การสร้างตัวแบบพยากรณ์ราคาข้าวเปลือกในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
คำสำคัญ:
การพยากรณ์, ราคาข้าวเปลือก, วิธีบ็อกซ์-เจนกินส์, วิธีปรับให้เรียบแบบเอกซ์โพเนนเชียลบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างตัวแบบพยากรณ์ราคาข้าวเปลือกในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและพยากรณ์แนวโน้มราคาข้าวเปลือกล่วงหน้า 1 ปี โดยใช้ข้อมูลราคาข้าวเปลือกรายเดือนจากฐานข้อมูลราคาสินค้าเกษตรสำคัญ ที่เกษตรกรขายได้ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของเว็บไซต์ธนาคารแห่งประเทศไทย ระหว่างเดือนมกราคม พ.ศ.2548 ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ.2564 รวม 204 เดือน ในการสร้างตัวแบบพยากรณ์วิธีบอกซ์-เจนกินส์ เปรียบเทียบกับตัวแบบพยากรณ์วิธีปรับให้เรียบแบบเอกซ์โพเนนเชียล และใช้เกณฑ์รากที่สองของค่าเฉลี่ยคลาดเคลื่อนกำลังสองในการพิจารณาเลือกตัวแบบที่เหมาะสม ผลการศึกษาพบว่าตัวแบบพยากรณ์วิธีบอกซ์-เจนกินส์ เหมาะกับการพยากรณ์ราคาข้าวเปลือกเจ้าหอมมะลิ และข้าวเปลือกเหนียวเมล็ดสั้น ได้แก่ RIMA(0,1,1)(1,0,1)[12] และ ARIMA(0,1,0)(1,0,1)[12] ตามลำดับ ในขณะที่ตัวแบบพยากรณ์วิธีปรับให้เรียบแบบเอกซ์โพเนนเชียลด้วยวิธีของวินเตอร์ เหมาะกับการพยากรณ์ราคาข้าวเปลือกเหนียวเมล็ดยาว โดยค่าพยากรณ์ล่วงหน้า 1 ปี คาดว่าราคาข้าวเปลือกเจ้าหอมมะลิ และราคาข้าวเปลือกเหนียวเมล็ดสั้นมีแนวโน้มคงที่ ในขณะที่ราคาข้าวเปลือกเหนียวเมล็ดยาวมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น จนถึงเดือนสิงหาคม และเริ่มลดลงหลังจากนั้น
เอกสารอ้างอิง
Areef, M., Rajeswari, S., Vani, N., & Naidu, M. G. (2020). Forecasting of onion prices in Bangalore market: An application of time series models. Indian Journal of Agricultural Economics. 75(2), 217 – 227.
Buddhasiri, P. (2017). The factors that affect the price of paddy rice in Thailand. [Master’s independent research, Bangkok University]. http://dspace.bu.ac.th/ bitstream/123456789/2423/1/pimpakarn_budd.pdf. (in Thai)
Bureau of Agricultural Economic Research, Ministry of Agriculture and Cooperatives. (2022). Important agricultural products statistics and trend in year 2022. https://www.oae.go.th/assets/ portals/1/files/jounal/2565/ trendstat2565-Final- Download.pdf (in Thai)
Kathayat, B. & Dixit, A. K. (2021). Paddy price forecasting in India using ARIMA model. Journal of Crop and Weed, 17(1), 48 – 55.
Kodsueb, S. & Boonlha, K. (2016). Construction of model for the price of Thai Jasmine rice 105. Science and Technology Nakhon Sawan Rajabhat University Journal, 8(8), 49 – 60. (in Thai)
Luangprasert, G., Lakkhananurak, N., & Hengphaphom, K. (2019, July 11-12). A Comparison of the Forecasting Technique Efficiency for Aromatic Rice Price Using Adaptive-Response-Rate Single Exponential Smoothing and Linear Regression technique. Research creation innovation for local and Thai society to disruptive society. The 11th NPRU National Academic Conference Nakhon Pathom Rajabhat university, Nakhon Pathom. (in Thai)
Mgale, Y. J., Yan, Y., & Timothy, S. (2021). A comparative study of ARIMA and Holt-Winters exponential smoothing models for rices price forecasting in Tanzania. Open Access Library Journa. 8, 1 – 9.
Office of Agricultural Economics, Ministry of Agriculture and Cooperatives. (2021). Agricultural Statistics of Thailand 2021. https://www.oae.go.th/assets/portals/1/ files/jounal/2565/yearbook 2564.pdf (in Thai)
Ohyver, M. & Pudjihastuti, H. (2018). Arima model for forecasting the price of medium quality rice to anticipate price fluctuations. Procedia Computer Science 135, 707 – 711.
Praibueng, R., Yongstar, T., & Sithisarn, J. (2018). An investigation for the factors that affect the price of Jasmine rice. Science Journal Chandrakasem Rajabhat University, 28(4), 1 – 5. (in Thai)
Rangkakulnuwat, P. (2013). Time Series Analysis for Economics and Business. Chulalongkorn University Press. (in Thai)
Riansut, W. (2016). Forecasting the prices of paddy rice at 15% moisture content. The Science Journal of Phetchaburi Rajabhat University, 13(1), 14 – 25. (in Thai)
Riansut, W. (2018). Selection of appropriate forecasting model for the grain price of Long Oryza Sativa. Burapha Science Journal, 23(3), 1779 – 1792. (in Thai)
Sahinli, M. A. (2020). Potato price forecasting with Holt-Winters and ARIMA methods: A case study. American Journal of Potato Research. 97, 336 – 346.
Sahu, R. C., Lakhera, M. L., & Walke, S. S. (2020). Forecasting paddy prices in Ambikapur market of Chhattisgarh state using SARIMA approach. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences. 9(4), 1366 – 1372.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารวิชาการ คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
