราย วิเคราะห์อุบัติการณ์และหาความสัมพันธ์ โดยโมเดลเชิงเส้นโดยนัยทั่วไป (Generalized Linear Model: GLM) นำเสนอค่า Adjusted RR พร้อมช่วงเชื่อมั่น 95%
ผลการศึกษา: อุบัติการณ์ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ 68.1 ต่อ 100 ราย ต่อปี (95% CI : 64.7 - 71.4) เมื่อควบคุมผลกระทบจากตัวแปรที่เหลือในสมการสุดท้ายแล้วพบว่า บุคลากรที่ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์มีโอกาสเสี่ยงเกิดภาวะไขมันในเลือดผิดปกติเป็น 1.23 เท่า เมื่อเทียบกับบุคลากรที่ไม่ดื่ม (Adjusted RR = 1.23, 95% CI : 1.05 - 1.38, p = 0.007)
สรุป: เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญในการเกิดภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ และพบว่าอุบัติการณ์ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติในบุคลากรค่อนข้างสูง ดังนั้น ควรมีระบบดูแลบุคลากรกลุ่มเสี่ยงในการส่งต่อเพื่อเข้ารับการรักษา เพื่อป้องกันความรุนแรงที่อาจจะเกิดขึ้น
เอกสารอ้างอิง
2. Antonio M Gotto. The ILIB lipid handbook for clinical practice: dyslipidemia and coronary heart disease. New York : International Lipid Information Bareau 2003; 3: 158-242.
3. ทักษพล ธรรมรังสี. รายงานสถานการณ์โรค NCDs วิกฤตสุขภาพวิกฤตสังคม. สำนักนโยบายสร้างเสริม สุขภาพ สำนักพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ 2557.
4. สำนักงานสำรวจสุขภาพประชาชนไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2553-2557. สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์ 2559; 5: 156-68.
5. Ballantyne CM, O’Keefe JH, Gotto AM. Dyslipidemia & Atherosclerosis Essentials 2009. USA: Jones & Bartlett Publishers, USA 2009; 1: 58-71.
6. หน่วยสร้างเสริมสุขภาพ โรงพยาบาลศรีนครินทร์. รายงานผลตรวจสุขภาพประจำปี 2557-2560 บุคลากรคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, มปป. 2560.
7. กัญญา จันทร์พล, มนัสนันน์ ธนวิกรานต์กูล. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อภาวะไขมันในเลือดสูงในบุคลากรโรงพยาบาลรามาธิบดี. วารสารกรมการแพทย์ 2558; 40: 112-19.
8. อรพรรณ ธีระตระกูลชัย, อรพรรณ ชัยมณี. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับระดับไขมันในเลือดที่
9. ผิดปรกติในบุคลากร โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี. ธรรมศาสตร์เวชสาร 2560; 11: 1-60.
10. Khader YS, Batieha A, El-Khateeb M, Al-Omari M, Ajlouni K. Prevalence of dyslipidemia and its associated factors among Jordanian adults. J Clin Lipidol 2010; 4: 53-58.
11. Sun GZ, Li Z, Guo L, Zhou Y, Yang H.M, Sun YX. High prevalence of dyslipidemia and associated risk factors among rural Chinese adult. Lipids Health Dis 2014; 13: 189.
12. Ni W, Liu X, Zhuo Z, Yuan X, Song J, Chi H. Serum lipids and associated factors of dyslipidemia in the adult population in Shenzhen. Lipids Health Dis 2015; 14: 71.
13. Erem C, Hacihasanoglu A, Deger O, Kocak M, Topbas M. Prevalence of dyslipidemia and associated risk factors among Turkish adults: Trabzonlipid study. Endocrine 2008; 34: 36–51.
14. สุปราณีย์ ฟูสุวรรณ. ปัจจัยทำนายระดับไขมันในเลือดของผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดผิดปกติในชุมชน. พยาบาลสาร 2559; 43: 79-89.
15. Wang B, Wei D, Wang C, Zhang J, Pan L, Ma M, et al. Prevalence of dyslipidemia and associated factors in the Yi farmers and migrants of Southwestern China Atherosclerosis. Lipids Health Dis 2014; 13: 512–18.
16. LeBlanc AG, Janssen I. Dose-response relationship between physical activity and dyslipidemia in youth. Can J Cardiol 2010; 26(6): 201-05.
17. Shi L, Hu J, Zhu K, Fu Y, Xia R, Hu X. Changes of prevalence of dyslipidemia among adults: a cross-sectional study with a 2-year follow-up in urban southeast China. Clin Lipidol 2014; 9(1): 33–47.
