ประสิทธิภาพของเชื้อแอกติโนไมซีสต์ในการควบคุมเชื้อรา Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici

บทคัดย่อ

แยกเชื้อรา Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici จากต้นมะเขือเทศที่แสดง อาการโรคเหี่ยว ในแปลงปลูกของเกษตรกรบริเวณอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่ ได้จำนวน 126 ไอโซเลท เมื่อนำมาทดสอบความสามารถในการทำให้เกิดโรค พบว่าเชื้อสาเหตุ ไอโซเลท FolCK_117 สามารถก่อให้เกิดโรคเหี่ยวได้รุนแรงที่สุดในระดับ 5 คือต้นมะเขือเทศเหี่ยว และตาย ภายหลังจากการปลูกเชื้อสาเหตุเป็นเวลา 21 วัน จึงนำมาใช้เป็นตัวแทนในการ ทดสอบความสามารถของเชื้อแอกติโนไมซีสต์ที่แยกได้จากดินบริเวณอุทยานแห่งชาติสุเทพ- ปุย จำนวน 6 ไอโซเลท ได้แก่ NSP1, NSP2, NSP3, NSP4, NSP5 และ NSP6 บนอาหาร เลี้ยงเชื้อ glucose yeast malt agar (GYM) ที่ผสมสารป้องกันกำจัดเชื้อรา Brodeaux mixture, captan, etridiazole+quintozene, iprodione,mancozeb, metalaxyl และ prochloraz ใน อัตราส่วนตามคำแนะนำของบริษัทผู้ผลิต พบว่า เชื้อแอกติโนไมซีสต์ทั้ง 6 ไอโซเลท สามารถเจริญได้บนอาหารเลี้ยงเชื้อที่ผสมสารป้องกันกำจัดเชื้อรา metalaxy ที่ความเข้มข้น 1,000 มล./กก. และเชื้อแอกติโนไมซีสต์ไอโซเลท NSP3 มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของ เชื้อ Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici สูงสุด โดยมีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการเจริญของ เส้นใย และการยับยั้งการสร้างสปอร์เชื้อราเท่ากับ 84.11 และ 94.44% นอกจากนี้เมื่อนำ อาหารเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสต์ (Enzyme production medium; EPM) ชนิดที่ไม่กรอง เอาเชื้อออก (non-filtrate culture; NF) มาทดสอบพบว่า อาหารเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีส ไอโซเลท NSP3 มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการงอกของสปอร์เชื้อราสาเหตุได้ดีที่สุด 93.89 % ที่เวลา 6 ชม. วางแผนการการทดลองแบบ 2 factorial in completely randomized design