การประเมินสมรรถนะการผสมของข้าวโพดข้าวเหนียวผสมตัวเองชั่วที่ 3

บทคัดย่อ

การประเมินสมรรถนะการผสมข้าวโพดข้าวเหนียวสายพันธุ์แท้ ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญในการพัฒนาพันธุ์พืชให้มีศักยภาพเพื่อการพัฒนาพันธุ์ลูกผสม โดยการทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินสมรรถภาพการผสมของข้าวโพดข้าวเหนียวผสมตัวเองชั่วที่ 3 ทุกลักษณะสำคัญทางการเกษตรเพื่อสร้างพันธุ์ลูกผสมที่ดีและมีประสิทธิภาพใน จ.พะเยา จากสายพันธุ์ผสมตัวเองชั่วที่ 3 จำนวน 7 สายพันธุ์ (UPW 1,2,3,4,5,6 และ 7) ผสมแบบพบกันหมดตามวิธีของ Griffing’s method IV ได้ลูกผสมจำนวน 21 คู่ผสม โดยวางแผนการทดลองแบบ RCB จำนวน 4 ซ้ำ ที่แปลงปฏิบัติการคณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยพะเยา ในฤดูแล้ง ปี พ.ศ. 2555 พบว่าสายพันธุ์ UPW5 ให้ค่าสมรรถนะการรวมตัวทั่วไปทั้งผลผลิตทั้งเปลือกและผลผลิตปอกเปลือกสูงที่สุดขณะที่ลักษณะทางการเกษตรอื่น ๆ ได้แก่ น้ำหนักฝักมาตรฐาน เปอร์เซ็นต์ shelling เปอร์เซ็นต์การตัดผ่าน เปอร์เซ็นต์อะมิโลแพคติน ปริมาณน้ำตาลทั้งหมด ปริมาณน้ำตาล non-reducing ลักษณะต้นและลักษณะฝัก โดยสายพันธุ์ที่ให้ค่าสมรรถนะการรวมตัวทั่วไปดีที่สุดคือ UPW7, UPW7, UPW5, UPW6, UPW1, UPW1, UPW7, และ UPW6 ตามลำดับ ขณะที่ลักษณะการรวมตัวเฉพาะคู่ผสมที่ให้ค่าผลผลิตทั้งเปลือกสูงที่สุดคือ UPW2 x UPW4 เท่ากับ 2,127 กก./ไร่ ผลผลิตปอกเปลือกคือ UPW5 x UPW6 เท่ากับ 1,523 กก./ไร่สำหรับลักษณะคุณภาพในการบริโภคประกอบด้วย ความชอบความนุ่มและความหนาของ pericarp พบว่าคู่ผสม UPW1 x UPW5, UPW4 x UPW7 และ UPW1 x UPW5 (4.1, 4.3 and 1.5) มีค่าดีที่สุดเท่ากับ 4.1 4.3 และ 1.5 ตามลำดับ