การจัดการหลังการเก็บเกี่ยวและปัจจัยที่มีผลต่อการสูญเสียปริมาณและคุณภาพของผักรับประทานใบ

Abstract

ผักรับประทานใบของประเทศไทยมีจำนวนชนิดและปริมาณการผลิตอยู่ในระดับมาก  แต่มีผักบางส่วนเสียหายไประหว่างโซ่อุปทานจากแหล่งผลิตจนถึงผู้บริโภค ความเสียหายที่เกิดจากการหายไปของน้ำหนักผักที่ขายได้เรียกว่าการสูญเสียทางปริมาณ ความเสียหายที่เกิดกับเนื้อสัมผัส และรสชาติผักที่เปลี่ยนแปลงไปเรียกว่าการสูญเสียคุณภาพ การจัดการหลังการเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมทั้งเวลาและวิธีที่ทำให้ผักอยู่ในสภาพพร้อมจำหน่ายได้อย่างรวดเร็วจะช่วยลดการสูญเสียทั้งสองประเภท ขั้นตอนการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวประกอบด้วย วิธีและอุปกรณ์เก็บเกี่ยว คัดขนาดหรือคุณภาพ มัดกำ บรรจุลงบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะต่อการขนส่งและวางจำหน่าย การสูญเสียของผักยังเกี่ยวข้องกับปัจจัยภายนอกและปัจจัยภายใน ปัจจัยภายนอกได้แก่ อุณหภูมิ ความชื้น องค์ประกอบของบรรยากาศ แสง และโรคและแมลง ปัจจัยภายในได้แก่ การคายน้ำ การหายใจ การผลิตเอทิลีน การเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบทางเคมี และการพัฒนาและเจริญเติบโตของผักแต่ละชนิด ดังนั้นการลดการสูญเสียของผักจึงขึ้นอยู่กับวิธีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมและรวดเร็วซึ่งสามารถลดอิทธิพลของปัจจัยต่างๆ ที่มีผลกระตุ้น   การสูญเสีย
คำสำคัญ : การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว ผักรับประทานใบ การสูญเสียคุณภาพและปริมาณ