การประเมินคุณภาพและการตรวจการปลอมปนในปลาป่นที่ใช้ในอุตสาหกรรมการเลี้ยงสัตว์

บทคัดย่อ

ปลาป่นจัดเป็นวัตถุดิบที่มีองค์ประกอบทางโภชนะสมบูรณ์ มีโภชนะที่ใช้ประโยชน์ได้สูง การศึกษาเพื่อประเมินคุณภาพของปลาป่นในแต่ละเกรดจะสามารถสะท้อนถึงคุณภาพและมาตรฐานของปลาป่นที่มีการใช้ในอุตสาหกรรมการเลี้ยงสัตว์ไทย การศึกษาครั้งนี้ได้ทำการประเมินองค์ประกอบ ลักษณะทางกายภาพจากตัวอย่างปลาป่น จำนวน 25 ตัวอย่าง ที่มีการจัดแบ่งเกรดคุณภาพปลาป่นตามเกณฑ์ของสมาคมผู้ผลิตปลาป่นไทย โดยจัดแบ่งเป็น 5 กลุ่ม คือ เกรดกุ้ง, เบอร์ 1, เบอร์ 2, เบอร์ 3 และหัวปลา จำนวนปลาป่นเกรดละ 5 ตัวอย่าง ผลการศึกษาพบว่าปลาป่นทุกเกรด ส่วนใหญ่ผลิตจากปลาค่อนข้างสดโดย มีสีน้ำตาลและน้ำตาลเหลืองเข้ม แต่พบการปลอมปนด้วยขนไก่ป่นในปลาป่น 8 เปอร์เซ็นต์ จากตัวอย่างทั้งหมด (2/25) โดยพบการปลอมปนขนไก่ป่นในปลาป่นเบอร์ 2 และเบอร์ 3 เกรดละ 20 เปอร์เซ็นต์ (1/5) และพบการปลอมปนหินฝุ่นและเปลือกหอยในตัวอย่างปลาป่น ถึง 24 เปอร์เซ็นต์ (6/25) โดยพบในปลาป่นเกรดกุ้ง และปลาป่นเบอร์ 1 เกรดละ 60 เปอร์เซ็นต์ (3/5) รองลงมาคือ ปลาป่นเบอร์ 3 คิดเป็น 40 เปอร์เซ็นต์ (2/5) และในปลาป่นเบอร์ 2  คิดเป็น 20 เปอร์เซ็นต์ (1/5) ตามลำดับ อย่างไรก็ตามไม่พบการปนเปื้อนโครเมียมและ ยูเรียในทุกตัวอย่าง นอกจากนี้ยังพบว่ามีปริมาณเกลือที่ค่อนข้างสูงเกินเกณฑ์มาตรฐานที่กฎหมายกำหนด ข้อมูลที่ได้จากการประเมินคุณภาพปลาป่นที่มีจำหน่ายและนำไปใช้ในอาหารสัตว์ของไทย ในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าอุตสาหกรรมการผลิตปลาป่นของไทยมีการควบคุมคุณภาพให้เป็นไปตามมาตรฐานได้ดีพอสมควรแต่ยังพบการปลอมปนขนไก่ป่น หินฝุ่น และเปลือกหอย ซึ่งอาจจะกระทบต่อคุณค่าทางอาหารของปลาป่นได้