การสำรวจความชุกและวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเกิดโรคพยาธิในเลือดของโคชน ในพื้นที่จังหวัดสุโขทัย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคพยาธิในเลือดของโคชน
ในพื้นที่จังหวัดสุโขทัย จำนวน 5 อำเภอ ได้แก่ เมืองสุโขทัย คีรีมาศ ทุ่งเสลี่ยม กงไกรลาศ และศรีสำโรง ระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงเดือนกันยายน 2566 โดยเก็บตัวอย่างเลือดของโคชน จำนวน 251 ตัว จาก 134 ฟาร์ม มาตรวจหาพยาธิในเลือดด้วยวิธี thin blood smear และ Woo’s method ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการสัตวแพทย์ภาคเหนือตอนล่าง และใช้แบบสอบถามเพื่อวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการเกิดโรคพยาธิในเลือดของโคชน ผลการศึกษาพบพยาธิในเลือด 3 ชนิด ได้แก่ Microfilaria, Theileria spp. และ Trypanosoma evansi   พบความชุกรายฟาร์มร้อยละ 2.24% (95% CI: 0.76-6.38), 1.49% (95% CI: 0.41-5.28), 0.75% (95% CI: 0.13-4.11) ความชุกรายตัวร้อยละ 1.20% (95% CI: 0.41-3.45), 0.80% (95% CI: 0.22-2.86), 0.4% (95% CI: 0.07–2.22) ตามลำดับ และพบว่าโรงเรือนที่มีการกางมุ้งสามารถลดการเกิดโรคพยาธิในเลือดได้ OR = 0.08 (95% CI: 0.01-0.4 , p-value = 0.0006)   ดังนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องสร้างความตระหนักรู้ให้เกษตรกรดำเนินการปรับปรุงโรงเรือนให้สามารถป้องกันแมลงดูดเลือดเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคพยาธิในเลือดของโคชนและลดความเสียหายทางเศรษฐกิจของเกษตรกร