การประยุกต์ใช้วัสดุเศษเหลือจากกระบวนการผลิตปลาป่นเพื่อลดต้นทุน ค่าอาหารในการเลี้ยงปลาชะโอน
คำสำคัญ:
น้ำนึ่งปลาเข้มข้น, น้ำมันปลา, ปลาชะโอน, การเจริญเติบโต, ต้นทุนค่าอาหารบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเจริญเติบโตและต้นทุนค่าอาหารในการเลี้ยงปลาชะโอน (Ompok bimaculatus) ด้วยอาหารเม็ดสำเร็จรูปที่เสริมด้วยเศษเหลือจากการแปรรูปปลาป่น โดยทดลองเลี้ยงปลาน้ำหนักเริ่มต้น 8.05±0.5 - 9.17±1.24 กรัม ในกระชังขนาด 2 × 2 × 1 ม3 กระชัง ๆ ละ 50 ตัว จำนวน 9 กระชัง ที่แขวนในบ่อดินขนาด 8 × 8 × 1.2 ม3 จำนวน 3 บ่อ ประกอบด้วย 3 ชุดการทดลอง คือ 1) อาหารเม็ดสำเร็จรูปสูตรทางการค้า (T1) 2) อาหารเม็ดสำเร็จรูปสูตรทางการค้าเสริมน้ำนึ่งปลาเข้มข้น (T2) และ 3) อาหารเม็ดสำเร็จรูปสูตรทางการค้าเสริมด้วยน้ำมันปลา (T3) ในปริมาณ 10 มิลลิลิตรต่ออาหาร 1 กิโลกรัม เป็นระยะเวลา 3 เดือน พบว่าปลาที่ได้รับอาหารแตกต่างกันมีอัตราการเจริญเติบโตไม่แตกต่างกันทางสถิติ (p>0.05) มีน้ำหนักสุดท้ายเฉลี่ยระหว่าง 26.61±3.17-30.55±7.04 กรัม ความยาวสุดท้ายเฉลี่ยระหว่าง 15.32±1.05-15.66±1.45 เซนติเมตร แต่ปลาที่ได้รับอาหาร T2 และT3 มีอัตราการเปลี่ยนอาหารเป็นเนื้อ 2.03±0.69 และ 1.93±0.38 มีอัตรารอด 97.33±1.15 และ 99.33±1.15% และมีต้นทุนค่าอาหาร 59.9±20.3 และ 58.9±11.7 บาทต่อกิโลกรัม ตามลำดับ ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) กับปลาที่เลี้ยงด้วยอาหาร T1 ที่มีอัตราการเปลี่ยนอาหารเป็นเนื้อสูงถึง 2.93±0.70 แต่มีอัตรารอดลดลงเหลือเพียง 89.33±3.06% และ มีต้นทุนค่าอาหารสูงถึง 83.5±20.0 บาทต่อกิโลกรัม ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าการนำน้ำนึ่งปลาเข้มข้นตามสูตร T2 และน้ำมันปลาตามสูตร T3 มาเสริมในอาหารสำเร็จรูปสูตรทางการค้า (T1) ในปริมาณข้างต้น สามารถลดต้นทุนค่าอาหารได้ถึง 23.6-24.6 ต่อการผลิตปลาชะโอน 1 กิโลกรัม ซึ่งสามารถนำไปเป็นแนวทางในการทดลองหาสูตรอื่น ๆ เพื่อลดต้นทุนค่าอาหารในการเลี้ยงปลาได้
เอกสารอ้างอิง
AOAC. 2000. Official methods of analysis. 17th ed. The Association of Official Analytical Chemists, Gaithersburg.
APHA. 1995. Standard methods for the examination of water and waste water. 10th ed. American Public Health Association, Washington.
Bhatnagar, A. and Devi, P. 2013. Water quality guidelines for the management of pond fish culture. International Journal of Environmental Sciences 3(6): 1980-2009.
Biswas, P., Jena, A.K., Patel, A.B. and Pandey, P.K. 2020. Dietary protein requirement of Indian Butter catfish, Ompok bimaculatus (Bloch) fingerlings. Journal of Applied Aquaculture 32(2): 107-123.
Chawpaknam, C. and Bowonsupakijkul, S. 2003. Dietary energy requirement for Ompok bimaculatus (Bloch), pp. 163-170. In Academic Conference Kasetsart University 41st. Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Dullyasiriwit, N. 2019. Effects of stocking densities on growth performance of Butter catfish Ompok bimaculatus (Bloch, 1794) at 2 different sizes in Cages. Technical Paper No. 2 /2019. Inland Aquaculture Research and Development, Regional Center 7 (Chon Buri), Department of Fisheries. (in Thai)
Havasi, M., Kumar, S., Nagy, Z., Beliczky, G., Nagy, S., Bercsény, M. and Gal, D. 2015. Effects of feeding regime on growth feed conversion and size variation of Silurus glanis. Croatian Journal of Fisheries 73: 142-147.
Islam, A., Samad, A., Paul , D., Asif, A. and Hossain, A. 2021. Feeding frequency on the growth and production of endemic near-threatened Ompok pabda (Hamilton 1822) in pond setup. Asian-Australasian Journal of Bioscience and Biotechnology 6(2): 89-102.
Monwar, M.M., Sarker, R.A. and Das, N.G. 2013. Polyculture of seabass with tilapia for the utilization of brown fields in the coastal areas of Cox’s Bazar, Bangladesh. International Journal of Fisheries and Aquaculture 5(6): 104-109.
Paul, B.N., Bhowmick, S. Chanda, S., Sridhar, N. and Giri, S.S. 2018. Nutrient profile of five freshwater fish species. SAARC Journal of Agriculture 16(2): 25-41.
Pechsiri, J., Chainapong, T. and Panritdam, T. 2021. The efficiency of catfish processing waste in the formulated diets on cage culture of hybrid catfish (Clarias macrocephalus x C. gariepinus). Wichcha Journal 40(1): 16-30. (in Thai).
Plaipetch, P., Tamtin, M., Kuekaew, J., Chonchuenchob, P. and Siritanawongsa, B. 2014. Evaluation on optimum dietary n-3/n-6 fatty acids ratio for growth of Asian sea bass, Lates calcarifer (Bloch, 1790) using the commercially practical diet. KKU Research Journal 19(1): 119-130. (in Thai)
Rawat, P., Siddhnath, Singh, S.M., Bharti, R.K., Verma, N. and Chirwatkar, B. 2018. Ompok bimaculatus rearing potential with feed attractants used in aquaculture. International Journal of Pure Applied Bioscience 6(6): 621-634.
Rem, P., Chiayvareesajja, S. and Suanyuk, N. 2020. Effects of temperature on growth performance and water quality in culture system of butter catfish (Ompok bimaculatus). Songklanakarin Journal of Science and Technology 42(6): 1253-1258.
Somboon, S. and Semachai, V. 2014. The optimum level of cassava meal, corn meal, and broken rice in processing floating diets for Nile tilapia, (Oreochromis niloticus). pp. 258-265. In Academic Conference Kasetsart University 52nd. Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Wattanakul, W., Wattanakul, U. and Ishaak, J. 2014. The effects of using liquid fish condensate as fishmeal replacement in diet on growth and survival rate of striped snake-head fish (Channa striatus). RMUTSB Academic Journal 2(2): 121-130. (in Thai)
Wattanakul, W., Wattanakul, U., Thongprajukaew, K. and Muenpo, C. 2017a. Optimal protein replacement of fish meal by mackerel condensate in diet for giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii). Aquaculture Research 48: 697-710.
Wattanakul, W., Wattanakul, U. and Ishaak, J. 2017b. Research Report on Effects of palm kernel meal and fishes condensate incorporation in diet of seabass (Lates calcarifer Bloch, 1790) to reduce production cost. Faculty of Science and Fisheries Technology, Rajamangala University of Techonology Srivijaya. (in Thai)
Wattanakul, W., Wattanakul, U., Thongprajukaew, K. and Muenpo, C. 2017c. Fish condensate as effective replacer of fish meal protein for striped snakehead, Channa striata (Bloch). Fish Physiology and Biochemistry 43: 217-228.
Wattanakul, U., Wattanakul, W. and Thongprajukaew, K. 2019. Optimal replacement of fish meal protein by stick water in diet of sex-reversed Nile tilapia (Oreochromis niloticus). Animals 9: 521.
Yaovarat, B. and Chomphunich, J. 2017. Efficiency of Brewer’s yeast (Saccharomyces cerevisiae) as supplementary feed for Ompok bimaculatus (Bloch,1794) in gage. Annua Report 2017. Inland Aquaculture Research and Development, Regional Center 7 (Chon Buri), Department of Fisheries. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็น ต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ถือเป็นลิขสิทธ์ของวารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใดๆจะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษ์อักษรจากวารสาร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัยก่อนเท่านั้น
