การพัฒนาระบบการประสานรายการยาเดิมของผู้ป่วยในขั้นตอนแรกรับการรักษา โรงพยาบาลสงขลานครินทร์
DOI:
https://doi.org/10.69598/tbps.19.2.149-163คำสำคัญ:
การประสานรายการยา, ความแตกต่างของรายการยา, ความคลาดเคลื่อนทางยาบทคัดย่อ
ผู้ป่วยที่รับการรักษาในโรงพยาบาลมีโอกาสเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาได้ทุกรอยต่อของการให้บริการ ซึ่งเกิดจากการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยกับบุคลากรทางการแพทย์หรือการส่งต่อข้อมูลระหว่างบุคลากรทางการแพทย์ไม่ครบถ้วน เพื่อพัฒนาระบบการประสานรายการยาที่มีเภสัชกรทำหน้าที่ประสานรายการยาโดยเฉพาะ เป็นการศึกษาเชิงปฏิบัติการในขั้นตอนแรกรับการรักษาผู้ป่วยในโรงพยาบาลสงขลานครินทร์ ตั้งแต่ตุลาคม 2561-กันยายน 2565 แบ่งเป็น 4 ระยะ ได้แก่ 1. วางแผนและออกแบบการประสานรายการยาที่มีเภสัชกรร่วมกับทีมสหวิชาชีพ 2. ทดลองดำเนินงานโดยมีเภสัชกร 1 คน นำร่องในกลุ่มผู้ป่วยที่มีประวัติยาเดิมเป็นยา warfarin 3. พัฒนาโปรแกรมการประสานรายการยาสำหรับเภสัชกร และ 4. ขยายระบบไปยังกลุ่มผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงในการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาและเพิ่มเภสัชกรเป็น 2 คน พบว่าผู้ป่วยร้อยละ 70-78 ได้รับการประสานรายการยาโดยเภสัชกรภายใน 24 ชั่วโมงหลังเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เภสัชกรพบความคลาดเคลื่อนทางยาร้อยละ 11-17 โดยที่พบมากที่สุดคือได้รับยาในขนาด วิธีบริหารหรือความถี่แตกต่างจากเดิมก่อนมาโรงพยาบาล (ร้อยละ 50-70) รองลงมาคือไม่ได้รับยาเดิมที่เคยได้รับต่อเนื่องก่อนมาโรงพยาบาล (ร้อยละ 15-45) และร้อยละ 70-77 มีระดับความคลาดเคลื่อนที่ส่งไปไม่ถึงผู้ป่วย การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าเภสัชกรมีบทบาทสำคัญในกระบวนการประสานรายการยา ช่วยให้ผู้ป่วยได้รับยาครบถ้วนและต่อเนื่อง ลดโอกาสการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาและป้องกันไม่ให้ความคลาดเคลื่อนนั้นส่งไปถึงตัวผู้ป่วยได้
เอกสารอ้างอิง
Rattanadatesakul J, Rattanadatesakul P. Medication error and utilization in drug management systems [Internet]. 2017 [cited 2023 Sep 19]. Available from: https://ccpe.pharmacycouncil.org/showfile.php?file=303%3B (in Thai)
Tam VC, Knowles SR, Cornish PL, Fine N, Marchesano R, Etchells EE. Frequency, type and clinical importance of medication history errors at admission to hospital: A systematic review. CMAJ. 2005;173(5):510-5.
Rozich J, Roger R. Medication safety: one organization’s approach to the challenge. J Clin Outcomes Manag. 2001;8:27-34.
Sripirom R, Rattanachodpanich T, Phumas P, Sakolchai S, Chantapasa K, Limwattananon S, et.al. Self-medication among Thai people by buying medicines from community pharmacy. J Health Sys Res. 2017;11(3):369-77. (in Thai)
National Institute for Health and Care Excellence. Medicines optimisation: The safe and effective use of medicines to enable the best possible outcomes [Internet]. 2012 [cited 2023 Sep 19]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK305021/pdf/Bookshelf_NBK305021.pdf
Institute for Safe Medication Practice. Medication safety alert: Building a case for medication reconciliation [Internet]. 2005 [cited 2023 Sep 19]. Available from: https://www.ismp.org/resources/building-case-medication-reconciliation
Cornish PL, Knowles SR, Marchesano R, Tam V, Shadowitz S, Juurlink DN, et al. Unintended medication discrepancies at the time of hospital admission. Arch Intern Med. 2005;165(4):424-9.
Healthcare Accreditation Institute (Public Organization). Hospital and health service standards 5th edition [Internet]. 2022 [cited Sep 19, 2023]. Available from: https://backend.ha.or.th/fileupload/DOCUMENT/00148/77c77e3f-ed2f-41a9-90d4-22164a69a871.pdf (in Thai)
Tappawan U, Rungalamsin C, Tussanawiwat N. Prevention of drug discrepancies occurring at the service interface by means of medication reconciliation. Thai J Hosp Pharm. 2011;21(2):105-17. (in Thai)
Rattanadatesakul J, Rattanadatesakul P. Medication reconciliation by 3P (purpose-process-performance) [Internet]. 2018 [cited 2023 Sep 19]. Available from: https://ccpe.pharmacycouncil.org/showfile.php?file=469 (in Thai)
Gleason KM, Groszek JM, Sullivan C, Rooney D, Barnard C, Noskin GA. Reconciliation of discrepancies in medication histories and admission orders of newly hospitalized patients. Am J Health Syst Pharm. 2004;61(16):1689-95.
Puntakul, K Topark-Ngar A. Medication reconciliation at Nakhon Ratchasima Rajanagarindra Psychiatric Hospital. Isan J Pharm Sci. 2012;8(2):27-40. (in Thai)
Mekonnen AB, McLachlan AJ, Brien JA. Pharmacy-led medication reconciliation programmes at hospital transitions: A systematic review and meta-analysis. J Clin Pharm Ther. 2016;41(2):128-44.
Griese-Mammen N, Schulz M, Böni F, Hersberger KE. Medication review and medication reconciliation. In: Alves da Costa F, van Mil J, Alvarez-Risco A, editors. The pharmacist guide to implementing pharmaceutical care. Cham: Springer; 2019. p. 69-87.
National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention. What is a medication error? [Internet]. 2021 [cited 2023 Sep 21]. Available from: https://www.nccmerp.org/about-medication-errors
Chanatepaporn P, Anutchatchaval S, Nakornratanachai P. Development of medication reconciliation at the female-medicine ward in Srinagarind Hospital. Srinagarind Med J. 2014;29(3):276-82. (in Thai)
Saithai S, Wongpoowarak P. Outcomes of medication reconciliation at the female medical ward in a general hospital. Thai J Pharm Prac. 2013;5(1):1-15. (in Thai)
Mayachearw K, Wongpoowarak P. Effects of medication reconciliation process at surgical wards in a regional hospital. Thai J Pharm Prac. 2016;8(1):36-47. (in Thai)
