การศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางจุลพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อหอยตะโกรมกรามขาวในระยะความเป็นพิษกึ่งเฉียบพลันของปรอท

บทคัดย่อ

ปรอท จัดเป็นโลหะหนักที่เป็นพิษที่มีการปนเปื้อนสู่สิ่งแวดล้อมทั่วทุกแห่ง มีการสะสมเพิ่มขึ้นตามลำดับขั้นในห่วงโซ่อาหาร ดังนั้นพิษจากปรอทในมนุษย์เกิดได้จากการกินอาหารที่มีการปนเปื้อนสารปรอท หอยสองฝา เช่น หอยนางรม มีการนำมาเป็นตัวบ่งชื้ทางชีวภาพ (biomarker) ในสิ่งแวดล้อม   การศึกษาครั้งนี้ได้ทำการศึกษาความเป็นพิษกึ่งเฉียบพลันของสารปรอทต่อการเปลี่ยนแปลงทางจุลพยาธิวิทยาด้วยกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสงและกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด (Crassostrea belcheri) ทำการทดลองจากหอยนางรมทั้งหมด 200 ตัว แบ่งเป็นกลุ่มควบคุม 1 กลุ่มและกลุ่มทดลอง 4 กลุ่ม ประกอบด้วย กลุ่มที่ได้รับเมอร์คิวริค คลอดไรด์ (HgCl₂) ที่ความเข้มข้น 2.5, 5, 10 และ 15 ไมโครกรัมต่อลิตร ตามลำดับ และทุกกลุ่มทำการเก็บตัวอย่างหอยนางรมแบบสุ่มทุก 3 วัน เป็นระยะเวลา 1 เดือน พบว่าการได้รับสารปรอทแบบกึ่งเฉียบพลันทำให้การปิดเปิดของเปลือกหอยลดลงและหลั่งเมือกออกมามากขึ้น ต่อมทางเดินอาหารมีการเปลี่ยนแปลงทางพยาธิสภาพมากที่สุด พบฮีโมไซต์และเมลาโนแมคโครฟาจ เซ็นเตอร์ ไขมันสะสมลดลง การฝ่อลีบของต่อมทางเดินอาหาร และมีการแทรกตัวของฮีโมไซต์เพิ่มขึ้นร่วมกับการฝ่อลีบที่เหงือก นอกจากนี้พบว่าความเข้มข้นของ HgCl₂ ที่ 15 ไมโครกรัมต่อลิตรก่อให้เกิดเสียหายของพยาธิมากที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าหอยนางรมสามารถนำมาใช้เป็นตัวบ่งชี้ทางชีวภาพของความเป็นพิษกึ่งเฉียบพลันของสารปรอทในสิ่งแวดล้อมได้