อัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งช่องปากหลังการวินิจฉัยที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • อาทิตยา อวนศรี นักศึกษาหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต กลุ่มวิชาวิทยาการระบาด คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น
  • สุพจน์ คำสะอาด สาขาวิชาวิทยาการระบาดและชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น
  • กชมนณกร จำปาเงิน สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช จังหวัดนนทบุรี
  • สิโรจน์ ปัญญะ กลุ่มงานทันตกรรม โรงพยาบาลโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด
  • ชัยรัตน์ เสรีรัตน์ แผนกหู คอ จมูก โรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด
  • ชมภูนุช ลายสาคร ทะเบียนมะเร็ง โรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

มะเร็งช่องปาก, อัตรารอดชีพ, มะเร็งริมฝีปาก

บทคัดย่อ

หลักการและวัตถุประสงค์: มะเร็งช่องปาก มีจำนวนผู้ป่วยรายใหม่ และเสียชีวิตเพิ่มมากขึ้น ในโรงพยาบาลร้อยเอ็ดยังไม่มีการศึกษาปัจจัยและอัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งช่องปาก การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยและอัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งช่องปาก หลังการวินิจฉัยที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด

วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ เก็บข้อมูลย้อนหลังจากทะเบียนมะเร็งโรงพยาบาลร้อยเอ็ด ช่วงปี พ.ศ. 2558-2564 ในผู้ป่วยมะเร็งช่องปากรายใหม่ทุกราย รหัสโรค ICD-O (C00.0-C06.9) ติดตามสถานะสุดท้ายของการมีชีวิตถึงปี พ.ศ. 2567 วิเคราะห์อัตรารอดชีพโดยวิธี Kaplan-Meier และวิเคราะห์หาปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีพ โดย Cox regression

ผลการศึกษา: ป่วยมะเร็งช่องปาก จำนวน 433 ราย เสียชีวิต 316 ราย คิดเป็นอัตราเสียชีวิต 26.7 ต่อ 100 ราย/ปี (95%CI: 23.9 – 29.9) ค่ามัธยฐานการรอดชีพ 1.45 ปี (95%CI: 1.18 – 1.97) อัตรารอดชีพในระยะเวลา 1, 3, 5,7 และ 9 ปี พบร้อยละ 57.9 (95%CI: 53.17 – 62.46) ร้อยละ 38.6 (95%CI: 33.98 - 43.13)ร้อยละ 30.9 (95%CI: 26.53 – 35.41) ร้อยละ 24.2 (95%CI: 19.76 – 28.90) และร้อยละ 20.5 (95%CI: 15.81 – 25.73) ตามลำดับ เมื่อพิจารณาเฉพาะมะเร็งริมฝีปาก โดยวิธีการผ่าตัดกับการรอดชีพ เมื่อควบคุมอายุและระยะของโรคแล้วพบว่าการผ่าตัดมีผลต่อการรอดชีพผู้ป่วยมะเร็งริมฝีปาก (adjusted HR = 0.44, 95% CI: 0.22 – 0.86)

สรุป: อัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งช่องปาก หลังการวินิจฉัยโรงพยาบาลร้อยเอ็ดในระยะเวลา 5 ปีต่ำ ส่วนวิธีการผ่าตัดมีความสัมพันธ์กับการรอดชีพของผู้ป่วยมะเร็งริมฝีปาก แพทย์ที่ทำการรักษาควรคำนึงถึงปัจจัยนี้เป็นสำคัญเพื่อการรักษาที่เหมาะสม และเพิ่มอัตรารอดชีพให้ยาวนานขึ้น

เอกสารอ้างอิง

The Thai Association of Oral and Maxillofacial Surgery Under Royal Patronage. Oral cancer [online]. 2022 [cited June 1, 2024]. Available from: https://www.thaiaoms.org/main/page/259/th/PAGE-259.html.

International Agency for Research on Cancer. Lip, oral cavity fact sheet [online]. 2024 [cited June 1,2024]. Available from: https://gco.iarc.who.int/media/globocan/factsheets/cancers/1- .

Imsamran W, Chaiwerawattana A, Wiangnon S, Pongnikorn P, Suwanrungrung K, Sangrajrang S. Cancer in Thailand Vol. VIII. Bangkok: Bangkok Medical Publisher; 2015.

Imsamran W, Pattatang A, Supaattagorn P, Chiawiriyabunya I, Namthaisong K, Wongsena M. Cancer in Thailand Vol. IX, 2013-2015. Bangkok: Cancer Registry Unit, National Cancer Institute; 2018.

Khuhaprema T, Srivatanakul P, Attasara P, Sriplung H, Wiangnon S, Sumitsawan Y. Cancer in Thailand, Vol. V, 2000-2003. Bangkok: Bangkok Medical Publisher; 2010.

Khuhaprema T, Srivatanakul P, Attasara P, Sriplung H, Wiangnon S, Sumitsawan Y. Cancer in Thailand, Vol. VI, 2003-2006. Bangkok: Bangkok Medical Publisher; 2012.

Khuhaprema T, Srivatanakul P, Attasara P, Sriplung H, Wiangnon S, Sumitsawan Y. Cancer in Thailand, Vol. VII, 2007-2009. Bangkok: Bangkok Medical Publisher; 2013.

Nontasila S, Kamsa-ad S, Amphaiphan R, Noisuwan N, Ratanawilaisak T. Survival rate of oral cancer patients after diagnosis in Buriram hospital, Buriram province. Srinagarind Med J 2020;35(6):753-9.

National comprehensive cancer network. Mouth cancer [online]. 2024 [cited April 28, 2025]. Available from: NCCN.org/patientguidelines.

The Bureau of Registration Administration (BORA). Central death registration database [online]. 2024 [cited April 1, 2025]. Available from: https://www.bora. dopa.go.th/

Stata. Data analysis and statistical software [online]. 2023 [cited April 1, 2025]. Available from: https:// www.stata.com/

Chaochuen S. Survival rate and prognostic factors of oral cancer patients. In: Department of Medical Service, editor. The 80th anniversary academic conference of the Department of Medical Services; 2023 Jul 8-10; Centara Grand & Bangkok Convention Centre at CentralWorld, Bangkok. Bangkok; 2023.p.232-50

Seenuanlae L, Vatanasapt P, Promthet S, Kamsa-ard S. Five years survival of oral cavity cancer Squamous cell carcinoma type in Srinagarind hospital, Khon Kaen University. KKU Journal for Public Health Research 2023;6(1):61-70.

Lumdabpong P. Survival rates and factors influencing survival after treatment of oral cancer patients at Maharaj Nakhon Si Thammarat hospital. Maharaj Nakhon Si Thammarat Hospital 2024;4(1):1-7.

National cancer institute. Tomor grade [online]. 2025 [cited June 3, 2025]. Available from: https://www.cancer.gov/about-cancer/diagnosis-staging/diagnosis/tumor-grade

Amphaiphan R, Yuangram P, Ngoeivijit T, Butthaisong K. Elective neck management in node negative oral cavity cancer : observation, surgery, radiation, surgery and radiation. Medical Journal of Srisaket Surin Burirum Hospital 2021;36(2):357-66.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-27

รูปแบบการอ้างอิง

1.
อวนศรี อ, คำสะอาด ส, จำปาเงิน ก, ปัญญะ ส, เสรีรัตน์ ช, ลายสาคร ช. อัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งช่องปากหลังการวินิจฉัยที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด. SRIMEDJ [อินเทอร์เน็ต]. 27 สิงหาคม 2025 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];40(4):439-46. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/267456

ฉบับ

ประเภทบทความ

Original Articles