อิทธิพลของความแก่ของกิ่งมะเดื่อพื้นบ้านที่เหมาะสมต่อการขยายพันธุ์โดยวิธีการปักชำ

Main Article Content

อินทิรา พรมเล็ก
สมพงษ์ สุขขาวงษ์
เยาวพรรณ สนธิกุล
สุรพล ฐิติธนากุล

บทคัดย่อ

ความเป็นมาและวัตถุประสงค์: มะเดื่อพื้นบ้านเป็นพืชที่จัดอยู่ในวงศ์ Moraceae พบได้บริเวณพื้นที่ว่างเปล่าทั่วไป สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายด้าน เช่น การนำผลมารับประทานและการใช้ราก ลำต้น ใบเป็นยารักษาโรค และนำมาใช้เป็นต้นตอในการขยายพันธุ์มะเดื่อฝรั่ง โดยใช้วิธีการปักชำ เพื่อใช้เป็นต้นตอให้ได้ขนาดที่ใกล้เคียงกันกับกิ่งพันธุ์ดี จึงเป็นที่มาของวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอิทธิพลร่วมระหว่างพันธุ์มะเดื่อพื้นบ้านและความแก่ของกิ่งในการปักชำ
วิธีดำเนินการวิจัย: ศึกษาความแก่ของกิ่ง 3 แบบ คือ กิ่งอ่อน กิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อน และกิ่งแก่ ต่อการขยายพันธุ์ด้วยวิธีการปักชำมะเดื่อพื้นบ้าน 4 พันธุ์ คือ มะเดื่ออุทุมพร มะเดื่อปล้อง มะเดื่อฉิ่ง และมะเดื่อหูช้าง ตัดกิ่งให้มีความยาว 15–20 เซนติเมตร นำกิ่งพันธุ์ทั้งหมดแช่ในสารละลาย IBA เป็นเวลา 2–3 นาทีก่อนปักชำ วางแผนการทดลองแบบ 4 x 3 แฟกทอเรียลในแผนแบบการทดลองสุ่มสมบูรณ์
ผลการวิจัย: การปักชำมะเดื่อพื้นบ้านมีอิทธิพลร่วมกันระหว่างพันธุ์และความแก่ของกิ่ง โดยกิ่งแก่มีเปอร์เซ็นต์การรอดตายมากที่สุดในมะเดื่ออุทุมพร มะเดื่อปล้อง และมะเดื่อหูช้าง เท่ากับ 46.67, 66.00 และ 48.00 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่ มะเดื่อฉิ่งมีเปอร์เซ็นต์การรอดตายของกิ่งแก่และกิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อน 38.00 และ 40.67 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ
สรุป: มีอิทธิพลร่วมกันระหว่างพันธุ์และความแก่ของกิ่ง โดยความแก่ของกิ่งที่เหมาะสมต่อการขยายพันธุ์โดยวิธีการปักชำคือ กิ่งแก่ (สีน้ำตาล) ในมะเดื่อทั้ง 4 พันธุ์

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Alani, M.H.I., A.F.Z. Al-Dulaimy, Y.S. Sekhi and A.F. Almehemdi. 2021. Chemical analysis of fig transplants CV Wazeri under with cutting type and humic acid. IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 761(1): 012032. https://doi.org/10.1088/1755-1315/761/1/012032.

Aminah, H., J.M. Dick and J. Grace. 1997. Rooting of Shorea leprosula stem cuttings decreases with increasing leaf area. For. Ecol. Manage. 91(2–3): 247–254. https://doi.org/10.1016/s0378-1127(96)03857-1.

Boliani, A.C., A.F.A. Ferreira, L.N.H. Monteiro, M.S.A.C. da Silva and A.D. Rombola. 2019. Advances in propagation of Ficus carica L. Rev. Bras. Frutic. 41(3): e-026. https://doi.org/10.1590/0100-29452019026.

Davis, J.T. and D. Sparks. 1974. Assimilation and translocation patterns of carbon-14 in the shoot of fruiting pecan trees Carya illinoensis Koch. J. Am. Soc. Hortic. Sci. 99(5): 468–480. https://doi.org/10.21273/jashs.99.5.468.

Denaxa, N.K., S.N. Vemmos and P.A. Roussos. 2012. The role of endogenous carbohydrates and seasonal variation in rooting ability of cuttings of an easy and a hard to root olive cultivars (Olea europaea L.). Sci. Hortic. 143: 19–28. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2012.05.026.

Homhual, S. 2010. Phargarden. Available Source: https://apps.phar.ubu.ac.th, May 12, 2023. (in Thai)

Hosomi, A. 2017. Variation in graft compatibility of wild Ficus species as rootstock for common fig trees (Ficus carica). Acta Hortic. 1173: 199–206. https://doi.org/10.17660/actahortic.2017.1173.34.

Laisiriroengrai, K. 2006. Studies on Morphological Characteristics and Propagation by Stem Cutting of Roaburgh Fig (Ficus auriculata Loureiro). MS Thesis, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)

Panchai, W., D. Naprom and N. Boonplod. 2020. Effect of auxins on rooting and survival rates of fig stem cuttings cv. Black Genoa. J. Agri. Prod. 2(3): 15–23. (in Thai).

Rana, R.S. and K.K. Sood. 2012. Effect of cutting diameter and hormonal application on the propagation of Ficus roxburghii Wall. through branch cuttings. Ann. For. Res. 55(1): 69–84. https://doi.org/10.15287/afr.2012.79.

Sabbour, A.M., M.U. El-Sgai and M.M. Rowezak. 2001. Effect of IBA and NAA, planting date and type of cutting on rooting potential of two Ficus species. J. Plant Prod. 26(11): 6899–6920. https://doi.org/10.21608/jpp.2001.258005.

Siddiqui, M.I. and S.A. Hussain. 2007. Effect of indole butyric acid and types of cuttings on root initiation of Ficus hawaii. Sarhad J. Agric. 23(4): 919–925.

Sonsuphap, K. 2017. Local figs. Department of Agriculture. Available Source: https://www.doa.go.th, May 15, 2023. (in Thai)

Yusnita, Y., J. Jamaludin, A. Agustiansyah and D. Hapsoro. 2018. A combination of IBA and NAA resulted in better rooting and shoot sprouting than single auxin on Malay apple [Syzygium malaccense (L.) Merr. & Perry] stem cuttings. AGRIVITA J. Agric. Sci. 40(1): 80–90. https://doi.org/10.17503/agrivita.v40i0.1210.