ผลกระทบจากสารพิษกับสมดุลธาตุอาหารพืช

บทคัดย่อ

สารพิษหลายชนิด อาทิ สารประกอบของโลหะหนัก สารเคมีที่ใช้เพื่อป้องกันและปราบปรามศัตรูพืช ตลอดจนสารพิษทั้งในรูปอินทรีย์สารและอนินทรีย์สาร หากพบสะสม หรือตกค้างอยู่ในดินเกินกว่าค่าเกณฑ์มาตรฐาน ซึ่งใช้กำหนดความปลอดภัยแก่ระบบนิเวศแล้วย่อมก่อให้เกิดผลเสียแก่พืชโดยตรง กล่าวคืออาจจะเข้าไปยับยั้งการเจริญเติบโตและพัฒนาของพืช นอกจากนี้สารพิษดังกล่าว อาจจะขัดขวางกิจกรรมของจุลินทรีย์ดิน ซึ่งทำหน้าที่สำคัญในการปลดปล่อยธาตุอาหารออกมาให้พืชใช้ประโยชน์ได้ โดยผ่านขบวนการย่อยสลายตัวของอินทรียวัตถุที่มีอยู่ในดิน ด้วยเหตุนี้ระดับธาตุอาหารต่าง ๆ ของพืชที่มีอยู่ในดินจึงเปลี่ยนแปลงและนำไปสู่การสูญเสียสมดุลในที่สุด ซึ่งอาจจะปรากฎให้เห็นในลักษณะของการขาดธาตุอาหารหรือธาตุอาหารเป็นพิษในพืชซึ่งปกคลุมอยู่ ณ ที่นั้น ๆ อนึ่งเมื่อสมดุลของธาตุอาหารพืชในดินสูญเสียไปพบว่าจะส่งผลกระทบต่อพืชที่ปลูกอย่างน้อย 3 ทางด้วยกัน กล่าวคือ ก) ผลผลิตของพืชที่จะได้รับลดลง ข) คุณภาพของผลผลิตก็ลดลงเช่นกัน ค) ง่ายต่อการเข้าทำลายของโรคและแมลงศัตรูพืช ด้วยเหตุนี้คุณค่าโดยรวมของผลผลิตซึ่งอาจจะวัดได้จากคุณค่าในทางโภชนาการจึงสูญเสียไป เพราะฉะนั้นเราจึงควรให้ความเอาใจใส่อย่างใกล้ชิดต่อปริมาณความเข้มข้นของสารพิษที่สะสมอยู่ในดิน รวมทั้งการแปรสภาพของสารพิษเหล่านั้น ซึ่งมีผลกระทบต่อการแทรกซึม แพร่กระจายตลอดจนการดูดซึมโดยสรรพสิ่งที่มีชีวิตทั้งปวง