ผลของระยะเวลาการเก็บรักษาต่อคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ข้าว พันธุ์สังข์หยดพัทลุง
คำสำคัญ:
ข้าว, คุณภาพเมล็ดพันธุ์, การเก็บรักษา, ความงอก, ความแข็งแรงบทคัดย่อ
การศึกษาคุณภาพหลังการเก็บรักษาของเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์สังข์หยดพัทลุง ที่เก็บรักษาในกระสอบพลาสติกสาน ใส่ในกล่องโฟม เก็บรักษาไว้ที่อุณหภูมิห้อง และห้องเย็นอุณหภูมิ 10 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 12 เดือน ระหว่างเดือนพฤษภาคม 2562 ถึงพฤษภาคม 2563 ดำเนินการที่สาขาวิชานวัตกรรมการเกษตรและการจัดการ (วิชาเอกพืชศาสตร์) คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา พบว่า เมล็ดพันธุ์ที่เก็บรักษาที่อุณหภูมิห้องมีความงอกมาตรฐาน 80 เปอร์เซ็นต์ หลังการเก็บรักษานาน 3 เดือน และเมล็ดพันธุ์ที่อายุการเก็บรักษานาน 9 เดือนขึ้นไป มีความงอกและความแข็งแรงลดลงอย่างมาก ในขณะที่การเก็บรักษาในห้องเย็น นาน 12 เดือน เมล็ดพันธุ์ยังคงมีความงอกมาตรฐานสูง 85 เปอร์เซ็นต์ มีความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ์ในรูปเวลาเฉลี่ยในการงอก 7.29 วัน ความงอกในดิน 87 เปอร์เซ็นต์ และมีการเจริญเติบโตของต้นกล้าสูงเช่นเดียวกับก่อนการเก็บรักษา ส่วนความสัมพันธ์ของลักษณะคุณภาพเมล็ดพันธุ์ที่เก็บรักษาที่อุณหภูมิห้อง และ ห้องเย็น พบว่าความงอกมาตรฐาน มีความสัมพันธ์สูงกับความงอกเมื่อนับครั้งแรก (r=0.91** และ r=0.64** ตามลำดับ) และน้ำหนักแห้งต้นกล้ามีความสัมพันธ์สูงกับความยาวยอด (r=0.98** และ r=0.84** ตามลำดับ) และความยาวราก (r=0.98** และ r=0.75** ตามลำดับ) ผลจากการศึกษานี้อาจนำไปสู่การพัฒนารูปแบบการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์สังข์หยดพัทลุงที่เหมาะสม และวิธีการประเมินคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวที่สัมพันธ์กับการตั้งตัวของต้นกล้าในแปลงนา
References
Agricultural Research Development Agency. 2017. Rice Production Model Development with Farmer Participation. Published documents, Agricultural Research Development Agency, Bangkok. (in Thai)
Aguiar, R.W.S., Brito, D.R., Lopes, M.M., Santos, G.R., Sousa, C.M., Silva, E.M.M. and Didonet, J. 2015. Physiological and enzymatic changes in rice seeds stored at low temperatures. African Journal of Biotechnology 14(31): 2434-2441.
AOSA. 2002. Seed Vigor Testing Handbook. The Association of Official Seed Analysts, Washington.
Bewley, J.D. and Black, M. 1994. Seeds: Physiology of Development and Germination. 2nded. Plenum Press, New York.
Chambo, E.D., Oliveira, N.T.E., Garcia, R.C., Ruvolo-Takasusuki, M.C.C. and Toledo, V.A.A. 2017. Phenotypic correlation and path analysis in sunflower genotypes and pollination influence on estimates. Open Biological Sciences Journal 3: 9-15.
Chanprasert, W. 1999. Agronomy Seed Technology. Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Department of Agricultural Extension. 2019a. Rice production situation in 2018/2019. Agricultural Production. Available Source: http://www.agriinfo.doae.go.th/year62/plant/rortor/rice/p1.pdf, October 11, 2020. (in Thai)
Department of Agricultural Extension. 2019b. Sangyod Phatthalung: planting year 2018/2019. Agricultural Production. Available Source: http://www.agriinfo.doae.go.th/year62/plant/rortor/rice/rice1/r2.pdf, October 11, 2020. (in Thai)
Diregphok, W. 2013. Seed Quality of Rice Storage under Hermetic Low-Pressure, Fumigation, Temperature and Humidity Control Conditions. Master of Science Thesis, Kasetsart University. (in Thai)
Duangpatra, J. 1986. Seed Technology. 2nded. Agri Book Group, Bangkok. (in Thai)
Edje, O.T. 1970. Physiological and Biochemical Changes and Field Performance of Deteriorated Soybean Seeds. Doctor of Philosophy in Botany Thesis, Iowa State University.
Fuller, M.P., Hamza, J.H., Rihan, H.Z. and Al-Issawi, M. 2012. Germination of primed seed under NaCl stress in wheat. International Scholarly Research Network Botany 12: 1-5.
Guenha, R., Salvador, B.V., Rickman, J., Goulao, L.F., Muocha, I.M. and Carvalho, M.O. 2014. Hermetic storage with plastic sealing to reduce insect infestation and secure paddy seed quality: A powerful strategy for rice farmers in Mozambique. Journal of Stored Products Research 59: 275-281.
Harsha, A., Rajeswari, B., Krishnaveni, D. and Keshavulu, K. 2017. Effect of seed treatments and storage containers on seed quality parameters of popular rice (Oryza sativa L.) cultivar. South Asian Journal of Food Technology and Environment 3(1): 502-506.
ISTA. 2019. International Rules for Seed Testing. International Seed Testing Association, Bassersdorf.
Kalhori, N., Nulit, R., Azizi, P., Abiri, R. and Atabki, N. 2018. Hydro priming stimulates seedling growth and establishment of Malaysian indica rice (MR219) under drought stress. Acta Scientific Agriculture 2(11): 9-16.
Katta, Y.M., Kamara, M.M., El-Aty, M.S.A., Elgamal, W.H., Soleiman, R.M., Mousa, K.M. and Ueno, T. 2019. Effect of storage temperature on storage efficacy, germination and physical characters of some paddy rice cultivars during different storage periods. Journal-Faculty of Agriculture Kyushu University 64(1): 61-69.
Kaymak, H.C. 2012. The relationships between seed fatty acids profile and seed germination in cucurbit species. Zemdirbyste 99(3): 299-304.
Matera, T.C., Pereira, L.C., Braccini, A.L., Krzyzanowski, F.C., Scapim, C.A., Piana, S.C., Marteli, D.C.V., Pereira, R.C., Ferri, G.C. and Suzukawa, A.K. 2019. Accelerated aging test and its relationship to physiological potential of soybean seeds. Journal of Seed Science 41(3): 301-308.
Ministry of Agriculture and Cooperatives. 2013. Standards for quality and storage methods for controlled seed. Notification of Ministry of Agriculture and Cooperatives. Available Source: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2556/E/058/26.PDF, October 11, 2020. (in Thai)
Mohsen, J. and Naser, S. 2015. Effect of pre-sowing seed treatments with silicon nanoparticles on germinability of sunflower (Helianthus Annuus). Botanica Lithuanica 21(1): 13-21.
Mutinda, Y.A., Muthomi, J.W., Kimani, J.M., Cheminigw’wa, G.N. and Olubayo, F.M. 2017. Viability and dormancy of rice seeds after storage and pre-treatment with dry heat and chemical agents. Journal of Agricultural Science 9(7): 175-185.
Negi, S., Kumar, V. and Panwar, A. 2019. Correlation studies on seed quality traits in diverse genotypes of finger millet (Eleusine coracana (L.) Gaertn). International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences 8(9): 737-744.
Office of Agricultural Economics. 2019. Agricultural land use of each province in 2018. Agricultural Production Information. Available Source: http://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/socio/LandUtilization2561.pdf, October 11, 2020. (in Thai)
Panwar, A., Mishra, A.C. and Negi, S. 2018. Correlation studies on seed quality, pod and seed yield in germplasm of pea (Pisum sativum L.). International Journal of Bio-Resource and Stress Management 9(1): 98-102.
Rice Department. 2020. Seeding rate. Rice Knowledge Bank. Available Source: http://www.ricethailand.go.th/rkb3/title-index.php-file=content.php&id=46-2.htm, October 10, 2020. (in Thai)
Rice Product Development Division. 2016. Best rice from the south of Thailand. Sangyod Phatthalung Rice. Available Source: http:/
/brpd.ricethailand.go.th/index.php/standard-rice/88-sangyod, December 8, 2020. (in Thai)
Romkaew, J., Teingtham, K., Diregphok, W. and Chayaprasert, W. 2018. Effect of hermetic low-pressure storage condition on rice seed quality and storage insects. Khon Kaen Agriculture Journal 46(1): 93-104. (in Thai)
Santipracha, W. 1997. Seed Technology. Department of Plant Science, Faculty of Natural Resources, Prince of Songkla University, Songkhla. (in Thai)
Santipracha, W. 2007. Seed Technology Laboratory Manual. Department of Plant Science, Faculty of Natural Resources, Prince of Songkla University, Songkhla. (in Thai)
Santipracha, W. and Santipracha, Q. 1998. Seed Accelerated Aging Technique for the Humid Tropics. Department of Plant Science, Faculty of Natural Resources, Prince of Songkla University, Songkhla. (in Thai)
Santos, M.A.D., Oliveira, I.C., Nogueira, G.A., Silva, J.B., Candido, A.C.S. and Alves, C.Z. 2019. Test of exudate pH in rice seeds. Revista Caatinga 32(4): 960-965.
Scariot, M.A., Tiburski, G., Junior, F.W.R., Radunz, L.L. and Meneguzzo, M.R.R. 2017. Moisture content at harvest and drying temperature on bean seed quality. Pesquisa Agropecuária Tropical 47(1): 93-101.
Songkrairat, M. and Prasertsak, A. 2015. Seed accelerated aging of rice for longevity evaluation in the humid tropic, pp. 312-319. In Proceedings of the 12th National Seed Conference 2015. Rajamangala University of Technology Lanna, Lampang. (in Thai)
Soonsuwon, W. 2015. Using R program for data analysis. Department of Plant Science, Faculty of Natural Resources, Prince of Songkla University, Songkhla. (in Thai)
Szemruch, C., Longo, O.D., Ferrari, L., Renteria, S., Murcia, M., Cantamutto, M. and Rondanini, D. 2015. Ranges of vigor based on the electrical conductivity test in dehulled sunflower seeds. Research Journal of Seed Science 8(1): 12-21.
Wang, M.L., Xin, Z., Burow, G., Chen, J., Vankus, P., Pinnow, D., Tonnis, B., Cuevas, H. and Yu, J. 2017. Evaluation of sweet sorghum accessions for seedling cold tolerance using both lab and field cold germination test. Journal of Agricultural Science and Botany 1(1): 4-11.
Weerapat, P. 2012. Basic Knowledge of Rice. Rice Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives, Bangkok. (in Thai)
Zhang, A., Liu, C., Chen, G., Hong, K., Gao, Y., Tian, P., Peng, Y., Zhang, B., Ruan, B., Jiang, H., Guo, L., Qian, Q. and Gao, Z. 2017. Genetic analysis for rice seedling vigor and fine mapping of a major QTL qSSL1b for seedling shoot length. Breeding Science 67(3): 307-315.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็น ต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ถือเป็นลิขสิทธ์ของวารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใดๆจะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษ์อักษรจากวารสาร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัยก่อนเท่านั้น
