อัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งตับหลังการวินิจฉัย ที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี

ผู้แต่ง

  • มธุริน มาลีหวล นักศึกษาหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาการระบาด คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • สุพจน์ คำสะอาด สาขาวิชาวิทยาการระบาดและชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • พงศธร ศุภอรรถกร โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

มะเร็งตับ, อัตรารอดชีพ, ทะเบียนมะเร็ง

บทคัดย่อ

หลักการและวัตถุประสงค์: อุบัติการณ์มะเร็งตับและท่อน้ำดีพบสูงสุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะจังหวัดอุบลราชธานี ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งตับหลังการวินิจฉัยที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี

วิธีการศึกษา : แบบ Retrospective cohort study ข้อมูลจากทะเบียนมะเร็งโรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี
ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งเซลล์ตับ (Hepatocellular Carcinoma, HCC) และมะเร็งท่อน้ำดี(Cholangiocarcinoma, CCA) ระหว่าง 1 มกราคม 2557 ถึง 31 ธันวาคม 2561 ติดตามสถานะสุดท้ายผู้ป่วยทุกราย ถึง 31 ธันวาคม 2563 จำนวน 1,764 ราย วิเคราะห์อัตรารอดชีพ โดยวิธี Kaplan-Meier นำเสนอค่ามัธยฐานการรอดชีพและช่วงความเชื่อมั่น 95 %

ผลการศึกษา: พบผู้ป่วย HCC 847 ราย อัตราเสียชีวิต 68.6 ต่อ 100 รายต่อปี (95% CI: 63.7 ถึง 73.7) ผู้ป่วย CCA 917 ราย อัตราเสียชีวิต 96.5 ต่อ 100 รายต่อปี (95% CI: 90.1 ถึง 103.2), มัธยฐานการรอดชีพ HCC 0.6 ปี (95% CI: 0.5 ถึง 0.7), CCA 0.4 ปี (95% CI: 0.3 ถึง 0.4) และอัตรารอดชีพที่ 1,3 และ 5 ปี HCC ร้อยละ 37.1 (95% CI: 33.8 ถึง 40.3 ), 16.8 (95% CI: 14.4 ถึง 19.5) และ 12.7 (95% CI: 10.4 ถึง 15.3) และ CCA ร้อยละ 27.4 (95% CI: 24.5 ถึง 30.3 ), 9.6 (95% CI: 7.8 ถึง 11.6) และ 7.1 (95% CI: 5.5 ถึง 9.0) ตามลำดับ

สรุป: อัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งตับหลังการวินิจฉัยที่ 5 ปี มีค่ามัธยฐานน้อย โดยเฉพาะ CCA การป้องกันที่ดีที่สุดคือการตรวจหามะเร็งระยะแรก เพื่อให้รับการรักษาได้รวดเร็วจะช่วยยืดระยะเวลารอดชีพให้ยาวนานขึ้น

เอกสารอ้างอิง

คณะกรรมการ จัดทำแผนการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวง สาธารณสุข. แผนการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งแห่งชาติ พ.ศ.2561-2565. กรุงเทพฯ; 2561.

Globocan. Thai source: Globocan 2018. [online]. 2018 [accessed March 30, 2020]. Available fromhttps://gco.iarc.fr/today

Worldwide cancer research fund international. [online]. 2018 [accessed January 20, 2020]. Available from https://www.wcrf.org/dietandcancer/cancertrends/worldwide-cancer-data.

เอกภพ แสงอริยวนิช และรังสิยา บัวส้ม. ทะเบียนมะเร็งระดับโรงพยาบาลพ.ศ.2561. กรุงเทพฯ:

นิวธรรมดาการพิมพ์ (ประเทศไทย) จำกัด; 2561.

Imsamran W, Pattatang A, Supaattagorn P, Chiawiriyabunya I, Namthaisong K, Wongsena M, et al. Cancer in Thailand Vol. IX, 2013-2015. Bangkok: New Thammada Press (Thailand) Co., Ltd.; 2018.

หน่วยทะเบียนมะเร็ง โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี. สถิติโรคมะเร็ง โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี พ.ศ.2561. อุบลราชธานี: โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี; 2561.

บุญเติม แสงดิษฐ์. ยุทธศาสตร์การป้องกันและควบคุม มะเร็งตับสําหรับประเทศไทย. เวชศาสตร์ ทหารบก 2558; 68: 193-201.

หน่วยทะเบียนมะเร็ง โรงพยาบาลศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. สถิติโรคมะเร็งโรงพยาบาล

ศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปี 2561. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2561.

วราภรณ์ ภูธิวุฒิ, อิสระ เจียวิริยบุญญา. อัตราการรอดชีพผู้ป่วยโรคมะเร็งที่พบมาก 5 อันดับแรก

ที่เข้ารับการรักษาปี 2553 ในโรงพยาบาลมะเร็งอุดรธานี. วารสารกรมการแพทย์ 2562; 1: 44.

Fritz A, Percy C, Jack A, Shanmugaratnam K, Sobin L, Parkin D et al. International classification of diseases for oncology (ICD-O) – 3rd edition, 1st revision. [Internet]. World Health Organization; [cited 2020 Oct 18]. Available from: www.who.int.

ดลสุข พงษ์นิกร. การรอดชีพจากโรคมะเร็งในภาคเหนือของประเทศไทยปี พ.ศ. 2546-2555 (Cancer survival in Northern Thailand, 2003-2012).โรงพยาบาลมะเร็งลำปาง กรมการแพทย์ กระทรวง สาธารณสุข 2559.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-02-28

รูปแบบการอ้างอิง

1.
มาลีหวล ม, คำสะอาด ส, ศุภอรรถกร พ. อัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งตับหลังการวินิจฉัย ที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี. SRIMEDJ [อินเทอร์เน็ต]. 28 กุมภาพันธ์ 2022 [อ้างถึง 29 ธันวาคม 2025];37(1):56-62. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/253959