เภสัชพันธุศาสตร์ทางการสัตวแพทย์: Part II
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
เช่นเดียวกับที่พบในคน ความแปรปรวนในการตอบสนองต่อยาจัดเป็นปัญหาสำคัญในการรักษาสัตว์ป่วย เนื่องจากส่งผลทำให้เกิดความไม่แน่นอนทางด้านประสิทธิผลของยา โดยที่สัตว์ป่วยแต่ละรายอาจตอบสนองต่อยาที่ใช้ในการรักษาได้แตกต่างกัน แม้จะใช้ยาชนิดเดียวกัน และในบางรายอาจเกิดผลไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงขึ้น แม้ว่าสัตว์ส่วนใหญ่จะทนต่อยาได้ดีก็ตาม ปัจจัยสำคัญประการหนึ่งที่ทำให้เกิดปัญหาดังกล่าวขึ้นคือปัจจัยทางพันธุกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเกิด genetic polymorphisms ของโปรตีนที่มีบทบาทหน้าที่ที่สำคัญในกระบวนการทางเภสัชจลนศาสตร์และเภสัชพลศาสตร์ ซึ่งส่งผลทำให้เกิดความแปรปรวนในการตอบสนองของร่างกายต่อยาขึ้น บทความเภสัชพันธุศาสตร์ทางการสัตวแพทย์นี้ ประกอบด้วยสองส่วน โดยบทความส่วนที่หนึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับความรู้พื้นฐานทางเภสัชพันธุศาสตร์ ได้แก่ ความแปรปรวนในการตอบสนองของร่างกายต่อยาที่พบในรูปแบบต่าง ๆ ความหมายและความสำคัญของเภสัชพันธุศาสตร์ และเภสัชพันธุศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ ATP-binding cassette sub-family B member 1 (ABCB1) transporter ซึ่งเป็นโปรตีนในกลุ่ม ATP-driven drug efflux carriers ที่มีบทบาททำหน้าที่สำคัญในกระบวนการขนส่งยาออกจากเซลล์ บทความส่วนที่สองมีเนื้อหาเกี่ยวกับเภสัชพันธุศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับเอนไซม์ไซโตโครม พี450 ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่มีบทบาทหน้าที่สำคัญต่อกระบวนการเมแทบอลิสซึมของยา ประโยชน์ของเภสัชพันธุศาสตร์ และการตรวจสอบทางพันธุศาสตร์เพื่อประโยชน์สำหรับสัตวแพทย์ในการใช้ยาและการวางแผนการรักษาสัตว์ป่วย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Court, M. H. 1999. Anesthesia of the sighthound. Clin. Tech. Small Anim. Pract. 14(1):38-43.
Court, M. H. 2013. Canine cytochrome P-450 pharmacogenetics. Vet. Clin. North Am. Small Anim. Pract. 43(5):1027-1038.
Martinez, S. E., J. Shi, H. J. Zhu, T. E. Perez Jimenez, Z. Zhu, and M. H. Court. 2019. Absolute quantitation of drug-metabolizing cytochrome p450 enzymes and accessory proteins in dog liver microsomes using label-free standard-free analysis reveals interbreed variability. Drug Metab. Dispos. 47:1314-1324.
Martinez, S. E., M. C. Andresen, Z. Zhu, I. Papageorgiou, and M. H. Court. 2020. Pharmacogenomics of poor drug metabolism in Greyhounds: Cytochrome P450 (CYP) 2B11 genetic variation, breed distribution, and functional characterization. Sci. Rep. 10:69-82.
Martinez, M., S. Modric, M. Sharkey, L. Troutman, L. Walker, and K. Mealey. 2008. The pharmacogenomics of P-glycoprotein and its role in veterinary medicine. J. Vet. Pharmacol. Ther. 31:285-300.
Mealey, K. L., J. Fidel, J. M. Gay, J. A. Impellizeri, C. A. Clifford, and P. J. Bergman. 2008. ABCB1-1Delta polymorphism can predict hematologic toxicity in dogs treated with vincristine. J Vet. Intern. Med. 22:996-1000.
Mealey, K. L., S. A. Bentjen, Gay, J. A., and G. H. Cantor. 2001. Ivermectin sensitivity in collies is associated with a deletion mutation of the mdr1 gene. Pharmacogenetics. 11(8):727-733.
Mealey, K. L. and K. M. Meurs. 2008. Breed distribution of the ABCB1-1Delta (multidrug sensitivity) polymorphism among dogs undergoing ABCB1 genotyping. J. Am. Vet. Med. Assoc. 233:921-924.
Mealey, K. L., S. E. Martinez, N. F. Villarino, and M. H. Court. 2019. Personalized medicine: going to the dogs? Hum Genet. 138(5):467-481.
Mealey, K. L., S. Greene, R. Bagley, J. Gay, R. Tucker, P. Gavin, K. Schmidt, and F. Nelson. 2008. P-glycoprotein contributes to the blood-brain, but not blood-cerebrospinal fluid, barrier in a spontaneous canine p-glycoprotein knockout model. Drug Metab. Dispos. 36(6):1073-1079.
Navapour, L., and N. Mogharrab. 2021. In silico screening and analysis of nonsynonymous SNPs in human CYP1A2 to assess possible associations with pathogenicity and cancer susceptibility. Sci. Rep. 11:4977-4991.
Pashazadeh, P., M. Abdoljalal, A. Jahanbakhash, and K. Masoud. 2019. Thiopurine methyltransferase genetic polymorphisms and activity and metabolic products of azathioprine in patients with inflammatory bowel disease. Endocr. Metab. Immune. Disord. Drug. Targets. 19(4):541-547.
Paulson, S. K., L. Engel, B. Reitz, S. Bolten, E. G. Burton, T. J. Maziasz, B. Yan, and G. L. Schoenhard. 1999. Evidence for polymorphism in the canine metabolism of the cyclooxygenase 2 inhibitor, celecoxib. Drug Metab. Dispos. 27:1133-1142.
Steffey, E. P. and D. Howland. 1977. Isoflurane potency in the dog and cat. Am. J. Vet. Res. 38:1833-1836.
Tanaka, N., R. Shinkyo, T. Sakaki, M. Kasamastu, S. Imaoka, Y. Funae, and H. Yokota. 2005. Cytochrome P450 2E polymorphism in feline liver. Biochim. Biophys. Acta. 1726(2):194-205.
Viviano, K. R. 2019. Pharmacotherapeutics of immune-mediated disease. In: K. L. Mealey, editor, Pharmacotherapy for veterinary dispensing. John Wiley & Sons, Inc., New York. p. 339-360.
Wang, B., and S. F. Zhou. 2009. Synthetic and natural compounds that interact with human cytochrome P450 1A2 and implications in drug development. Curr. Med. Chem. 16(31):4066-4218.
Whiterock, V. J., T. A. Delmonte, L. E. Hui, T. L. Orcutt, and M. W. Sinz. 2007. Frequency of CYP1A2 polymorphism in beagle dogs. Drug Metab. Lett. 1:163-165.
Veterinary Clinical Pharmacology Laboratory. College of Veterinary Medicine. Washington State University. 2021 (cited 10 November 2021). Affected Breeds. Available from: https://vcpl.vetmed.wsu.edu/affected-breeds
