Baloxavir: ยาต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ ผ่านการยับยั้งเอนไซม์ Cap-Dependent Endonuclease

บทคัดย่อ

ไข้หวัดใหญ่ (influenza) เป็นโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจอย่างเฉียบพลัน สาเหตุเกิดจากเชื้อไวรัส influenza ซึ่งมีอยู่ 2 ชนิดที่สำคัญ คือ ไวรัส influenza A และ B ไข้หวัดใหญ่เป็นสาเหตุของการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มผู้ป่วยเสี่ยง เช่น  ผู้ที่มีอายุมากกว่า 65 ปี ผู้ป่วยโรคปอดเรื้อรัง เบาหวาน และ ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เป็นต้น ดังนั้นการรักษาไข้หวัดใหญ่ได้อย่างรวดเร็ว จึงลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนรุนแรงจากไข้หวัดใหญ่ ยาที่ใช้สำหรับการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่ในปัจจุบันมีข้อจำกัดบางประการ เช่นยา oseltamivir ซึ่งเป็นกลุ่ม neuraminidase inhibitors ออกฤทธิ์ได้เฉพาะกับเชื้อไวรัสที่สร้างใหม่เท่านั้น ต้องรับประทานนานถึง 5 วัน รวมทั้งอาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้บ่อย คือ คลื่นไส้ อาเจียน ยา baloxavir เป็นยาใหม่ ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริการับรองยา baloxavir รูปแบบยาเม็ดรับประทาน ในเดือนตุลาคม ปี พ.ศ. 2561 สำหรับการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่ที่ไม่ซับซ้อนในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไปที่มีอาการของโรคมาไม่เกิน 48 ชั่วโมง โดยยาออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ cap-dependent endonuclease (CEN) ของไวรัสไข้หวัดใหญ่ ซึ่งเอนไซม์ดังกล่าวจำเป็นสำหรับการถอดรหัสยีน (gene transcription) ดังนั้นยาจึงขัดขวางการเพิ่มจำนวนของไวรัส ทำให้ลดระดับเชื้อไวรัสได้ดีกว่า oseltamivir ซึ่งออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ neuraminidase ที่ออกฤทธิ์เฉพาะกับเชื้อไวรัสที่สร้างขึ้นใหม่เท่านั้น มีการศึกษาทางคลินิกในด้านประสิทธิภาพการลดระดับเชื้อไวรัส influenza A และ B  ในร่างกาย พบว่า baloxavir มีประสิทธิภาพใกล้เคียงกับยา oseltamivir รวมทั้งมีความปลอดภัยในการใช้ยาที่ไม่แตกต่างกัน baloxavir เป็นยาในรูปแบบรับประทาน มีประสิทธิภาพสามารถลดระดับเชื้อไวรัส influenza A และ B  ตั้งแต่วันแรกที่รับประทานยา และมีค่าครึ่งชีวิตยาว จึงรับประทานยาเพียงครั้งเดียว เพิ่มความสะดวกในการรับประทานยาให้ผู้ป่วย ยา baloxavir เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่จากเชื้อ influenza