ผลลัพธ์ของการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางในผู้ป่วยกระดูกสะโพกหักจากภยันตรายชนิดไม่รุนแรงที่รักษาโดยวิธีไม่ผ่าตัด: การศึกษาเชิงพรรณนาที่โรงพยาบาลกาฬสินธุ์

ผู้แต่ง

  • นฎา จันทไทย กลุ่มงานเวชกรรมฟื้นฟู โรงพยาบาลกาฬสินธุ์
  • เยาวเรศ ก้านมะลิ กลุ่มงานวิจัยและพัฒนาการพยาบาล โรงพยาบาลกาฬสินธุ์
  • พิชา คนกาญจน์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

DOI:

https://doi.org/10.64960/srimedj.v40i6.269297

คำสำคัญ:

ผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก, การฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลาง, รักษาโดยวิธีไม่ผ่าตัด, กระดูกหักจากภยันตรายชนิดไม่รุนแรง

บทคัดย่อ

หลักการและวัตถุประสงค์: กระดูกสะโพกหักจากภยันตรายชนิดไม่รุนแรงเป็นปัญหาสำคัญในผู้สูงอายุ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลลัพธ์ของการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางในผู้ป่วยกระดูกสะโพกหักที่รักษาโดยวิธีไม่ผ่าตัด

วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบติดตามผลอย่างต่อเนื่องไปข้างหน้าในผู้ป่วยจำนวน 60 ราย ประเมินผลที่ก่อนการฟื้นฟู 3 และ 6 เดือน โปรแกรมฟื้นฟูแบ่งเป็น 3 ระยะ: ระยะที่ 1 (สัปดาห์ 1-4) ฝึกข้อและกล้ามเนื้อแบบ isometric 30 นาที สัปดาห์ละ 3 ครั้ง ระยะที่ 2 (สัปดาห์ 5-12) ฝึกความแข็งแรงแบบ progressive resistance และการทรงตัว 45 นาที สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ระยะที่ 3 (สัปดาห์ 13-24) ฝึกกิจกรรมต่างๆ 60 นาที สัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง ประเมินด้วย Harris hip score (HHS) visual analog scale (VAS) activities of daily living (ADL) และ EuroQol-5D (EQ-5D)   เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ (1) โปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพ (2) เครื่องมือสำหรับการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป แบบวัดการทำงานส่วนสะโพกของแฮร์ริส แบบวัดความปวดแบบภาพ แบบวัดความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน และแบบวัดคุณภาพชีวิต ทั้งหมดเป็นแบบวัดมาตรฐาน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา การวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ Bonferroni Post-hoc test เพื่อเปรียบเทียบแต่ละคู่

ผลการศึกษา: ค่าเฉลี่ยในระยะ 6 เดือน HHS เพิ่มจาก 40.68 เป็น 99.83 (ผลลัพธ์ดี) VAS ลดจาก 8.23 เป็น 2.18 (ปวดเล็กน้อย) ADL เพิ่มจาก 48.38 เป็น 89.90 (ช่วยเหลือตนเองได้ดี) และ EQoL เพิ่มจาก 0.65 เป็น 0.92 (สุขภาพสมบูรณ์) ผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำพบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกตัวแปรที่ p < .001

สรุป: โปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางแบบมีโครงสร้างโดยทีมสหวิชาชีพช่วยปรับปรุงสมรรถภาพสะโพก ลดอาการปวด เพิ่มความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน และปรับปรุงคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญ

เอกสารอ้างอิง

Kanis JA, Odén A, McCloskey EV, Johansson H, Wahl DA, Cooper C, et al. A systematic review of hip fracture incidence and probability of fracture worldwide. Osteoporos Int 2012;23(9):2239-56. doi:10.1007/s00198-012-1964-3.

Pongchaiyakul C, Apinyanurag C, Soontrapa S, Soontrapa S, Pongchaiyakul C, Nguyen TV, et al. Prevalence of osteoporosis in Thai men. J Med Assoc Thai 2006;89(2):160-9.

Magaziner J, Hawkes W, Hebel JR, Zimmerman SI, Fox KM, Dolan M, et al. Recovery from hip fracture in eight areas of function. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2000;55(9):M498-507. doi:10.1093/gerona/55.9.m498.

Bentler SE, Liu L, Obrizan M, Cook EA, Wright KB, Geweke JF, et al. The aftermath of hip fracture: discharge placement, functional status change, and mortality. Am J Epidemiol 2009;170(10):1290-9. doi:10.1093/aje/kwp266.

Parker MJ, Handoll HH, Bhargara A. Conservative versus operative treatment for hip fractures. Cochrane Database Syst Rev 2006;(4):CD000337. doi:10.1002/14651858.CD000337.

National Institute for Health and Care Excellence. Hip fracture: management. Clinical guideline [CG124]. London: NICE; 2011.

American Academy of Orthopaedic Surgeons. Management of hip fractures in older adults. Rosemont, IL: AAOS; 2021.

Handoll HH, Sherrington C, Mak JC. Interventions for improving mobility after hip fracture surgery in adults. Cochrane Database Syst Rev 2011;(3):CD001704. doi:10.1002/14651858.CD001704.pub4.

Diong J, Allen N, Sherrington C. Structured exercise improves mobility after hip fracture: a meta-analysis with meta-regression. Br J Sports Med 2016;50(6):346-55. doi:10.1136/bjsports-2014-094465.

Magaziner J, Chiles N, Orwig D. Recovery after hip fracture: interventions and their timing to address deficits and desired outcomes--evidence from the baltimore hip studies. Nestle Nutr Inst Workshop Ser 2015;83:71-81. doi:10.1159/000382064.

Kristensen MT. Factors affecting functional prognosis of patients with hip fracture. Eur J Phys Rehabil Med 2011;47(2):257-64.

Hulsbæk S, Larsen RF, Troelsen A. Predictors of not regaining basic mobility after hip fracture surgery. Disabil Rehabil 2015;37(19):1739-44. doi:10.3109/09638288.2014.974836.

Harris WH. Traumatic arthritis of the hip after dislocation and acetabular fractures : treatment by mold arthroplasty. An end-result study using a new method of result evaluation. J Bone Joint Surg Am 1969;51(4):737-55.

Söderman P, Malchau H. Is the Harris hip score system useful to study the outcome of total hip replacement? Clin Orthop Relat Res 2001;(384):189-97. doi:10.1097/00003086-200103000-00022.

Hawker GA, Mian S, Kendzerska T, French M. Measures of adult pain. Arthritis Care Res 2011;63 (Suppl 11):S240-52. doi:10.1002/acr.20543.

Bijur PE, Silver W, Gallagher EJ. Reliability of the visual analog scale for measurement of acute pain. Acad Emerg Med 2001;8(12):1153-7. doi:10.1111/j.1553-2712.2001.tb01132.x.

Mahoney FI, Barthel DW. Functional evaluation: the barthel index. Md State Med J 1965;14:61-5.

Duffy L, Gajree S, Langhorne P, Stott DJ, Quinn TJ. Reliability of the Barthel Index for assessment of stroke survivors: systematic review and meta-analysis. Stroke 2013;44(2):462-8. doi:10.1161/STROKEAHA.112.678615.

EuroQol Group. EuroQol--a new facility for the measurement of health-related quality of life. Health Policy 1990;16(3):199-208. doi:10.1016/0168-8510(90)90421-9.

Tongsiri S, Cairns J. Estimating population-based values for EQ-5D health states in Thailand. Value Health 2011;14(8):1142-5. doi:10.1016/j.jval.2011.06.005.

Kurabe S, Ozawa T, Watanabe T, Aiba T. Efficacy and safety of postoperative early mobilization for chronic subdural hematoma in elderly patients. Acta Neurochir (Wien). 2010;152(7):1171-4. doi:10.1007/s00701-010-0627-4.

Sherrington C, Tiedemann A, Fairhall N, Close JC, Lord SR. Exercise to prevent falls in older adults: an updated meta-analysis and best practice recommendations. N S W Public Health Bull 2011;22(4):78-83. doi:10.1071/NB10056.

Turk DC, Okifuji A. Psychological factors in chronic pain: evoluation and revolution. J Consult Clin Psychol 2002;70(3):678-90. doi:10.1037/0022-006X.70.3.678.

Siu AL, Penrod JD, Boockvar KS, Koval K, Strauss E, Morrison RS. Early ambulation after hip fracture: effects on function and mortality. Arch Intern Med 2006;166(7):766-71. doi:10.1001/archinte.166.7.766.

Lin PC, Chang SY. Functional recovery among elderly people one year after hip fracture surgery. J Nurs Res 2004;12(1):72-82. doi:10.1097/01.jnr.0000387490.71062.4a.

Griffin XL, Parsons N, Achten J, Fernandez M, Costa ML. Recovery of health-related quality of life in a UK hip fracture population. The Warwick Hip Trauma Evaluation--a prospective cohort study. Bone Joint J 2015;97-B(3):372-82. doi:10.1302/0301-620X.97B3.35738.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-25

รูปแบบการอ้างอิง

1.
จันทไทย น, ก้านมะลิ เ, คนกาญจน์ พ. ผลลัพธ์ของการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางในผู้ป่วยกระดูกสะโพกหักจากภยันตรายชนิดไม่รุนแรงที่รักษาโดยวิธีไม่ผ่าตัด: การศึกษาเชิงพรรณนาที่โรงพยาบาลกาฬสินธุ์. SRIMEDJ [อินเทอร์เน็ต]. 25 ธันวาคม 2025 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];40(6):681-7. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/269297