ประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงต่อเชื้อ Staphylococcus spp. ที่เก็บจากผิวหนังสุนัขและมือเจ้าของสุนัข
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ม.ค. 22, 2019
คำสำคัญ:
ใบมะเขือพวง สารสกัดหยาบ ฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย สุนัข
Main Article Content
บทคัดย่อ
มะเขือพวง (Solanum torvum Sw.) เป็นพืชที่พบทั่วไปตามภูมิภาคต่างๆ ของประเทศไทย มีสรรพคุณทางยาและใช้ในการรักษาโรคโดยวิธีแพทย์ทางเลือก การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงซึ่งสกัดด้วย 95% เอทานอล ต่อแบคทีเรียที่เก็บจากผิวหนังสุนัขและมือเจ้าของสุนัข โดยแบคทีเรียดังกล่าวได้ถูกนำมาจำแนกคุณสมบัติทางชีวเคมีเพื่อพิสูจน์เอกลักษณ์เบื้องต้นที่จำเพาะต่อแบคทีเรียในกลุ่ม Staphylococcus spp. แล้วนำมาทดสอบกับสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงด้วยวิธี broth microdilution test ใน microtiter plate 96-well และนำสารละลายจาก microtiter plate 96-well มาเพาะเชื้อต่อใน LB agar เพื่อหาค่าความเข้มข้นต่ำสุดในการการยับยั้งการเจริญของแบคทีเรีย (MIC) และค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถฆ่าแบคทีเรียได้ (MBC) ตามลำดับ จากการพิสูจน์เอกลักษณ์ของแบคทีเรียพบเชื้อ Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus sciuri และ Staphylococcus chromogenes จากตัวอย่างทั้งสองแหล่ง ผลการศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงต่อแบคทีเรีย พบว่าสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงสามารถยับยั้งและฆ่าแบคทีเรียดังกล่าวได้ทั้งหมด โดยมีค่า MIC และ MBC อยู่ในช่วง 3.91 - 62.5 mg/ml และมีฤทธิ์ต้านเชื้อ Staphylococcus chromogenes ได้ดีที่สุด ผลจากการวิจัยในครั้งนี้อาจนำไปสู่การพัฒนาใช้สารสกัดหยาบใบมะเขือพวงในการรักษาโรคผิวหนังที่เกิดจากการติดเชื้อได้ต่อไป
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
นายมอญ ณ., จารุเดชา ธ. และ สืบขำเพชร อ. (2019) “ประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงต่อเชื้อ Staphylococcus spp. ที่เก็บจากผิวหนังสุนัขและมือเจ้าของสุนัข”, สัตวแพทย์มหานครสาร, 13(2), น. 199–211. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/jmvm/article/view/166274 (สืบค้น: 20 ธันวาคม 2025).
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
เอกสารอ้างอิง
โชติอนันต์ และคณะ. 2550. รักษาโรคด้วยสมุนไพรใกล้ตัว. กรุงเทพมหานคร: The Knowledge Center. 485 หน้า.
ณัฐกาญจน์ นายมอญ. 2557. การศึกษาประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงต่อการหายของบาดแผลในหนูเมาส์. กรุงเทพมหานคร. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร. 75 หน้า.
พร้อมจิต ศรลัมพ์ และรุ่งระวี เต็มศิริ ฤกษ์กุล. 2553. รสยาสมุนไพรกับสารเคมี: ความเหมือนที่แตกต่าง. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ที่ห้างหุ้นส่วน จำกัด สามลดา. 92 หน้า.
วัชรินทร์ รังสีภานุรัตน์, อิสรา จันทร์วิทยานุชิต, พรทิพย์ พึ่งม่วง, สมหญิง งามอุรุเลิศ และสุมลรัตน์ ชูวงษ์วัฒนะ. 2553.การวินิจฉัยโรคติดเชื้อแบคทีเรียทางการแพทย์.กรุงเทพมหานคร: บริษัท วี.พริ้นท์. 344 หน้า.
วันดี กฤษณพันธ์. 2534. ยาและผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ: การเตรียมยาสมุนไพรเพื่อการค้า. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหิดล. 475 หน้า.
Agrawal, A. D., P. P. Bajpei, A. A. Patil, and S.R. Bavaskar. 2010. Solanum Torvum SW. A Phytopharmacological review. Shree Sureshdada Jain Pharmaceutical Education and Research Center, Jamner, Tal: Jamner, Dist: - Jalgaon, State: - Maharashtra. Der Pharmacia Lettre. 2(4): 403-407.
Ajaiyeoba, E. O. 1999. Comparative phytochemical and antimicrobial studies of Solanum macrocarpum and Solanum torvum leaves. Fitoterapi. 70: 184 -186.
Arif, M., and S. Fareed. 2011. Pharmacognostical studies and evaluation of total phenolic and flavonoid contents of traditionally utilized fruits of Solanum tovum SW. Indian J. Nat. Prod. Resour. 2(2): 218-224.
Arthan, D., J. Svasti, P. Kittakoop, D. Pittayakhachonwut, M. Tanticharoen, and Y. Thebtaranonth. 2002. Antiviral isoflavonoid sulfate and steroidal glycosides from the fruits of Solanumtorvum. Phytochemistry. 59(4): 459-463.
Arumugam, G., M. K. Swamy, and U. R. Sinniah. 2016. Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng: Botanical, Phytochemical, Pharmacological and Nutritional Significance. MDPI. Molecules 2016, 21, 369. [Online] Available: https://www.mdpi.com/journal/molecules
Arunkumar, S. and M. Mulhuselvam. 2009. Analysis of Phytochemical Constituents and Antimicrobial Activitices of Aloe vera L. Against Clinical Pathogens. World J. Agric. Sci. 5(5): 572-576.
Bari, M. A., W. Islam, A. R. Khan, and A. Mandal. 2010. Antibacterial and Antifungal of Solanum torvum (Solanaceae). Int. J. Agric. Biol. 12(3):386-390.
Bradford, S.A., Tazehkand, S.S., Torkzaban, S. and Walker S.L. 2008. Cell Preparation Methods Influence Escherichia coli D12g Surface Chemistry and Transport in Saturated Sand. J. Environ. Qual. 37:2108-2115.
Chah, K. F., K. N. Muko, and S. I. Oboegbulem. 2000. Antimicrobial Activity of Methanolic Extract of Solanum torvum Fruit. Fitoterapia. 71:187-189.
Chen, C. J., Y. C. Huang, C. H. Chiu, L. H. Su and T. Y. Lin. 2005. Clinical features and genotyping analysis of community-acquired methicillin-resistant Staphylococcus aureus infections in Taiwanese children. Pediatr. Infect. dis. J.24: 40–45.
Daglia, M. 2012. Polyphenols as Antimicrobial Agents. Curr Opin Biotech. 23: 174-181.
Davis, J. A., C. R. Jackson, P. J. Fedorka-Cray, J. B. Barrett, J. H. Brousse, J. Gustafson, and J. M. Kucher. 2014. Carriage of Methicillin-resistant Staphylococci by Healthy Companion Animals in the US. Letters in Applied Microbiology. 59: 1-8.
Elof, J. N. 1998. A Sentitive and Quick Microplate Method to Determine the Minimal Inhibitory Concentration of Plant Extracts for Bacteria. Planta Med. 64: 711-713.
Gupta, N., G. Saxena and S.S.Kalra. 2011. Antimicrobial activity pattern of certain terpenoids. Int. J. Pharm. Bio. Sci. 2: 87–91.
Hetru, C. and P. Bulet. 1997. Strategies for the Isolation and Characterization of Antimicrobial Peptides of Invertebrates. Methods in Molecular Biology. W. M. Shafer, Humana Press Inc., Totowa. J. Antimicrob. Chemother. 78: 35-49.
Hoffmann, A. R., A. P. Patterson, A. Alison Diesel, S. D. Lawhon, H. J. Ly, C. E. Stephenson, J. J Mansell, J. M. Steiner, S. E. Dowd, T. Olivry, S. Jan, and J. S. Suchodolski. The Skin Microbiome in Healthy and Allergic Dogs. 2014. PLOS ONE. Available:https://www .plosone. org.January 2014 Vol. 9 Issue 1, e83197.
Kala, C. P. 2005. Ethnomedicinal botany of the Apatani in the Eastern Himalayan region of India. Ethno. and Ethnomed. 1: 1–8.
Kloos, W. E. and J. F. Wolfshohl. 1980. Identification of Staphylococcus Species with the API STAPH-IDENT System. J. Clin. Microbiol. Sept. 1982, p. 509-516. [Online]. Available: https://www.asm.org/on January 9, 2019 by guest.
Lalitha, V., K. Raveesha, and B. Kiran. 2010. Antimicrobial activity of Solanum torvum Swart against important seed borne pathogens of padd. Iranica J. Energy & Environ. 1(2): 160-164.
Marples, R. R. and J. F. Richardson. 1982. Evalution of a micromethod gallery (API Staph) for the identification of staphylococci and micrococci. J. Clin. Pathol. 1982;35: 650-656
Mohan and Bhandare. 2012. Protetive Efect of Solanum torvum Against Testicular Toxicity in Male Winter Rat. Int. J. Pharm. Sci. 4(3): 188-192.
Muthezhilan, R., N. Yogananth, Priyanka and A. H. Jaffar. 2012. Fatty Acid Composition and Antimicrobial Activity of Solanum torvum SW. J. Modern Biotechnol. 1(2): 75-78.
Naimon, N., U. Pongchairerk, and A. Suebkhampet. 2015. Phytochemical Analysis and Antibacterial Activity of Ethanolic Leaf Extract of Solanum torvum Sw. Against Pathogenic Bacteria. Kasetsart J. (Nat. Sci.) 49: 516-523.
Ndebia, E. J., R. Kamgang, and B. N. Nkeh-Chungag. 2007. Analgesic and Anti- Inflammatory Properties of Queous Extract from Leaves of Solanum torvum (Solanaceae). Afr. J. Trad. CAM. 4(2): 240-244.
Nithyadevi, J. and R. Sivakumar. 2015 Phytochemical Screening and GC-MS, FT-IR Analysis of Methanolic Extract Leaves of Solanum Torvum SW. IJRSB. 3(9): 61-66.
Oluyege, J. O. and D. M. Adelabu, D.M. 2010. Microbial Contamination of Some Hawked Herbal Products in Ado-Ekiti, Nigeria. Continental J. Microbiology 4: 8-14.
Tanaka, H., M. Sato and S. Fujiwara. 2002. Antibacterial activity of isoflavonoids nisolated from Erythrina variegataagainst methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Lett. Appl. Microbiol. 35: 228–489.
Thenmozhi, A. and R. U. S. Mahadeva. 2012. Comparative free radical scavenging potentials of different parts of Solanum torvum. Free Radicals and Antioxidants. SciBioMed.org and Phcog. Net. 2(2): 24-29.
Uma, M., S. Jothinayaki, S. Kumaravel, and P. Kalaiselvi. 2011. Of Determination Bioactive Components of Plectranthus amboinicus Lour by GC-MS Analysis. N Y Sci J. 2011: 48
ณัฐกาญจน์ นายมอญ. 2557. การศึกษาประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบใบมะเขือพวงต่อการหายของบาดแผลในหนูเมาส์. กรุงเทพมหานคร. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร. 75 หน้า.
พร้อมจิต ศรลัมพ์ และรุ่งระวี เต็มศิริ ฤกษ์กุล. 2553. รสยาสมุนไพรกับสารเคมี: ความเหมือนที่แตกต่าง. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ที่ห้างหุ้นส่วน จำกัด สามลดา. 92 หน้า.
วัชรินทร์ รังสีภานุรัตน์, อิสรา จันทร์วิทยานุชิต, พรทิพย์ พึ่งม่วง, สมหญิง งามอุรุเลิศ และสุมลรัตน์ ชูวงษ์วัฒนะ. 2553.การวินิจฉัยโรคติดเชื้อแบคทีเรียทางการแพทย์.กรุงเทพมหานคร: บริษัท วี.พริ้นท์. 344 หน้า.
วันดี กฤษณพันธ์. 2534. ยาและผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ: การเตรียมยาสมุนไพรเพื่อการค้า. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหิดล. 475 หน้า.
Agrawal, A. D., P. P. Bajpei, A. A. Patil, and S.R. Bavaskar. 2010. Solanum Torvum SW. A Phytopharmacological review. Shree Sureshdada Jain Pharmaceutical Education and Research Center, Jamner, Tal: Jamner, Dist: - Jalgaon, State: - Maharashtra. Der Pharmacia Lettre. 2(4): 403-407.
Ajaiyeoba, E. O. 1999. Comparative phytochemical and antimicrobial studies of Solanum macrocarpum and Solanum torvum leaves. Fitoterapi. 70: 184 -186.
Arif, M., and S. Fareed. 2011. Pharmacognostical studies and evaluation of total phenolic and flavonoid contents of traditionally utilized fruits of Solanum tovum SW. Indian J. Nat. Prod. Resour. 2(2): 218-224.
Arthan, D., J. Svasti, P. Kittakoop, D. Pittayakhachonwut, M. Tanticharoen, and Y. Thebtaranonth. 2002. Antiviral isoflavonoid sulfate and steroidal glycosides from the fruits of Solanumtorvum. Phytochemistry. 59(4): 459-463.
Arumugam, G., M. K. Swamy, and U. R. Sinniah. 2016. Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng: Botanical, Phytochemical, Pharmacological and Nutritional Significance. MDPI. Molecules 2016, 21, 369. [Online] Available: https://www.mdpi.com/journal/molecules
Arunkumar, S. and M. Mulhuselvam. 2009. Analysis of Phytochemical Constituents and Antimicrobial Activitices of Aloe vera L. Against Clinical Pathogens. World J. Agric. Sci. 5(5): 572-576.
Bari, M. A., W. Islam, A. R. Khan, and A. Mandal. 2010. Antibacterial and Antifungal of Solanum torvum (Solanaceae). Int. J. Agric. Biol. 12(3):386-390.
Bradford, S.A., Tazehkand, S.S., Torkzaban, S. and Walker S.L. 2008. Cell Preparation Methods Influence Escherichia coli D12g Surface Chemistry and Transport in Saturated Sand. J. Environ. Qual. 37:2108-2115.
Chah, K. F., K. N. Muko, and S. I. Oboegbulem. 2000. Antimicrobial Activity of Methanolic Extract of Solanum torvum Fruit. Fitoterapia. 71:187-189.
Chen, C. J., Y. C. Huang, C. H. Chiu, L. H. Su and T. Y. Lin. 2005. Clinical features and genotyping analysis of community-acquired methicillin-resistant Staphylococcus aureus infections in Taiwanese children. Pediatr. Infect. dis. J.24: 40–45.
Daglia, M. 2012. Polyphenols as Antimicrobial Agents. Curr Opin Biotech. 23: 174-181.
Davis, J. A., C. R. Jackson, P. J. Fedorka-Cray, J. B. Barrett, J. H. Brousse, J. Gustafson, and J. M. Kucher. 2014. Carriage of Methicillin-resistant Staphylococci by Healthy Companion Animals in the US. Letters in Applied Microbiology. 59: 1-8.
Elof, J. N. 1998. A Sentitive and Quick Microplate Method to Determine the Minimal Inhibitory Concentration of Plant Extracts for Bacteria. Planta Med. 64: 711-713.
Gupta, N., G. Saxena and S.S.Kalra. 2011. Antimicrobial activity pattern of certain terpenoids. Int. J. Pharm. Bio. Sci. 2: 87–91.
Hetru, C. and P. Bulet. 1997. Strategies for the Isolation and Characterization of Antimicrobial Peptides of Invertebrates. Methods in Molecular Biology. W. M. Shafer, Humana Press Inc., Totowa. J. Antimicrob. Chemother. 78: 35-49.
Hoffmann, A. R., A. P. Patterson, A. Alison Diesel, S. D. Lawhon, H. J. Ly, C. E. Stephenson, J. J Mansell, J. M. Steiner, S. E. Dowd, T. Olivry, S. Jan, and J. S. Suchodolski. The Skin Microbiome in Healthy and Allergic Dogs. 2014. PLOS ONE. Available:https://www .plosone. org.January 2014 Vol. 9 Issue 1, e83197.
Kala, C. P. 2005. Ethnomedicinal botany of the Apatani in the Eastern Himalayan region of India. Ethno. and Ethnomed. 1: 1–8.
Kloos, W. E. and J. F. Wolfshohl. 1980. Identification of Staphylococcus Species with the API STAPH-IDENT System. J. Clin. Microbiol. Sept. 1982, p. 509-516. [Online]. Available: https://www.asm.org/on January 9, 2019 by guest.
Lalitha, V., K. Raveesha, and B. Kiran. 2010. Antimicrobial activity of Solanum torvum Swart against important seed borne pathogens of padd. Iranica J. Energy & Environ. 1(2): 160-164.
Marples, R. R. and J. F. Richardson. 1982. Evalution of a micromethod gallery (API Staph) for the identification of staphylococci and micrococci. J. Clin. Pathol. 1982;35: 650-656
Mohan and Bhandare. 2012. Protetive Efect of Solanum torvum Against Testicular Toxicity in Male Winter Rat. Int. J. Pharm. Sci. 4(3): 188-192.
Muthezhilan, R., N. Yogananth, Priyanka and A. H. Jaffar. 2012. Fatty Acid Composition and Antimicrobial Activity of Solanum torvum SW. J. Modern Biotechnol. 1(2): 75-78.
Naimon, N., U. Pongchairerk, and A. Suebkhampet. 2015. Phytochemical Analysis and Antibacterial Activity of Ethanolic Leaf Extract of Solanum torvum Sw. Against Pathogenic Bacteria. Kasetsart J. (Nat. Sci.) 49: 516-523.
Ndebia, E. J., R. Kamgang, and B. N. Nkeh-Chungag. 2007. Analgesic and Anti- Inflammatory Properties of Queous Extract from Leaves of Solanum torvum (Solanaceae). Afr. J. Trad. CAM. 4(2): 240-244.
Nithyadevi, J. and R. Sivakumar. 2015 Phytochemical Screening and GC-MS, FT-IR Analysis of Methanolic Extract Leaves of Solanum Torvum SW. IJRSB. 3(9): 61-66.
Oluyege, J. O. and D. M. Adelabu, D.M. 2010. Microbial Contamination of Some Hawked Herbal Products in Ado-Ekiti, Nigeria. Continental J. Microbiology 4: 8-14.
Tanaka, H., M. Sato and S. Fujiwara. 2002. Antibacterial activity of isoflavonoids nisolated from Erythrina variegataagainst methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Lett. Appl. Microbiol. 35: 228–489.
Thenmozhi, A. and R. U. S. Mahadeva. 2012. Comparative free radical scavenging potentials of different parts of Solanum torvum. Free Radicals and Antioxidants. SciBioMed.org and Phcog. Net. 2(2): 24-29.
Uma, M., S. Jothinayaki, S. Kumaravel, and P. Kalaiselvi. 2011. Of Determination Bioactive Components of Plectranthus amboinicus Lour by GC-MS Analysis. N Y Sci J. 2011: 48
