ผลของระยะเวลาวันหมักและการเสริมจุลินทรีย์ (ยีสต์ขนมปัง หรือลูกแป้งสาโท) ต่อคุณภาพการหมักของเปลือกทุเรียนหมักเพื่อการใช้ประโยชน์เป็นอาหารโคเนื้อ
คำสำคัญ:
เปลือกทุเรียน, ยีสต์แป้งขนมปัง, ลูกแป้งสำโท, คุณภาพการหมักบทคัดย่อ
ปัจจุบันต้นทุนการผลิตอาหารสัตว์มีแนวโน้มสูงขึ้น ส่งผลกระทบต่อเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ ในขณะที่เปลือกทุเรียนซึ่งเป็นวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรที่มีปริมาณมาก และมีคุณค่าโภชนะเหมาะสมต่อการเป็นอาหารหยาบ แต่เน่าเสียง่ายเนื่องจากมีความชื้น หากได้รับการพัฒนาอย่างเหมาะสมสามารถนำมาใช้เป็นอาหารหยาบทางเลือกได้ปัจจุบันการศึกษาครั้งนี้มุ่งเน้นศึกษาผลของการเสริมยีสต์หรือลูกแป้งสาโทในรูปแบบน้ำหมักของเปลือกทุเรียนต่อค่าองค์ประกอบทางเคมี และคุณภาพการหมักทางกายภาพเบื้องต้น (กลิ่น เนื้อสัมผัส สี และค่าความเป็นกรดด่าง) วางแผนงานทดลองแบบ 3x3 แฟคทอเรียลในแผนงานทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ เมื่อปัจจัยทดลอง A เป็นการเสริมจุลินทรีย์ (a1 = ไม่เสริม, a2 = เสริมยีสต์ขนมปัง และ a3 = เสริมลูกแป้งสาโท) และปัจจัยทดลอง B เป็นวันหมัก (b1 = 0 วัน, b2 = 21 วัน และ b3 = 60 วัน) รวม 9 ปัจจัยทดลองร่วม กำหนด 5 ซ้ำต่อปัจจัยทดลอง จากการศึกษา พบว่า วัตถุแห้งของเปลือกทุเรียนหมักทั้ง 3 กลุ่ม ไม่มีความแตกต่างกัน (P>0.05) ค่าวัตถุแห้งลดลงเมื่อระยะเวลาหมักเพิ่มขึ้น (P<0.05) ค่าโปรตีนหยาบของทุเรียนหมักเสริมยีสต์มีค่าสูงที่สุด (7.9%) และค่าโปรตีนหยาบมีค่าเพิ่มขึ้นหลังหมักแล้วที่วันหมักที่ 21 ค่าความเป็นกรดด่างของเปลือกทุเรียนหมักทุกกลุ่มมีค่าไม่แตกต่างกัน (P>0.05) และมีค่าลดลงเมื่อวันหมักเพิ่มขึ้น (P<0.01) เปลือกทุเรียนหมักทั้ง 3 แบบ มีระดับคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดี โดยเปลือกทุเรียนที่หมัก 21 วัน มีระดับคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดีมาก การศึกษาครั้งนี้สรุปได้ว่าการเสริมยีสต์ขนมปัง หรือเสริมลูกแป้งสาโทในเปลือกทุเรียนส่งผลให้ค่าโปรตีนหยาบเพิ่มขึ้น และระยะเวลาที่เหมาะสมสำหรับเปลือกทุเรียนหมักยีสต์ คือ 21 วัน
Downloads
เอกสารอ้างอิง
กรมการค้าภายใน. (2567.) รายงานสถานการณ์ราคาสินค้าเกษตรที่สำคัญ รายสัปดาห์ ประจำเดือน เมษายน 2567 (ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์). ค้นเมื่อ 18 มิถุนายนค้นเมื่อ 18 มิถุนายน 2568, จากhttps://regional.moc.go.th/th/file/get/file/202404293963bcaa091ebea421d0a0189aec29a9094515.pdf.
กรมการค้าภายใน. (2567.) รายงานสถานการณ์ราคาสินค้าเกษตรที่สำคัญ รายสัปดาห์ ประจำเดือน เมษายน 2567 (ปลาป่น โปรตีน ร้อยละ 60). ค้นเมื่อ 18 มิถุนายน2568, จากhttps://regional.moc.go.th/th/file/get/file/2024042918afcb23cf816914484542b508710eb3094528.pdf.
กรมการค้าภายใน. (2567.) รายงานสถานการณ์ราคาสินค้าเกษตรที่สำคัญ รายสัปดาห์ ประจำเดือน เมษายน 2567 (กากถั่วเหลือง โปรตีน ร้อยละ 45). ค้นเมื่อ 18 มิถุนายน2568, จากhttps://regional.moc.go.th/th/file/get/file/20240429188e581ff9c54d850a881cc5edfd4110094524.pdf.
Phonmun, T., T. Subanrat, and S. Chumpawadee. (2015). Evaluation of metabolizable energy and digestibility of agroindustrial residues as ruminant feed. Khon Kaen Agricultural Journal. 43(1): 491-498.
McDonald P., Edwards R A, Greenhalgh J F D, Morgan C A, Sinclair L A, and Wilkinson R G. (2011). Animal Nutrition. 7th Edition. Pearson, Harlow, England.
สิริวดี พรหมน้อย, เจษฎา มิ่งฉาย, สุรพิชญ์ มาน้อย, ณัฐพล คงเลิศ, และพลากร อภัยกาวี. (2564). ผลของการเสริม ยีสต์ (Saccharomyces cerevisae) ต่อการเพิ่มคุณค่าทางโภชนะของผลพลอยได้และวัสดุเหลือใช้ทำการเกษตร. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์. 16(1): 55-66.
ณัฐชา ปัญญาวุฒิ, ปิยวัฒน์ สังข์สนิท, เบญจมาศ คนแข็ง. Sarong So, อนุสรณ์ เชิดทอง, ชานนท์ สุนทรา และ ปิ่น จันจุฬา. (2564). การปรับปรุงคุณภาพเปลือกทุเรียนด้วยแบคทีเรียกรดแลคติกและสารเสริมเป็นอาหารสัตว์เคี้ยวเอื้อง. วารสารแก่นเกษตร ฉบับเพิ่มเติม. (2): 228-304.
Khampa, S., Chuelong, S., Siriutane, T., Ittharat, S. and U. Koatdoke. (2010). Using of cassava root raw fermented yeast products as diet on crossbred native cattle fattening for economic of small holder farmers. Khon Kaen Agriculture Journal. (Suppl.) 38: 20-23.
วารุณี พานิชผล, ฉายแสง ไผ่แก้ว, สมคิด พรมมา, โสภณ ชินเวโรจน์, จันทรกานต์ อรนันท์, วิโรจน์ ฤทธิ์ฤาชัย และวรรณาอ่างทอง. (2547). มาตรฐานพืชอาหารสัตว์หมักของกองอาหารสัตว์. กรุงเทพฯ: กองอาหารสัตว์ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
Cai Y, Benno Y, Ogawa M, Ohmomo S, Kumai S, and Nakase T. (1998). Influence of Lactobacillus spp. from an inoculant and of Weissella and Leuconostoc spp. from forage. Applied and Environmental Microbiology. 64(8): 2982–2987.
AOAC. (1995). Official Method of Analysis, 16th Edition. Animal Feeds: Association of Official Analytical Chemists, VA, USA.
SAS. (1998). User’s Guide: Statistic, Version 6, 12th Edition. SAS Inst. Inc., Cary, NC.
Huang Y., Liang L, Dai S, Wu C, Chen C, and Hao J. (2021). Effect of Different Regions and Ensiling Periods on Fermentation Quality and the Bacterial Community of Whole-Plant Maize Silage. Frontier Microbiology. 12: 1-12.
Kim Y I , Oh Y K, Park K K, and Kwak W S. (2014). Ensiling Characteristics and the In situ Nutrient Degradability of a By-product Feed-based Silage. Asian-Australas. J. Anim. Sci. 27: 201–208.
ธนากรณ์ ปราณีตพลกรัง, แพรวพรรณ ชูช่วย และกรรณิกา อัมพุช. (2565). ผลการเสริมยีสต์ที่มีต่อคุณภาพของหญ้าเนเปียร์หมักร่วมกับหญ้ารูซี่. วารสารเกษตรและอาหาร มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. 1(1): 1-7.
Junrui M A, Yifei S, Demei M, Zhongkai Z, Yuyu Z, and Rui Y. (2023). Yeast proteins: The novel and sustainable alternative protein in food applications. Trends in Food Science & Technology. 132: 190-121.
Kamphayae S, Kumagai H, Bureenok S, Narmseelee R, and Butcha P. (2017). Effects of graded levels of liquid brewer’s yeast on chemical composition and fermentation quality in cassava pulp and rice straw‐based total mixed ration silage. Animal Science Journal. 88:618–624.
คณิสร ล้อมเมตตา, สิทธิพัฒน์ แผ้วฉ่ำ, สนธยา กูลกัลยา, และ อุมารินทร์ มัจฉาเกื้อ. (2559). การ ใช้เปลือกทุเรียนและเมล็ดทุเรียนบดแห้งทดแทนปลายข้าวในสูตรอาหารเลี้ยงปลาไน. วารสารวิจัยรำไพพรรณี. 10(2): 109-117.
Muck R E. (2010). Silage microbiology and its control through additives. Revista Brasileira de Zootecnia. 39: 183–191.
Kaiser A G, Piltz J W, Burns H M, and Griffiths N W. (2003). Successful Silage. Dairy Research and Development Corporation and NSW Agriculture, Australia.
