การสำรวจหาเชื้ออะแคนทามีบาจากแหล่งดินโดยวิธีเพาะเลี้ยงในจังหวัดนราธิวาส ประเทศไทย
คำสำคัญ:
อะมีบาที่อาศัยอยู่อย่างอิสระ, อะแคนทามีบา, ดิน, นราธิวาสบทคัดย่อ
อะแคนทามีบาเป็นโปรโตซัวที่ดำรงชีวิตอย่างอิสระสามารถพบได้ตามธรรมชาติ สามารถทำให้เกิดโรคกระจกตาอักเสบ (Acanthamoeba keratitis) และสมองอักเสบชนิดแกรนูโลมา (Granulomatous Amoebic Encephalitis) ในมนุษย์ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสํารวจหาความชุกของ Acanthamoeba spp. จากตัวอย่างดินโดยวิธีการเพาะเลี้ยงในอำเภอบาเจาะ ยี่งอ และระแงะ จังหวัดนราธิวาส การจําแนกกลุ่มใช้ลักษณะทางสัณฐานวิทยาของซีสต์ตามวิธีการของ Pussard และ Pons ผลการศึกษาพบ Acanthamoeba spp. ร้อยละ 73.33 จากดิน 60 ตัวอย่าง ซึ่งความชุกไม่มีความแตกต่างกันในพื้นที่เก็บตัวอย่างแต่ละอำเภอ (p>0.05) เมื่อจัดจําแนกกลุ่มซีสต์พบซีสต์กลุ่ม 3 มากที่สุดทั้ง 3 อำเภอ โดยอำเภอ
ยี่งอพบมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 45 ส่วนอำเภอระแงะ และอำเภอบาเจาะ คิดเป็นร้อยละ 35 และ 30 ตามลำดับ รองลงมาคือ ซีสต์กลุ่ม 2 พบในอำเภอระแงะ คิดเป็นร้อยละ 25 และพบซีสต์กลุ่ม 1 ในอำเภอบาเจาะ คิดเป็นร้อยละ 15 การศึกษาครั้งนี้นับได้ว่าเป็นการรายงานความชุกของ Acanthamoeba spp. จากตัวอย่างดินครั้งแรกในจังหวัดนราธิวาส ประเทศไทย และจากผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าจำเป็นต้องให้ความสนใจในการป้องกันมากขึ้น เนื่องจากอาจทำให้ประชาชนในพื้นที่มีโอกาสติดเชื้อจากแหล่งดินนั้นได้
References
Bunsuwansakul, C., Mahboob, T., Hounkong, K., Laohaprapanon, S., Chitapornpan, S., Jawjit, S., Yasiri, A., et al. (2019). Acanthamoeba in Southeast Asia – Overview and Challenges. The Korean Journal of Parasitology, 57 (4), 341-357.
Buppan, P., Meeboon, C., Klamsiri, T., Ko- amornsup, W., Promyuttana, W., Kosuwin, R., et al., (2018). Survey of Acanthamoeba spp. in Water Samples from the Public Park of Thailand. Journal of Research Unit on Science, Technology and Environment for Learning, 9(1), 36-45.
Chan, L.L., Mak, J.W., Low, Y.T., Koh, T.T., Ithoi, I., & Mohamed, S.M. (2011). Isolation and characterization of Acanthamoeba spp. from air-conditioners in Kuala Lumpur, Malaysia. Acta Tropica, 117(1), 23-30.
Denet, E., Coupat-Goutaland, B., Nazaret, S., Plandakis, M., & Favre-Bont, S. (2017). Diversity of free-living amoebae in soils and their associated human opportunistic bacteria. Parasitology Research, 116, 3151-3162.
Diaz, J. H. (2010). Incresing intracerebral infections caused by free-living amebae in the United States and worldwide. Journal of Neuroparasitology, 1, 1-10.
Jariya, P., Lerlaituan, P., & Warachoon, K. (1922). Acanthamoeba spp.: a cause of chronic granulomatous amoebic meningoencephalitis. Siriraj Hospital Gazette, 44, 148-153.
Jongwutiwes, S., Pariyakanok, L., Charoenkorn, M., Yagita, K., & Endo, T. (2000) Heterogeneity in cyst morphology within isolates of Acanthamoeba from keratitis patients in Thailand. Tropical Medicine and International Health, 5, 335-340.
Lekkla, A., Suttikornchai, C., Bovornkitti, S., & Sukthana, Y. (2005). Free-living ameba contamination in natural hot springs in Thailand. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 36(4), 5-9.
Lorenzo-Morales, J., Khan, N. A., & Walochnik, J. (2015). An update on Acanthamoeba keratitis: diagnosis, pathogenesis and treatment. Parasite, 22, 1-20.
Meighani, M., Eslamirad, Z., Hajihossein, R., Ahmadi, A., & Saki, S. (2018). Isolation and Genotyping of Acanthamoeba from Soil Samples in Markazi Province, Iran. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences, 6(12), 2290 – 2294.
Mohaghegh, M. A., Azimi Resketi, M., Mohammadimanesh, R. Mehdi, A., Farzaneh, M., Mohammad, F., et al. (2016). Soil contamination with free-living amoeba in north of Iran. International Journal of Infection, 3(4), e37923. doi: 10.17795/iji-37923.
Nacapunchai, D., Kino, H., Ruangsitticha, C., Sriwichai, P., & Ishih, A. (2001). Terada M. A brief survey of free-living amebae in Thailand and Hamamatsu District, Japan. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 32, 179-182.
Pussard, M., & Pons, R. (1977). Morphologie de la paroi kystique et taxonomie du genre Acanthamoeba (Protozoa, Amoebida). Protistologica, 13(4), 557-598.
Reyes-Batlle, M., Todd, C.D., Martin-Navarro, C.M., Lopez-Arencibia, A., Cabello-Vilchez, A.M., Gonzalez, A.C., Cordoba-Lanus, E., Lindo, J.F., Valladares, B., Pinero, J.E., & Lorenzo-Morales, J. (2014). Isolation and characterization of Acanthamoeba strains from soil samples in Gran Canaria, Canary Islands, Spain. Parasitology Research, 113(4), 1383-1388.
Scheikl. U., Sommer, R., Kirschner, A., Rameder, A., Schrammel, B., Zweimuller, I., et al. (2014). Free-living amoebae (FLA) co-occurring with legionellae in industrial waters. European Journal of Parasitology, 50(4), 422-429.
Siddiqui, R., & Khan, N. A. (2012). Biology and pathogenesis of Acanthamoeba. Parasite and Vectors, 5, 1-13.
Suwancharoen, C., & Srichoom, W. (2017). Survey of Acanthamoeba in natural water sources in communities around the University of Phayao, Phayao province, Thailand. Journal of Public Health, 47(3), 255-263.
Tanveer, T., Hameed, A., Muazzam, A.G., Jung, S.Y., Gul, A., & Matin, A. (2013). Isolation and molecular characterization of potentially pathogenic Acanthamoeba genotypes from diverse water resources including household drinking water from Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. Parasitology Research, 112(8), 2925-2932.
Thammaratana, T., Laummaunwai, P. & Boonmars, T. (2016). Isolation and identification of Acanthamoeba species from natural water sources in the northeastern part of Thailand. Parasitology Research, 115(4), 1705-1709.
Trabelsi, H., Dendana, F., Sellami, A., Sellami, H., Cheikhrouhou, F., Neji, S., et al., (2012) Pathogenic freeliving amoebae: epidemiology and clinical review. Pathologie Biologie, 60(6), 399–405.
Wannasan, A., Chaiwong, P., Bunchoo, M., Morakote, N. (2009). Occurrence of thermotolerant Naegleria and Acanthamoeba in some natural water sources in Chiang Mai. Chiang Mai Medical Journal, 48, 117-124.
Yaicharoen, R., Ngrenngarmlert, W., Thongmee, P. & Damsaman, W. (2007). Survey of Acanthamoeba spp. in dust from Bangkok and suburban areas. Journal of Associated Medical Sciences, 40(1), 46-53.
