แผนภาพใยแมงมุมแสดงคุณสมบัติของวัสดุพื้นในงานอาคาร

Abstract

งานวิจัยนี้เกิดจากปัญหาหลังการใช้อาคารของหน่วยงานต่าง ๆ เนื่องจากผู้ใช้อาคาร ไม่สามารถใช้งานหรือเกิดความไม่สะดวกในการดูแลรักษาวัสดุทางสถาปัตยกรรมในส่วนต่าง ๆ ภายในอาคาร เป็นต้น ซึ่งผู้ใช้อาคารจะทราบปัญหาเมื่อได้ใช้อาคารแล้ว โดยผู้ออกแบบซึ่งเป็น สถาปนิก วิศวกร หรือนายช่าง ที่มีหน้าที่ออกแบบอาคารและเลือกใช้วัสดุต่าง ๆ นั้น จะเป็นผู้ เลือกใช้วัสดุจากประสบการณ์ของตนเองหรือจากเอกสารหนังสือ ซึ่งมุ่งเน้นที่ความสวยงาม ราคา ที่คุ้มค่าและวัสดุทั่วไปที่นิยมใช้ ส่งผลให้เกิดปัญหาของวัสดุจากลักษณะการใช้งานความคงทน หรือการดูแลรักษา ดังนั้นงานวิจัยในครั้งนี้ จึงได้ดำเนินการสำรวจวัสดุที่ใช้ในงานพื้นของอาคารที่ สร้างเสร็จและมีผู้ใช้อาคารแล้ว ภายในมหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ ซึ่งประกอบด้วยอาคารจำนวน 3 หลัง คือ อาคารเอนกประสงค์โรงเรียนสาธิต อาคารปฏิบัติการเทคโนโลยีและวิศวกรรมและ อาคารเรียนคณะครุศาสตร์

ผลการศึกษาพบว่า วัสดุพื้นที่ใช้สำหรับอาคารเอนกประสงค์โรงเรียนสาธิต 2 ประเภท คือ 1)กระเบื้องเซรามิคผิวเคลือบ และ 2)กระเบื้องเซรามิคผิวด้าน อาคารปฏิบัติการเทคโนโลยีและ วิศวกรรม ใช้วัสดุพื้น 4 ประเภทคือ 1)กระเบื้องเซรามิคผิวเคลือบ 2)หินขัด 3)กระเบื้องเซรามิค ผิวด้าน และ 4)กระเบื้องยาง และอาคารเรียนคณะครุศาสตร์ใช้วัสดุพื้น 6 ประเภทคือ1)กระเบื้อง ดินเผา 2)ทรายล้าง 3)คอนกรีต 4)ลามิเนต 5)กระเบื้องเซรามิคผิวเคลือบ และ 6)กระเบื้องเซรามิค ผิวด้าน เมื่อศึกษาความเหมาะสมในด้านต่าง ๆ ของวัสดุพื้นแต่ละประเภท จากกลุ่มผู้ออกแบบ และ กลุ่มผู้ใช้อาคารในแต่ละอาคาร พบว่า ความเห็นของทั้งสองกลุ่มต่อวัสดุพื้นสำหรับอาคาร เอนกประสงค์โรงเรียนสาธิตและอาคารปฏิบัติการเทคโนโลยีและวิศวกรรม มีความสอดคล้องกัน ผู้ใช้อาคารมีความพึงพอใจต่อการใช้งาน ความสวยงาม การดูแลรักษาและความคงทน ซึ่งแตกต่าง จากอาคารเรียนคณะครุศาสตร์ ที่กลุ่มผู้ใช้อาคารให้คะแนนคุณสมบัติของวัสดุต่ำกว่ากลุ่ม ผู้ออกแบบ ในทุกด้านและทุกวัสดุพื้น ซึ่งจากการสัมภาษณ์แบบเจาะจงพบว่า ผู้ใช้อาคารเกิดปัญหา จากการใช้งานอาคาร สรุปได้ 6 ปัญหาหลัก คือ 1)ปัญหาของรูปแบบของการไม่สามารถใช้งานได้ ตามความต้องการ 2)ปัญหาการทำความสะอาด 3)ปัญหาความไม่สวยงามของวัสดุ4)ปัญหาการ ดูแลรักษาที่ต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ 5)ปัญหาจากการติดตั้งวัสดุที่ส่งผลต่อความสวยงาม หรือการใช้งาน และ 6)ปัญหาความไม่แข็งแรงของวัสดุพื้น

ผู้วิจัยจึงได้นำเสนอวิธีการจัดการความเสี่ยงของปัญหาวัสดุพื้นในงานสถาปัตยกรรม เพื่อ ป้องกันปัญหาในอาคารอื่น ในอนาคต ดังนี้คือ 1)ขจัดความเสี่ยงด้านวัสดุออก (Eliminate) เช่น ผู้ออกแบบต้องไม่เลือกใช้วัสดุพื้นที่ตนเองหรือผู้ใช้อาคารไม่คุ้นเคย หรือต้องใช้ความชำนาญพิเศษ ในการติดตั้ง เช่น ลามิเนต 2)ลดความเสี่ยงในการเลือกใช้วัสดุที่มีข้อด้อยมาก(Reduce) เช่น ไม่ควร เลือกวัสดุพื้นกระเบื้องดินเผา ที่มีความสวยงาม แต่มีข้อด้อยคือ ไม่มีความคงทนแข็งแรง และ ทำความสะอาดได้ยาก 3)ควบคุมความเสี่ยงในการเลือกใช้วัสดุ(Control) โดยการเลือกใช้วัสดุพื้น ร่วมกับกลุ่มผู้ใช้อาคาร ซึ่งสามารถเลือกใช้วัสดุพื้นได้ตรงตามความต้องการของผู้ใช้อาคารและ ผู้ออกแบบควรศึกษาข้อมูลจากข้อเท็จจริง หรือปัญหาจากการใช้งานจริงของวัสดุพื้นแต่ละชนิด เพื่อใช้เป็นข้อแนะนำและแนวทางในการเลือกใช้วัสดุพื้นร่วมกับผู้ใช้อาคาร

Spider Net Diagrams for Floor finishing Qualifications in Buildings

This research was designed from problems of building users for example functional problems or maintaining problems from architectural materials. The users have known these problems when working in there building which were chosen materials by designer group. The research focuses to study materials of floor in 3 new buildings: a building of the demonstration school; a building of practicing of industrial technology and engineering; and a building of faculty of education in Uttaradit Rajabhat University.

The studying found that attitude scores of the designer and user group of the first two buildings were quite same scores between a good to very good level in all materials of floor. In the other hand, the scores between the two groups of the education building were strong difference in all 6 types of the materials. From interviewing of focused group, there are 6 main causes of the user problems: 1)Functional problem; 2)Cleaning problem; 3)Esthetic problem; 4)Specific maintaining problem; 5)Material placing problem; and 6)Strength of material problem.

Research suggests 3 methods to solve the floor material problems in architectural work in buildings: 1)Eliminating possible problems such as do not choose unfamiliar floor materials; 2)Reducing improper materials; and 3)Controlling material problems from choosing the materials from designer and also user needs.