ผลลัพธ์การตั้งครรภ์ในหญิงที่มีโรคอ้วนระดับ 3 ก่อนการตั้งครรภ์: การศึกษาตามรุ่นย้อนหลังแบบสหสถาบัน
คำสำคัญ:
โรคอ้วนทุพพลภาพ, โรคอ้วนระดับ 3, ภาวะทารกตัวโต, โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์, ภาวะครรภ์เป็นพิษบทคัดย่อ
หลักการและวัตถุประสงค์: มารดาที่มีโรคอ้วนระดับ 3 (ดัชนีมวลกาย ≥ 40 กก./ตร.ม.) มีความเกี่ยวข้องกับภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์มากมาย ข้อมูลปัจจุบันของภาวะนี้ในประเทศไทยยังมีข้อจำกัด ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของโรคอ้วนระดับ 3 ในหญิงตั้งครรภ์ และศึกษาภาวะแทรกซ้อนของมารดาและทารกแรกเกิดในประเทศไทย
วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาแบบเคส-ควบคุมแบบซ้อนกันสหสถาบัน โดยเกณฑ์คัดเข้าศึกษาได้แก่หญิงตั้งครรภ์เดี่ยวที่คลอดในโรงพยาบาลนากลาง กุมภวาปี อุดรธานี หนองหาน บ้านผือ วานรนิวาส บ้านดุง หล่มสักและอ่างทอง ในช่วงเดือนมกราคม 2561 ถึง ธันวาคม 2566 ซึ่งเริ่มฝากครรภ์เมื่ออายุครรภ์น้อยกว่าหรือเท่ากับ 20 สัปดาห์ เกณฑ์คัดออกได้แก่ข้อมูลสำคัญไม่ครบถ้วนเช่นน้ำหนักก่อนตั้งครรภ์หรือภาวะแทรกซ้อน ข้อมูลเก็บจากฐานข้อมูลคอมพิวเตอร์และวิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกเชิงพหุ เปรียบเทียบกลุ่มหญิงที่มีโรคอ้วนระดับ 3 ก่อนการตั้งครรภ์เปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมซึ่งเป็นหญิงที่มีค่าดัชนีมวลกายปกติซึ่งสุ่มจากโปรแกรมคอมพิวเตอร์
ผลการศึกษา: ทำการศึกษาเวชระเบียน 44,885 ราย พบมารดาที่มีโรคอ้วนระดับ 3 จำนวน 289 ราย (ร้อยละ 0.64) สุ่มเลือกกลุ่มควบคุมจำนวน 867 ราย (ดัชนีมวลกายปกติ) จากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่ามีอัตราสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญในโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (AOR 7.46, 95% CI3.16-17.66), ภาวะครรภ์เป็นพิษ (AOR 8.20, 95% CI4.08-16.49), ภาวะทารกตัวโต (AOR 10.26, 95% CI1.94-54.29) และทารกแรกเกิดขนาดใหญ่กว่าอายุครรภ์ (AOR 3.41, 95% CI1.81-6.41)
สรุป: พบมารดาร้อยละ 0.64 มีโรคอ้วนระดับ 3 ก่อนการตั้งครรภ์ ภาวะนี้เพิ่มความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนทั้งของมารดาและทารกแรกเกิดอย่างมีนัยสำคัญ เช่น โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ภาวะครรภ์เป็นพิษ ภาวะทารกตัวโตและทารกแรกเกิดขนาดใหญ่กว่าอายุครรภ์ ดังนั้นการควบคุมน้ำหนักก่อนตั้งครรภ์และการดูแลก่อนคลอดที่เหมาะสมจึงมีความสำคัญในกลุ่มนี้ เพื่อลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์ที่จะเกิดขึ้น
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Obesity and overweight 2024. [cited Feb 4, 2025]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight.
Perreault L. Obesity in adults: Prevalence, screening, and evaluation. In: UpToDate, Pi-Sunyer X, (Ed), Wolters Kluwer. [cited May 14, 2025]. Available from: https://www.uptodate.com/contents/obesity-in-adults-prevalence-screening-and-evaluation
Aekplakorn W. The 6th Thailand national health examination surveys report 2019-2020. Bangkok: Faculty of Medicine, Ramathibodi Hospital, Mahidol University, 2021.
Center for Disease Control. Adult BMI Categories 2024. [cited Feb 4, 2025]. Available from: https://www.cdc.gov/bmi/adult-calculator/bmi-categories.html.
Jitnarin N, Kosulwat V, Rojroongwasinkul N, Boonpraderm A, Haddock CK, Poston WS. Prevalence of overweight and obesity in Thai population: results of the National Thai Food Consumption Survey. Eat Weight Disord 2011;16(4):e242-9. doi:10.1007/BF03327467
Dodd JM, Grivell RM, Nguyen AM, Chan A, Robinson JS. Maternal and perinatal health outcomes by body mass index category. Aust N Z J Obstet Gynaecol 2011;51(2):136-40. doi:10.1111/j.1479-828X.2010.01272.x
Kerrigan AM, Kingdon C. Maternal obesity and pregnancy: a retrospective study. Midwifery 2010;26(1):138-46. doi:10.1016/j.midw.2008.12.005
Sukalich S, Mingione MJ, Glantz JC. Obstetric outcomes in overweight and obese adolescents. Am J Obstet Gynecol 2006;195(3):851-5. doi:10.1016/j.ajog.2006.06.070
Scott‐Pillai Ra, Spence D, Cardwell C, Hunter A, Holmes V. The impact of body mass index on maternal and neonatal outcomes: a retrospective study in a UK obstetric population, 2004-2011. BJOG 2013;120(8):932-9. doi:10.1111/1471-0528.12193
Weiss JL, Malone FD, Emig D, Ball RH, Nyberg DA, Comstock CH, et al. Obesity, obstetric complications and cesarean delivery rate–a population-based screening study. Am J Obstet Gynecol 2004;190(4):1091-7. doi:10.1016/j.ajog.2003.09.058
Lisonkova S, Muraca GM, Potts J, Liauw J, Chan WS, Skoll A, et al. Association between prepregnancy body mass index and severe maternal morbidity. JAMA 2017;318(18):1777-86. doi:10.1001/jama.2017.16191
Briese V, Voigt M, Hermanussen M, Wittwer-Backofen U. Morbid obesity: pregnancy risks, birth risks and status of the newborn. Homo 2010;61(1):64-72. doi:10.1016/j.jchb.2009.11.002
Cedergren MI. Maternal morbid obesity and the risk of adverse pregnancy outcome. Obstet Gynecol 2004;103(2):219-24. doi:10.1097/01.AOG.0000107291.46159.00
Crane JM, Murphy P, Burrage L, Hutchens D. Maternal and perinatal outcomes of extreme obesity in pregnancy. J Obstet Gynaecol Can 2013;35(7):606-11. doi:10.1016/S1701-2163(15)30879-3
Kumari A. Pregnancy outcome in women with morbid obesity. Int J Gynaecol Obstet 2001;73(2):101-7. doi:10.1016/S0020-7292(00)00391-X
Centers for Disease Control and Prevention. Morbid Obesity 2007. [cited November 27, 2024]. Available from: https://blogs.cdc.gov/nchs/2007/06/13/7091/
Lim JU, Lee JH, Kim JS, Hwang YI, Kim TH, Lim SY, et al. Comparison of World Health Organization and Asia-Pacific body mass index classifications in COPD patients. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2017;12:2465-75. doi:10.2147/COPD.S141295
Boyle A, Reddy UM, Landy HJ, Huang CC, Driggers RW, Laughon SK. Primary cesarean delivery in the United States. Obstet Gynecol 2013;122:33-40. doi:10.1097/AOG.0b013e3182952242
Borisut P, Kovavisarach E. Standard intrauterine growth curve of Thai neonates delivered at Rajavithi hospital. J Med Assoc Thai 2014;97(8):798-803.
Rasmussen KM, Catalano PM, Yaktine AL. New guidelines for weight gain during pregnancy: what obstetrician/gynecologists should know. Curr Opin Obstet Gynecol 2009;21(6):521-6. doi:10.1097/GCO.0b013e328332d24e
Cho NH, Shaw JE, Karuranga S, Huang Y, da Rocha Fernandes JD, Ohlrogge AW, et al. IDF diabetes atlas: global estimates of diabetes prevalence for 2017 and projections for 2045. Diabetes Res Clin Pract 2018;138:271-81. doi:10.1016/j.diabres.2018.02.023
Phadungkiatwattana P, Tongsakul N. Analyzing the impact of private service on the cesarean section rate in public hospital Thailand. Arch Gynecol Obstet 2011;284:1375-9. doi:10.1007/s00404-011-1867-0
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 ศรีนครินทร์เวชสาร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
