อิทธิพลของธาตุอาหารพืชไนโตรเจนที่ตรึงในดินต่อผลลิตข้าว

บทคัดย่อ

ทำการศึกษาความสัมพันธ์ของค่าการวิเคราะห์ N ในดินร่วนปนดินเหนียวชุดนครปฐม (Aeric Tropa-
qualfs) กับผลผลิตข้าวที่ปลูกในดินชุดนี้ ทำการทดลองในกระถางขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 35 ชม. สูง 30 ซม.
(Exp - 1) และเส้นผ่าศูนย์กลาง 73 ซม. สูง 50 ชม. (Exp-2) โดยวางแผนการทดลอง Completely Randomized
Design ใส่ปุ๋ย N 6 ระดับ คือ 0, 30. 60, 90, 120 และ 240 ppm N ในดินสภาพน้ำขังคลุกเคล้าปุ๋ย N ให้เข้า
กับดินอย่างสม่ำเสมอในสภาพ slurry แล้วทิ้งให้อยู่ในสภาพน้ำขังจนครบ 35 วัน แล้วจึงแบ่งวิธีการศึกษาออก
เป็นแบบต่าง ๆ คือ Exp - 1(1) เก็บตัวอย่างดินเพื่อวิเคราะห์ N แล้วไส่ปุ๋ย N ปรับให้ได้ระดับสูงตามต้องการ
(90.8 ppm N) โดยอาศัยข้อมูลจากสมการ Y = 11.6254 + 0.2141 X + 0.005X² ใส่ปุ๋ย P และ K อัตรา 20
ppm P₂O₅ และ K₂0 ตามลำดับ แล้วปลูกข้าว. Exp - 1(2) รักษาดินให้อยู่ในสภาพน้ำขังตลอดไปโดยไม่ปลูกข้าว
จนถึงระยะเก็บเกี่ยวข้าวของ Exp - 1(1) แล้วจึงเก็บตัวอย่างดิน, และ Exp - 1(3) ปล่อยให้น้ำและดินแห้งตลอดไป
โดยไม่ปลูกข้าว จนถึงระยะเก็บเกี่ยวข้าวของ Exp - 1(1) แล้วจึงเก็บตัวอย่างดินสำหรับ Exp -2 ปล่อยให้น้ำ
และดินแห้งโดยธรรมชาติ เมื่อแห้งดีแล้วเก็บตัวอย่างดินวิเคราะห์หา Available N เมื่อได้ค่าวิเคราะห์ N แล้ว
ดำเนินการเตรียมดินสภาพน้ำขัง ไส่ปุ๋ย N เพิ่มเดิมเพื่อให้ได้ระดับสูงคามต้องการ (90.8 ppm N) แล้วปลูกข้าว
ผลการทดลองปรากฏว่าสามารถเพิ่มปริมาณ Available N ให้ตรึงอยู่ในดินสำหรับการเจริญเติบโตของ
พืชข้าวได้โดยการใส่ปุ๋ย N แต่ปริมาณของ Available N ที่จะตรึงในดินขึ้นอยู่กับเปอร์เซ็นต์การสูญหายของ N
และจำนวนปุ๋ย N ที่ใส่ลงไปในดินสภาพน้ำขัง รูปของ Avaiable N (NH⁺₄ -N หรือ NO^-₃ -N) ที่จะตรึงอยู่ในดิน
ขึ้นอยู่กับสภาพดิน (น้ำขังหรือแห้ง) และสภาพแวดล้อม คือ จะพบ N ในรูป NH⁺₄-N มากกว่า NO^-₃ -N ในดิน
สภาพน้ำขัง จะพบ NO^-₃ -N มากกว่า NH⁺₄ -N ในสภาพดินแท้งและอากาศไม่ร้อนจัด และจะพบ NH⁺₄-N
มากกว่า NO^-₃ -N ในสภาพดินแห้งและอากาศร้อนจัด Avallable N ในดินสามารถนำมาคิดเป็นส่วนหนึ่งของ
อัตราปุ๋ย N ที่จะไส่ให้ต้นข้าวได้ และยังปรากฏว่า N ที่ตรึงอยู่ในดินมีประสิทธิภาพในการเพิ่มผลผลิตข้าวให้
มากกว่า N ที่ได้รับจากการใส่ปุ๋ย N