การพัฒนาเครื่องหมายดีเอ็นเอบริเวณอินทรอนของยีนโกรทฮอร์โมนสำหรับตรวจสอบการปนเปื้อนดีเอ็นเอของหมูในอาหารฮาลาลและผลิตภัณฑ์อาหารด้วยวิธีพีซีอาร์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การปนเปื้อนของเนื้อหมูในอาหารและผลิตภัณฑ์อาหารเป็นปัญหาหลักที่ส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของผู้บริโภคอาหารฮาลาล งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาเครื่องหมายดีเอ็นเอสำหรับใช้ตรวจสอบดีเอ็นเอของหมูที่ปนเปื้อนในอาหารฮาลาลและผลิตภัณฑ์อาหารด้วยวิธีพีซีอาร์ (Polymerase chain reaction; PCR) ซึ่งการตรวจวัดการปนเปื้อนด้วยวิธีมาตรฐานอื่นมีข้อจำกัดด้านความไว และขั้นตอนการทดสอบที่ใช้ระยะเวลานาน โดยการเพิ่มจำนวนดีเอ็นเอบริเวณอินทรอนของยีนโกรทฮอร์โมน (growth hormone; GH) ขนาด 105 คู่เบส เมื่อทำการทดสอบการใช้ได้ของเครื่องหมายดีเอ็นเอที่พัฒนาขึ้นกับตัวอย่างเนื้อของสัตว์ 4 ชนิด คือ เนื้อวัว (Bos taurus) เนื้อหมู (Sus scrofa domesticus) เนื้อหมูป่า (Sus scrofa) และเนื้อไก่ (Gallus gallus) ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีเนื้อหมูเป็นส่วนผสม 5 ตัวอย่าง คือ หมูหยอง หมูยอ แฮม ไส้กรอกหมู และกุนเชียง และแป้งจากพืช 1 ตัวอย่าง คือ ข้าวโพด (Zea mays) ผลการทดลองพบว่าปฏิกิริยาพีซีอาร์มีความจำเพาะให้ผลบวกมีแถบดีเอ็นเอขนาด 105 คู่เบส กับตัวอย่างของเนื้อหมู เนื้อหมูป่า และผลิตภัณฑ์อาหารที่มีเนื้อหมูทั้ง 5 ตัวอย่าง แต่ไม่ปรากฏแถบดีเอ็นเอในตัวอย่างอื่นที่ทดสอบ ยกเว้นในเนื้อวัวและตัวอย่างที่มีเนื้อวัวผสมโดยปรากฏแถบดีเอ็นเอนอกเป้าหมายขนาดประมาณ 270 และ 1,100 คู่เบส เมื่อทดสอบความไวของวิธีพีซีอาร์โดยใช้ดีเอ็นเอที่สกัดมาจากเนื้อผสมระหว่างเนื้อวัวกับเนื้อหมูในอัตราส่วนที่มีเนื้อหมูร้อยละ (w/w) 50, 25, 5, 1 และ 0.1 (25, 12.5, 2.5, 0.5 และ 0.05 นาโนกรัม ตามลำดับ) พบว่าวิธีพีซีอาร์มีความไวให้ผลบวกกับเนื้อผสมที่มีอัตราส่วนของเนื้อหมูต่ำสุด ร้อยละ 0.1 (0.05 นาโนกรัม) และเมื่อทดสอบกับดีเอ็นเอผสมของวัวกับของหมูในอัตราส่วนที่มีดีเอ็นเอของหมูร้อยละ (v/v) 50, 25, 5, 1, 0.1 และ 0.01 (25, 12.5, 2.5, 0.5, 0.05 และ 0.005 นาโนกรัม ตามลำดับ) พบว่าวิธีพีซีอาร์มีความไว โดยให้ผลบวกกับดีเอ็นเอผสมที่มีดีเอ็นเอของหมูต่ำสุด ร้อยละ 0.01 (0.005 นาโนกรัม) เมื่อตรวจสอบอาหารฮาลาลจำนวน 5 ตัวอย่าง พบว่าวิธีพีซีอาร์ให้ผลบวกกับอาหารฮาลาล 2 ตัวอย่าง เครื่องหมายดีเอ็นเอและวิธีพีซีอาร์ที่พัฒนาขึ้นนี้ มีความไว ใช้ง่าย และสามารถนำมาประยุกต์ใช้ตรวจสอบดีเอ็นเอของหมูในอาหารฮาลาลและผลิตภัณฑ์อาหารได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทุกบทความในวารสารเทคโนโลยีการอาหาร ทั้งในรูปแบบสิ่งพิมพ์ และในระบบออนไลน์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสยาม และได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย
เอกสารอ้างอิง
Montiel-Sosa, J.F., Ruiz-Pesini, E., Montoya, J., Roncalés, P., López-pérez M.J. and Pérez-Martos, A. (2000). Direct and highly species specific detection of pork meat and fat in meat product by PCR amplification of mitochondrial DNA. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 48: 2829-2832.
Lubis, H.N., Mohd-Naim, N.F., Alizul, N.N. and Ahmed, M.U. (2016). From market to food plate: Current trusted technology and innovations in halal food analysis. Trends in Food Science & Technology. 58: 55-68. doi: 10.1016/j.tifs.2016.10.024.
Ren, Y., Li, X., Liu, Y., Yang, L., Cai, Y., Quan, S. and Chen, S. (2017). A novel quantitative real-time PCR method for identification and quantification of mammalian and poultry species in foods. Food Control. 76: 42-51. doi: 10.1016/j.foodcont.2017.01.003.
National Statistical Office, Ministry of Digital Economy and Society. (2017). Statistical Yearbook Thailand 2017. [Online] Available from http://service.nso.go.th/ nso/nsopublish/pubs/e-book/SYB-2021/ index.html. [Accessed June 30, 2022] (in Thai).
Jones, S.J. and Patterson, R.L.S. (1985). Double-antibody ELISA for detection of trace amounts of pig meat in raw meat mixtures. Meat Science. 15: 1-13.
Dincer, B., Spearow, J.L., Cassens, R.G. and Greaser, M.L. (1987). The effect of curing and cooking on the detection of species origin of meat products by competitive and indirect ELISA techniques. Meat Science. 20: 253-267.
Paiva-Cavalcanti, M., Regis-da-Sival, C.G. and Gomes, Y.M. (2010). Comparison of real-time PCR and conventional PCR for detection of Leishmania (Leishmania) infantum infection: a mini-review. The Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases. 16(4): 537-542.
Zdeňková, K., Akhatova, D., Fialová, E., Krupa, O., Kubica, L., Lencová, S. and Demnerová, K. (2018). Detection of meat adulteration: use of efficient and routine-suited multiplex polymerase chain reaction-based methods for species authentication and quantification in meat products. Journal of Food and Nutrition Research. 57(4): 351-362.
Carrel, A.L. and Allen, D.B. (2000). Effects of growth hormone on body composition and bone metabolism. Endocrine. 12(2): 163-172. doi:10.1385/ENDO:12:2:163.
Ma, Q., Liu, S.F., Zhuang, Z.M., Lin, L., Sun, Z.Z., Liu, C.L., Ma, H., Su, Y.Q. and Tang, Q.S. (2012). Genomic structure, polymorphism and expression analysis of the growth hormone (GH) gene in female and male Half-smooth tongue sole (Cynoglossus semilaevis). Gene. 493(1): 92-104.
Meeker, N.D., Hutchinson, S.A., Ho, L. and Trede, N.S. (2007). Method for isolation of PCR-ready genomic DNA from zebrafish tissues. Huntsman Cancer Institute. 43: 610-614.
Ni, J., You, F., Xu, J., Xu, D., Wen, A., Wu, Z., Xu, Y. and Zhang, P. (2012). Single nucleotide polymorphisms in intron 1 and intron 2 of Larimichthys crocea growth hormone gene are correlated with growth traits. Chinese Journal of Oceanology and Limnology. 30(2): 279-285.
Meyer, R., Candrian, U. and Luthy, J. (1994). Detection of pork in heated meat products by the polymerase chain reaction. Journal of AOAC International. 77: 617-622.
Intalaw, S., Poopat, L. and Poopat, T. (2012). Identification of Sus domestica’s DNA by analysis of the mitochondrial cytochrome b gene. Forensic medicine Journal 4(3): 304-311. (in Thai)
Che Man, Y.B., Mustafa, S., Mokhtar, N.F.K., Nordin, R. and Sazili, A.Q. (2012). Porcine-specific polymerase chain reaction assay based on mitochondrial D-loop gene for identification of pork in raw meat. International Journal of Food Properties. 15: 134-144.
Che Man, Y.B., Aida, A.A., Raha, A.R. and Son, R. (2007). Identification of pork derivatives in food products by species-specific polymerase chain reaction (PCR) for halal verification. Food Control. 18: 885-889.
Jitnupong, W., Rungmee, S., Penchan, N. and Thalungraung, W. (2011). Pork detection method by real time PCR. In Kasetsart University, (ed). Proceedings of 49th Kasetsart University Annual Conference: Agro-Industry, pp 665-672. February 1-4, 2011. Bangkok, Thailand (in Thai).
Schrader, C., Schielke, A., Ellerbroek, L. and Johne, R. (2012). PCR inhibitors – occurrence, properties and removal. Journal of Applied Microbiology. 113(5): 1014-1026. doi:10.1111/j.1365-2672. 2012.05384.x.
Chen, X., Lu, L, Xiong, X., Xiong, X. and Liu, Y. (2020). Development of a real-time PCR assay for the identification and quantification of bovine ingredient in processed meat products. Scientific Report. 10:2052. doi: 10.1038/s41598-020-59010-6.
