การสำรวจความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพในผู้ป่วยจิตเภทอาการสงบ
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมสุขภาพ, พฤติกรรมป้องกันการป่วยซ้ำ, จิตเภทบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์ : โรคจิตเภทเป็นโรคที่ต้องการการรักษาระยะยาว ผู้ป่วยมักมีรูปแบบการใช้ชีวิตที่เสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพ พบมีโรคร่วมทางกายสูงโดยเฉพาะภาวะเมแทบอลิกซินโดรม ความรอบรู้ด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมสุขภาพ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบระดับและความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมสุขภาพ พฤติกรรมป้องกันการป่วยซ้ำ กับการมีโรคร่วมทางกาย และการเข้ารับรักษาเป็นผู้ป่วยในของผู้ป่วยจิตเภทอาการสงบ
วิธีการศึกษา : การสำรวจแบบภาคตัดขวางในผู้ป่วยนอกจิตเภทอาการสงบ โรงพยาบาลศรีธัญญา โรงพยาบาลจิตเวชนครราชสีมาราชนครินทร์ โรงพยาบาลจิตเวชสงขลาราชนครินทร์ โรงพยาบาลปทุมธานี โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา และโรงพยาบาลเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยใช้แบบประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมสุขภาพ และพฤติกรรมป้องกันการป่วยซ้ำ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณา ความแปรปรวนทางเดียว วิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกแบบไบนารี
ผลการศึกษา : กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 972 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย 581 ราย (ร้อยละ 59.8) อายุเฉลี่ย 41.6±10.2 ปี มีโรคร่วมทางกายร้อยละ 25.9 ค่ามัธยฐานการเข้ารับรักษาเป็นผู้ป่วยใน = 1 (range 0-30) คะแนนความรอบรู้ด้านสุขภาพเฉลี่ย 52.3±15.9 คะแนน (range 16-80) คะแนนพฤติกรรมสุขภาพเฉลี่ย 47.8±6.4 คะแนน (range 18-62) คะแนนพฤติกรรมป้องกันการป่วยซ้ำเฉลี่ย 59.7±9.8 คะแนน (range 17-75) ระยะเวลาป่วยมากกว่า 10 ปี และค่าคะแนนพฤติกรรมป้องกันการป่วยซ้ำตั้งแต่ 58 คะแนนลงมา มีผลต่อการเข้ารับรักษาเป็นผู้ป่วยในอย่างมีนัยสำคัญ (AOR = 1.90, 95%CI = 1.44-2.50, p=.00, AOR = 1.66, 95%CI = 1.27-2.19, p=.00 ตามลำดับ )
สรุป: ผู้ป่วยจิตเภทอาการสงบมีความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพอยู่ในระดับพอใช้ ซึ่ง
ต่ำกว่าประชากรทั่วไป พบความสัมพันธ์ระหว่างระยะเวลาป่วยและพฤติกรรมป้องกันการป่วยซ้ำกับการเข้ารับรักษาเป็นผู้ป่วยใน
เอกสารอ้างอิง
Laursen TM, Munk-Olsen T, Vestergaard M. Life expectancy and cardiovascular mortality in persons with schizophrenia. Curr Opin Psychiatry 2012;25(2):83-8. doi: 10.1097/YCO.0b013e32835035ca
McCreadie RG. Diet, smoking and cardiovascular risk in people with schizophrenia: descriptive study. Br J Psychiatry 2003;183(6):534-9. doi:10.1192/03-162
Walker ER, McGee RE, Druss BG. Mortality in mental disorders and global disease burden implications: a systematic review and meta-analysis. JAMA Psychiatry 2015; 72(4): 334-41. doi:10.1001/jamapsychiatry.2015;72(4):334-41
Clausen W, Watanabe-Galloway S, Baerentzen MB, Britigan DH. Health literacy among people with serious mental illness. Community Ment Health J 2016;53:399-405.
Sato Y, Sugawara N, Kawamata Y, Shimoda K, Yasui-Furukori N. Survey of health literacy among Japanese outpatients with mental illness. Neuropsychiatr Dis Treat 2023;19:1369-78. doi: 10.2147/NDT.S409882.
Degan TJ, Kelly PJ, Robinson LD, Deane FP, Wolstencroft K, Turut S, et al. Health literacy in people living with mental illness: A latent profile analysis. Psychiatry Res 2019;280:112499. doi:10.1016/j.psychres.2019.112499
Thomson S, Galletly C, Prener C, Garverich S, Liu D, Lincoln A. Associations between health literacy, cognitive function and general literacy in people with schizophrenia attending community mental health clinics in Australia. BMC Psychiatry 2022;22(1):245. doi:10.1186/s12888-022-03901-7
Grover S, Chakrabarti S, Kulhara P, Avasthi A. Clinical practice guidelines for management of schizophrenia. Indian J Psychiatry 2017;59 (Suppl 1):19-33. doi:10.4103/0019-5545.196972
Leucht S. Measurements of response, remission, and recovery in schizophrenia and examples for their clinical application. J Clin Psychiatry 2014;75(suppl 1): 8-14. doi: 10.4088/JCP.13049su1c.02.
Ngamjarus C, Pattanittum P. n4Studies: application for sample size calculation in health science research. Version 2.2. App store; 2023.
Health Education Devision. Department of Health Service Support Building. Tool for working-age people in villages to change health behavior.2022.
Bureau of Mental Health Service Administration, Department of Mental Health. Handbook for the Care of Schizophrenia Patients for Hospitals in Health Regions (Nurses/Public Health Academics Edition). Nonthaburi : Victoria Image Company Limited, 2017.
Kitipong R, Yuwadees N, Nipar S, Piyaorn R, Punnathut B, Metha P. Health literacy and heath behaviors of person in Muang district, Burirun province. Regional Health Promotion Center 9 Journal 2023;17(2): 11-30.
Lorine K, Goenjian H, Kim S, Steinberg AM, Schmidt K, Goenjian AK. Risk factors associated with psychiatric readmission. J Nerv Ment Dis 2015;203(6): 425-33. doi: 10.1097/NMD.0000000000000305.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 ศรีนครินทร์เวชสาร

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
