ระยะเวลาการบ่มเชื้อแอกติโนไมซีสต์ในอาหารเลี้ยงเชื้อที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมเชื้อรา Colletotrichum gloeosporioides (Penz.) Sacc. สาเหตุโรคแอนแทรคโนสในมะม่วง

บทคัดย่อ

เพื่อศึกษาระยะเวลาของการบ่มโดยการเขย่าอาหารเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสต์ ที่แยกได้จากตัวอย่างดินเขตป่าที่อุทยานแห่งชาติสุเทพ-ปุย อ.เมือง จ.เชียงใหม่ จำนวน 6 ไอโซเลท ได้แก่ NSP1,NSP2, NSP3, NSP4, NSP5 และ NSP6 ซึ่งเหมาะสมสำหรับการควบคุมเชื้อรา Colletotrichum gloeosporioides สาเหตุโรคแอนแทรคโนสของมะม่วงพันธุ์น้ำดอกไม้ ไอโซเลท NDM_F012 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่ต้านทางต่อสารกำจัดเชื้อราคาร์เบนดาซิมใด้ในระดับสูง (Highly resistant HR) โดยเลี้ยงในอาหารเลี้ยงเชื้อ enzyme production medium (EPM) แล้วแบ่งเป็น 2 ส่วน ได้แก่ อาหารเหลวเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสต์ที่ไม่กรองเอาเชื้อออก (culture medium,NF) และอีกส่วนนำไปกรองผ่านชุดกรองแบคทีเรีย (Minisart®) เรียกว่าอาหารเหลวเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสตืที่กรองเอาเชื้อออก (culture filtrate medium, F) โดยจากการทดสอบประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเส้นใยเชื้อราด้วยวิธี agar well diffusion method พบว่าระยะเวลาการบ่มอาหารเหลวเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสต์ ที่เหมาะสมสำหรับนำไปใช้ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อราสาเหตุโรคคือ 3-7 วันและประสิทธิภาพลดลงเมื่อเพิ่มระยะเวลาการบ่มเลี้ยงเชื้อ โดยมีประสิทธิภาพในระหว่าง 38.88-77.50% นอกจากนี้การกรองเอาเชื้อออกทำให้ประสิทธิภาพของอาหารเหลวลดลงต่างจากการไม่กรองเชื้อออกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติส่วนการทดสอบในด้านลดการเกิดโรคบนผลมะม่วง พบว่าอาหารเหลวเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสต์ที่บ่มเป็นเวลา 5 วัน ที่มีประสิทธิภาพสูงสุด อยู่ในระหว่าง 16.56-37.80% โดยที่อาหารเหลวเลี้ยงเชื้อแอกติโนไมซีสต์ไม่มีผลกระทบใด ๆ ต่อผลมะม่วง