ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อ Trypanosoma evansi ในกระบือพื้นที่ภาคตะวันออกของประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
Trypanosoma evansi เป็นโปรโตซัวที่เป็นสาเหตุของโรค Trypanosomiasis หรือเซอร่า (surra) โปรโตซัวชนิดนี้ส่งผลต่อการสูญเสียทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในโคและกระบือ ซึ่งกระบือจัดเป็นตัวกักโรคที่สำคัญ วัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อ Trypanosoma evans (T. evansi ) ในกระบือพื้นที่ภาคตะวันออกของประเทศไทย เก็บตัวอย่างเลือดกระบือระหว่างเดือนกรกฎาคม – ธันวาคม พ.ศ. 2560 สุ่มเจาะเก็บเลือดกระบือโดยวิธี simple random จำนวนตัวอย่างทั้งหมด 153 ตัวอย่าง โดยเก็บจากพื้นที่จังหวัดสระแก้ว จำนวน 51 ตัว ฉะเชิงเทรา จำนวน 48 ตัว และชลบุรี จำนวน 54 ตัว พบว่าค่าความชุกของการติดเชื้อ T. evansi ทั้งหมดอยู่ที่ร้อยละ 5.23 ความชุกสูงที่สุด คือจังหวัดฉะเชิงเทราร้อยละ 16.67 ส่วนในจังหวัดสระแก้วและชลบุรีไม่พบโรคนี้ จากการวิเคราะห์ทางสถิติพบว่าปัจจัยทางด้านพื้นที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อ T. evansi ซึ่งมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) อย่างไรก็ตามปัจจัยทางด้านจำนวนกระบือ อายุ และเพศ ไม่มีความสัมพันธ์ต่อการเกิดโรค เมื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดโรค Trypanosomiasis ในกระบือพื้นที่ภาคตะวันออกของประเทศไทย ประกอบด้วย 2 ปัจจัยดังนี้ ปัจจัยแรกคือการทำวัคซีน พบว่าการทำวัคซีนในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมามีโอกาสเกิดโรคมากกว่าไม่ทำวัคซีน ปัจจัยที่สองคือแมลงพาหะ พบว่าฟาร์มที่มีแมลงพาหะมีโอกาสเกิดโรคมากกว่าไม่มีแมลงพาหะ ในจังหวัดฉะเชิงเทราพบว่าปัจจัยที่เพิ่มโอกาสการติดเชื้อ T. evansi คือปัจจัยทางด้านการเลี้ยงกระบือรวมกับสัตว์ชนิดอื่น
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Desquesnes, M., and A. M. R. Dávila. 2002 Applications of PCR-based tools for detection and identification of animal trypanosomes: a review and perspectives. Vet. Parasitol. 109: 213-231.
Desquesnes, M., A. Dargantes, D. H. Lai, Z. R. Lun, P. Holzmuller, and S. Jittapalapong. 2013. Trypanosoma Evansi and Surra: A review and perspectives on transmission, epidemiology and control, impact, and zoonotic aspects. BioMed Research International. 321237: 1-20.
Fernández, D., B. González-Baradat, M. Eleizalde, E. González-Marcano, T. Perrone, M. Mendoza. 2009. Trypanosoma evansi: A comparison of PCR and parasitological diagnostic tests in experimentally infected mice. Experimental Parasitology. 121: 1-7.
Hunngerford, T. G. 1990. Various effects parasite of diseases of livestock. McGraw-Hill bookcompany. 9 ed. Sydney. 2: 1357.
Ijaz, M. K., M. S. A. Nur-E-Kamal, A. I. A. Mohamed, F. K. Dar. 1998. Comparative studies on the sensitivity of polymerase chain reaction and microscopic examination for the detection of Trypanosoma evansi in experimentally infected mice. Comp. Immunol. Microbiol. Infect. Dis. 21: 215-223.
Indrakamhang, P. 1998. Trypanosoma evansi Infection in Livestock in Thailand. J. Protozool. Res. 8(3): 153-161.
International Buffalo Information Center (IBIC), Office of the University Library, Kasetsart University. 2019 Available at : https://158.108.80.26/IBICTH/index.php?option=com_content&view=article&id=51:statistic&catid=37:2009-06-25-03-23-58&Itemid=62. Accessed October 8, 2017.
Jittapalapong, S., N. Pinyopanuwat, T. Inpankaew, A. Sangvaranond, C. Phasuk, W. Chimnoi, C. Kengradomkij, K. Kamyingkird, N. Sarataphan, and M. J. K. J. N. S. Desquesnes. 2009. Prevalence of Trypanosoma Evansi Infection Causing Abortion in Dairy Cows in Central Thailand. Kasetsart J. (Nat. Sci.) 43: 53-57.
Kaewhom, P. 2014. Molecular detection of Trypanosoma evansi among cattle and buffaloes blood. J. Mahanakorn Vet. Med. 9(1): 49-61.
Moustafa, A., S. Ali, M. Bennett, T. Hyndman, I. Robertson, and J. J. T. Edwards. 2017. A case–control study of haemorrhagic septicaemia in buffaloes and cattle in Karachi, Pakistan. Transbound. Emerg. Dis. 64(2): 520-527.
OIE Terrestrial Manual. 2012. Trypanosoma evansi infection (Surra). Chapter. 2(17): 1-14.
Panja K., T. Sananmuang, and T. Jankong. 2018. Study on using polymerase chain reaction and buffy coat smear method for Trypanosoma evansi detection in buffaloes of Eastern Thailand. J. Mahanakorn Vet. Med. 13(2): 161-170.
Payne, R. C., I. P. Sukanto, K. Bazeley, and T. W. Jones. 1993. The effect of Trypanosoma evansi infection on the oestrous cycle of Friesian Holstein heifers. Vet. Parasitol. 51: 1-11.
Pholpark, M. and S. Pholpark. 2013. Trypanosoma evansi infections in the Northeastern region of Thailand. Thai-NIAH eJournal. 8(2): 32-55
Powar, R. M., V. R. Shegokar, P. P. Joshi , V. S. Dani, N. S. Tankhiwale, P. Truc, J. Jannin, and A. Bhargava. 2006. A rare case of human trypanosomiasis caused by Trypanosoma evansi. Indian J. Med. Microbiol. 24: 7274.
Rodríguez, N. F., M. T. Tejedor-Junco, M. González-Martín, and C. Gutierrez. 2014. Stomoxys calcitrans as possible vector of Trypanosoma evansi among camels in an affected area of the Canary Islands, Spain. Rev. Soc. Bras. Med. Trop. 47: 510–512.
Srisai, P., M. Pholpark, P. Tongpan, N. Jiwaganon, P. Punnurit, S. Dermpun, H. Rungruang, and N. J. O. J. Panlinfa. 2017. Prevalence of blood parasites infestation among buffaloes with abortion in Nakhon Phanom Province, Thailand. OSIR. 10(1): 7-15.
Sumba, A. L., S. Mihok, and F. A. Oyieke. 1998. Mechanical transmission to Trypanosoma evansi and T. congolense by Stomoxys niger and S. taeniatus in a laboratory mouse model. Med. Vet. Entomol. 12: 417-422.
Sumbria, D., L. Singla, R. Kumar, M. Bal, and P. Kaur. 2017. Comparative seroprevalence and risk factor analysis of Trypanosoma Evansi infection in Equines from different agro-climatic zones of Punjab (India). Rev. Sci. Tech. Off. Int. Epiz. 36(3): 971-979
Worasing, R., and S. Rattana. 2007. Bovine gastrointestinal and blood parasites examination in Pakpanang River Basin in Nakhon Si Thammarat Province. Thai-NIAH e-Journal. 2: 38-47. Thai.
