การพัฒนาเป็นต้นกล้วยไม้ของ Protrocorm like bodies (PLBs) ที่ได้จากกล้วยไม้พันธุ์ เอียสกุล (BOM) ที่ติดเชื้อไวรัสและปลอดเชื้อไวรัส Cymbidium Mosaic Virus (CymMV)
DOI:
https://doi.org/10.14456/thaidoa-agres.2022.14คำสำคัญ:
Cymbidium mosaic virus (CyMV), Dendrobium, เปรียบเทียบการเจริญเติบโต, คุณภาพดอกบทคัดย่อ
การเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของต้นกล้วยไม้ที่ปลอดไวรัส (NV-BOM) และที่ติดเชื้อไวรัส (V-BOM) ในระยะการย้ายอออกปลูกเป็นไม้นิ้วและการปลูกลงในกระบะแปลงใหญ่เพื่อตัดดอก ทำการสุ่มแบบกระจายจำนวน 500 ต้นและสุ่มวัดแบบแยกเป็น 3 กลุ่มๆ ละ 200 ต้น ตามขนาดต้นใหญ่ กลาง และเล็ก เปรียบเทียบระหว่าง NV-BOM กับ V-BOM เมื่อกล้าอายุ 3, 6 และ 10 เดือน พบว่า NV-BOM ก็มีแนวโน้มที่ลำหน้ามีขนาดใหญ่มากว่าและมีอัตราการออกดอกเร็วกว่า V-BOM โดย V-BOM มีจำนวนลำต่อกอมากกว่า แต่ขนาดลำเล็กกว่า NV-BOM ส่วนช่วงหลังการย้ายต้นกล้วยไม้ลงปลูกในแปลงเพื่อตัดดอก วัดผลการเจริญเติบโตเปรียบเทียบกันระหว่าง NV-BOM และ V-BOM หลังย้ายลงปลูกแล้ว 4, 8, 12 และ 16 เดือน ในรูปแบบปลูกเป็นไม้กระถางขนาด 3.5 นิ้วในกาบมะพร้าว ปลูกในวัสดุปลูกที่เป็นกระบะกาบมะพร้าวและอิฐบล็อก และมีทั้งปลูกอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ควบคุมโรงเรือนกึ่งปิดหรือสภาพของโรงเรือนที่คลุมด้วยตาข่ายพรางแสง 50 เปอร์เซ็นต์ เหมือนโรงเรือนของเกษตรกร พบว่าการเจริญเติบโตของลำหน้า ได้แก่ ความสูงและเส้นผ่าศูนย์กลางของลำหน้า จำนวนช่อดอกต่อกอและจำนวนช่อดอกต่อลำของ NV-BOM มีความสูงใหญ่และจำนวนช่อดอกที่มากกว่า V-BOM แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญในทุกสภาพแวดล้อมและทุกวัสดุปลูก และเมื่อเปรียบเทียบด้านคุณภาพดอกของ NV-BOM กับ V-BOM ในช่วงอายุ 9 และ 15 เดือน พบว่า ความยาวช่อดอก ปริมาณดอกต่อช่อและขนาดดอก NV-BOM มากกว่า V-BOM แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ทั้ง 2 ช่วงอายุที่ทำการวัดผล ส่วนอายุการปักแจกันของ NV-BOM และ V-BOM เฉลี่ยประมาณเดือนครึ่ง ดอกล่วงมากกว่า 60 เปอร์เซ็นต์ ไม่แตกต่างกัน จากผลการเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของกล้วยไม้พันธุ์ BOM พบว่าการใช้ต้นพันธุ์เป็นโรคไวรัส (CyMV) V-BOM ทำให้ผลผลิตลดลงถึง 3 เท่า ต้นกล้าไม้นิ้วโตช้ากว่าและออกดอกช้ากว่า และเมื่อย้ายปลูกเพื่อตัดดอกพบว่าความสมบูรณ์ของลำหน้าที่ให้ดอกมีขนาดเล็กกว่าและจำนวนช่อดอกต่อลำน้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ รวมทั้งคุณภาพของช่อดอกมีความยาวช่อที่สั้นกว่าและจำนวนดอกต่อช่อที่น้อยกว่า ตลอดจนขนาดดอกที่เล็กกว่าต้นปลอดโรค
เอกสารอ้างอิง
พิสุทธิ์ เอกอำนวย. 2553. โรคและแมลงศัตรูพืชที่สำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 3. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, กรุงเทพฯ. 591 หน้า.
สุรภี กีรติยะอังกูร. 2554. โรคของกล้วยไม้จากเชื้อไวรัส และการป้องกันกำจัด. เอกสารวิชาการเผยแพร่ กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพ. 12 หน้า.
สุรภี กีรติยะอังกูร วันเพ็ญ ศรีทองชัย เยาวภา ตันติวาณิช และสิทธิศักดิ์ แสไพศาล. 2554. การพัฒนาชุดตรวจสอบไวรัสอย่างง่ายและเทคนิคการผลิตกล้วยไม้ปลอดโรคไวรัส. 56 หน้า.
สิริมา สิริมา บำรุง ดวงพร บุญชัย อัณณ์ชญาณ์ และมงคล ชัยพฤกษ์. 2562. ผลของการติดเชื้อ CyMV ต่อการเจริญเติบโต ผลผลิตและ คุณภาพของกล้วยไม้สกุลหวาย โซเนีย พันธุ์เอียสกุลในสภาพโรงเรือนที่แตกต่างกัน . ว.วิทยาศาสตร์เกษตร. 50(3): 309-322.
อภิญญา วิริยะเกิดชัย. 2564. สินค้ากล้วยไม้. สำนักส่งเสริมการค้าสินค้าเกษตรและอุตสาหกรรม กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ.แหล่งที่มา : https://ditp.go.th/content. สืบค้น: 15 พฤศจิกายน 2564.
ธีระ สูตะบุตร. 2532. โรคไวรัสและโรคคล้ายไวรัสของพืชสำคัญในประเทศไทย. คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 310 หน้า.
Brunt, A.A., K. Crabtree, M.J. Dallwitz, A.J. Gibbs and L. Watson. 1996. Viruses of Plants: Descriptions and Lists from the VIDE Database. CAB international, Wallingford. 1484 p.
Chang, C., Y.C. Chen, Y.H. Hsu, J.T. Wu, C.C. Hu, W.C. Chang and N.S. Lin. 2005. Transgenic resistance to Cymbidium mosaic virus in Dendrobium expressing the viral capsid protein gene. Transgenic. Res. 14(1): 41–46.
Hu, J.S. and S. Ferreira. 1994. Orchid viruses. Detection, transmission and management of Cymbidium mosaic and Odontoglossum ringspot viruses in Dendrobium in Hawaii. Amer. Orch. Soc. Bull. 63: 896–898.
Jean, C.C., A.Z. Cesar and T.C. Jen. 2020. An Overview of Orchid Protocorm-Like Bodies: Mass Propagation, Biotechnology, Molecular Aspects, and Breeding. Int. J. Mol. Sci. 21(3): 985.
Khentry, Y., A. Paradornuwat, S. Tantiwiwat, S. Phansiri and N. Thaveechai. 2006. Incidence of Cymbidium mosaic virus and Odontoglossum ringspot virus in Dendrobium spp. in Thailand. Crop Prot. 25(9): 926–932.
Liu, F., Y. Han, W. Li, X. Shi, W. Xu and M. Lin. 2013. Incidence of Cymbidium mosaic virus and Odontoglossum ringspot virus affecting Oncidium orchids in Hainan Island, China. Crop. Prot. 54: 176–180.
Mehraj, H., M.M. Alam, S.U. Habiba and H. Mehbub. 2019. LEDs combined with CHO Sources and CCC priming PLB regeneration of Phalaenopsis. Horticulture. 5(2): 34.
Moraes, L.A., K.S. Renate and M.A. Pavan. 2017. Incidence and characterization of viruses infecting orchids in Sao Paulo state, Brazil. Trop. Plant Pathol. 42: 126–131.
Vacin, E.F. and F.W. Went. 1949. Some pH changes in nutrient solutions. Botanical Gazette. 110(4): 605-613.
Wong, S.M., C.G. Chng, Y.H. Lee, K. Tan and F.W. Zetter. 1994. Incidence of Cymbidium mosaic and Odontoglossum ringspot viruses and their significance in orchid cultivation in Singapore. Crop. Prot. 13(3): 235–239.
Zettler, F.W., N.J. Ko, G.C. Wisler, M.S. Elliott and S.M. Wong. 1990. Viruses of orchids and their control. Plant Dis. 74(9): 621- 626.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารวิชาการเกษตร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารวิชาการเกษตร
