ผลการจัดบริการดูแลผู้ป่วยระยะกลางในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะฟื้นฟูที่โรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

หลักการและวัตถุประสงค์: โรคหลอดเลือดสมอง (stroke) เป็นโรคที่พบบ่อย และเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทยและประเทศอื่น ๆ ทั่วโลก ควรให้ความสำคัญกับการจัดบริการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยกลุ่มนี้ ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการจัดบริการดูแลผู้ป่วยระยะกลางในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะฟื้นฟูในด้านความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน

วิธีการศึกษา: การศึกษาจากเหตุไปหาผลแบบย้อนหลัง กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองจำนวน 35 ราย ที่เข้ารับการรักษาในระบบการจัดบริการดูแลผู้ป่วยระยะกลางแล้วจำหน่ายจากการดูแลผู้ป่วยระยะกลาง ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2563 ถึง 30 เมษายน 2565 โดยผู้ป่วยจะได้รับการฟื้นฟูจากแพทย์ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมและนักกายภาพบำบัดที่ผ่านการฝึกอบรมการดูแลผู้ป่วยระยะกลางพร้อมกับทีมสหสาขาวิชาชีพ ใช้แบบประเมินกิจวัตรประจำวันดัชนีบาร์เธล (barthel index, BI) ฉบับภาษาไทยประเมินผลติดตามฟื้นฟูจนครบ 6 เดือน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความสามารถในด้านความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันด้วยสถิติ chi-square test, paired sample t-test และ repeated measurement ANOVA

ผลการศึกษา: ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างเป็นเพศหญิง ร้อยละ 51.43 อายุเฉลี่ย 56.14±13.98 ปี เป็นผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบ (ischemic stroke) ร้อยละ 85.71 หลังฟื้นฟูสมรรถภาพอย่างต่อเนื่องจนครบ 6 เดือน ผู้ป่วยมีความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน ทุกด้านเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (คะแนนก่อนและหลังฟื้นฟู เท่ากับ 6.11±5.78 และ 15.43±5.43 คะแนน ตามลำดับ และความแตกต่างของค่าเฉลี่ย เท่ากับ 9.31 คะแนน, p<0.001) ผู้ป่วยหายเป็นปกติหรือไม่มีการสูญเสียสมรรถภาพการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันร้อยละ 25.71

สรุป: การจัดบริการดูแลผู้ป่วยระยะกลางทำให้ผู้ป่วยมีความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันเพิ่มขึ้น ควรพัฒนาระบบการดูแลฟื้นฟูผู้ป่วยตามบริบทความพร้อมของโรงพยาบาล