การวิเคราะห์ลักษณะของมะเร็งตับในระยะตับและทางเดินน้ำดีของสาร gadoxetate disodium
คำสำคัญ:
มะเร็งตับ; คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า; การทำงานของตับ; ทางเดินน้ำดี; เอนไซม์ของตับบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อกำหนดลักษณะของก้อนมะเร็งตับ และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับลักษณะของมะเร็งตับ ในระยะตับและทางเดินน้ำดีหลังการฉีดสาร gadoxetate disodium
วิธีศึกษา: เป็นการศึกษาย้อนหลังของคนไข้ที่ได้รับการตรวจวินิจฉัยโรคด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ของผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็งตับและได้ฉีดสาร gadoxetate disodium ที่โรงพยาบาลศรีนครินทร์ มหวิทยาลัยขอนแก่น ระหว่าง เดือน เมษายน 2552 ถึง ตุลาคม 2554 ข้อมูลประชากร วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และใช้การถดถอยโลจิสติกที่ไม่แปรผันเพื่อวิเคราะห์ผลลัพธ์ของการศึกษา
ผลการศึกษา: จากก้อนมะเร็งตับทั้งหมด 45 ก้อน พบลักษณะ hypointensit 39 ก้อน (ร้อยละ 87.2) พบลักษณะ hyperintense 6 ก้อน ซึ่ง 1 ก้อนพบ homogenous hyperintensity และ hypointense บริวณขอบ และ 5 ก้อนพบ hyperintensity และ hypointense ตรงขอบร่วมกับจุด hypointense ในก้อน ของ ตับและทางเดินน้ำดีหลังการฉีดสาร gadoxetate disodium พบว่าค่า ALT ที่มากกว่า 100 ขึ้นไปสัมพันธ์กับลักษณะก้อนมะเร็งตับที่มีลักษณะ hyperintensity และ hypointense ตรงขอบร่วมกับจุด hypointense ในก้อน ส่วน AFP ขนาดก้อน Child-Puge ไม่มีความสันพันธ์กับลักษณะ ของก้อนมะเร็งตับ ในระยะ ตับและทางเดินน้ำดีหลังการฉีดสาร gadoxetate disodium
สรุป: ก้อนมะเร็งตับส่วนใหญ่ให้ลักษณะ hypointensity และค่า ALT ที่มากกว่า 100 ขึ้นไปสัมพันธ์กับลักษณะก้อนมะเร็งตับที่มีลักษณะ hyperintensity และ hypointense ตรงขอบร่วมกับจุด hypointense ในก้อนในระยะตับและทางเดินน้ำดีหลังการฉีดสาร gadoxetate disodium
เอกสารอ้างอิง
2. Bruix J, Sherman M. Management of hepatocellular carcinoma: an update. Hepatology 2011; 53: 1020-1022.
3. Leoni S, Piscaglia F, Golfieri R, Camaggi V, Vidili G, Pini P, et al. The impact of vascular and nonvascular findings on the noninvasive diagnosis of small hepatocellular carcinoma based on the EASL and AASLD criteria. Am J Gastroenterol 2010; 105: 599- 609.
4. Rhee H, Kim MJ, Park MS, Kim KA. Differentiation of early hepatocellular carcinoma from benign hepatocellular nodules on gadoxetic acid-enhanced MRI. Br J Radiol 2012; 85: e837-844.
5. Ichikawa T, Saito K, Yoshioka N, Tanimoto A, Gokan T, Takehara Y, et al. Detection and characterization of focal liver lesions: a Japanese phase III, multicenter comparison between gadoxetic acid disodium-enhanced magnetic resonance imaging and contrast-enhanced computed tomography predominantly in patients with hepatocellular carcinoma and chronic liver disease. Invest Radiol 2010; 45: 133-141.
6. Ahn SS, Kim MJ, Lim JS, Hong HS, Chung YE, Choi JY. Added value of gadoxetic acid-enhanced hepatobiliary phase MR imaging in the diagnosis of hepatocellular carcinoma. Radiology 2010; 255: 459-466.
7. Kogita S, Imai Y, Okada M, Kim T, Onishi H, Takamura M, et al. Gd-EOB-DTPA-enhanced magnetic resonance images of hepatocellular carcinoma: correlation with histological grading and portal blood flow. Eur Radiol 2010; 20: 2405-2413.
8. Kim JI, Lee JM, Choi JY, Kim YK, Kim SH, Lee JY, et al. The value of gadobenate dimeglumine-enhanced delayed phase MR imaging for characterization of hepatocellular nodules in the cirrhotic liver. Invest Radiol 2008; 43: 202-210.
9. Hamm B, Staks T, Muhler A, Bollow M, Taupitz M, Frenzel T, et al. Phase I clinical evaluation of Gd-EOB-DTPA as a hepatobiliary MR contrast agent: safety, pharmacokinetics, and MR imaging. Radiology 1995; 195: 785-792.
10. Narita M, Hatano E, Arizono S, Miyagawa-Hayashino A, Isoda H, Kitamura K, et al. Expression of OATP1B3 determines uptake of Gd-EOB-DTPA in hepatocellular carcinoma. J Gastroenterol 2009; 44: 793-798.
11. Kim SH, Lee J, Kim MJ, Jeon YH, Park Y, Choi D, et al. Gadoxetic acid-enhanced MRI versus triple-phase MDCT for the preoperative detection of hepatocellular carcinoma. AJR Am J Roentgenol 2009; 192: 1675-1681.
12. Asayama Y, Tajima T, Nishie A, Ishigami K, Kakihara D, Nakayama T, et al. Uptake of Gd-EOB-DTPA by hepatocellular carcinoma: radiologic-pathologic correlation with special reference to bile production. Eur J Radiol 2011; 80: e243-248.
13. Suh YJ, Kim MJ, Choi JY, Park YN, Park MS, Kim KW. Differentiation of hepatic hyperintense lesions seen on gadoxetic acid-enhanced hepatobiliary phase MRI. AJR Am J Roentgenol 2011; 197: W44-52.
14. Kitao A, Zen Y, Matsui O, Gabata T, Kobayashi S, Koda W, et al. Hepatocellular carcinoma: signal intensity at gadoxetic acid-enhanced MR Imaging--correlation with molecular transporters and histopathologic features. Radiology 2010; 256: 817-826.
15. Huppertz A, Haraida S, Kraus A, Zech CJ, Scheidler J, Breuer J, et al. Enhancement of focal liver lesions at gadoxetic acid-enhanced MR imaging: correlation with histopathologic findings and spiral CT--initial observations. Radiology 2005; 234: 468-478.
16. Fujita M, Yamamoto R, Fritz-Zieroth B, Yamanaka T, Takahashi M, Miyazawa T, et al. Contrast enhancement with Gd-EOB-DTPA in MR imaging of hepatocellular carcinoma in mice: a comparison with superparamagnetic iron oxide. J Magn Reson Imaging1996; 6: 472-477.
17. Shimofusa R, Ueda T, Kishimoto T, Nakajima M, Yoshikawa M, Kondo F, et al. Magnetic resonance imaging of hepatocellular carcinoma: a pictorial review of novel insights into pathophysiological features revealed by magnetic resonance imaging. J Hepatobiliary Pancreat Sci 2010; 17: 583-589.
18. Kim JY, Lee SS, Byun JH, Kim SY, Park SH, Shin YM, et al. Biologic factors affecting HCC conspicuity in hepatobiliary phase imaging with liver-specific contrast agents. AJR Am J Roentgenol 2013; 201: 322-331.
