โรคติดเชื้อไวรัสที่สำคัญของนกปากขอเลี้ยงในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การเลี้ยงนกในตระกูลนกปากขอ เป็นที่นิยมอย่างมากในประเทศไทย อย่างไรก็ตามอุปสรรคสำคัญ ของการเลี้ยงนกปากขอคืออาการป่วยของนกที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส โรคขนและจะงอยปากผิดปกติ (Psittacine Beak and Feather Disease; PBFD) โรคโปลีโอมาไวรัส (Avian Polyomavirrus Disease; APD) และโรคกระเพาะแท้ขยาย (Proventicular Dilatation Disease; PDD) เป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่พบได้บ่อยในนกตระกูลปากขอของประเทศไทย โดยดีเอ็นเอไวรัส Psittacine beak and feather disease virus (PBFDV) และ Avian Polyomaviruses (APV) เป็นสาเหตุในการก่อโรค PBFD และ APD ตามลำดับ ในขณะที่ Avian Bornavirus (ABV) ซึ่งเป็นอาร์เอ็นเอไวรัส เป็นสาเหตุในการก่อโรค PDD ไวรัสเหล่านี้มักเกี่ยวข้องกับอัตราการตายที่สูงในนกปากขอเลี้ยงและยากต่อการรักษาและควบคุมโรค ดังนั้นการเขียนบทความวิชาการในครั้งนี้มีวัฒถุประสงค์เพื่อสรุปความรู้ด้านชีววิทยาของไวรัส อาการทางคลินิก การเกิดโรค การควบคุมป้องกันและการตรวจวินิจฉัย ข้อมูลจากบทความนี้อาจเป็นประโยชน์สำหรับนักศึกษาสัตวแพทย์และผู้ปฏิบัติงานด้านสัตวแพทย์ ในการพัฒนามาตรการควบคุมที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นและเพื่อลดการสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นในกรณีของการระบาดของโรค
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Amarasinghe, G.K., M.A. Ayllón, Y. Bào, et al. 2019. Taxonomy of the order Mononegavirales: update 2019. Arch Virol. 164:1967–1980.
Brock, P. and G. Cole. 2019. Psittacine Beak and Feather Disease (Circovirus). In: Brock, P. and Cole, G. eds. Infectious Disease Manual Infectious Disease of Concern to Captive and Free Ranging Wildlife in North America. American Association of Zoo veterinarians Animal Health and Welfare Committee. p. 449-453.
Fogell, D.J., R.O. Martin, and J.J. Groombridge. 2016. Beak and feather disease virus in wild and captive parrots. An analysis of geographic and taxonomic distribution and methodological trends. Arch Virol. 161:2059–2074.
Fungwitaya, P., A. Bunlertcharoensuk, W. Uttamaburana, L. Sariya, K. Chaichoune, P. Ratanakorn, and R. Boonyarittichaikij. 2009. Prevalence of Psittacine Beak and Feather Disease and Avian Polyomavirus disease Infection in Captive Psittacines in the Central part of Thailand by Multiplex Polymerase Chain Reaction. J. Appl. Anim. 3(2): 33–42.
Hoppes, M.S., I. Tizard, and H.L. Shivaprasad. 2013. Avian Bornavirus and Proventricular Dilatation Disease Diagnostics, Pathology, Prevalence, and Control. Vet. Clin. Exot. Anim. 2013(16):340–352.
Hnilica, K.A., and A. Patterson. 2017. Avian and Exotic Animal Dermatology. In: Greenace, C. ed. Small Animal Dermatology. 4th ed. St. Louis. Missouri. United States of America. p. 527-528.
Kou, Z., Z. Zhang, S. Chen, Z. Fan, S. Tang, L. Zhao, and T. Li. 2008. Molecular Characterizations of Avian Polyomavirus Isolated from Budgerigar in China. Avian Diseases. 52(3):451–454.
MacLachlan, N.J., and E.J. Dubovi. 2017. Bornaviridae. Veterinary and Zoonotic Viruses. In: MacLachlan, N.J. and Dubovi, E.J. eds. Fenner’s Veterinary Virology. 5thed. Academic Press Inc. Cambridge. Massachusetts. United States of America. p. 381-387.
Magdalena, S., A. Kolodziejska, J. Szarek, and I. Babinska. 2011. Avian polyomavirus infections in Amazon parrots. Medycyna Wet. 67(3):147–150.
Miesle, J. 2018. Psittacine Beak And Feather Disease: An Overview. https://www.academia. edu/40376748/Psittacine_Beak_And_Feather_Disease_An_Overview. (Accessed 20 August 2022).
Ogawa, H., R. Chahota, K. Ohya, T. Yamaguchi, and H. Fukushi. 2012. Relatedness between Host Species and Genotype of Beak and Feather Disease Virus Suggesting Possible Interspecies Cross Infection during Bird Trade. Vet. Med. Sci. 75(4):503–507.
Padzil, F., A.R. Mariatulqabtiah, and J. Abu. 2017. Avian polyomavirus: A recent update. J. Vet. Malaysia. 29(2):9–13.
Phalen, D. 2006. Implications of Macorhabdus Ornithogaster in clinical disorders. In Greg J. Harrison, Teresa L. Lightfoot (Eds.), Clinical avian medicine. Palm Beach, Florida: Spix Pub. P. 725–728
Rubbenstroth, D. 2022. Avian Bornavirus Research-A Comprehensive Review. Viruses. 14(7):1513.
Sa-ardta, P., M. Rinder, P. Sanyathitiseree, S. Weerakhun, P. Lert-watcharasarakul, B. Lor sunyaluck, A. Schmitz, and R. Korbel. 2019. First detection and characterization of Psittaciform bornaviruses in naturally infected and diseased birds in Thailand. Vet Microbiol. 230:62–7.
Sariya, L., P. Prompiram, W. Khocharin, S. Tangsudjai, R. Phonarknguen, P. Rattanakorn, and K. Chaichoun. 2011. Genetic analysis of beak and feather disease virus isolated from captive psittacine birds in Thailand. Southeast Asian. J Trop Med Public Health. 42(4): 851–858.
Thomas, N.J., D.B. Hunter, and C.T. Atkinson. 2007. Polyomavirus. In: Thomas, N.J., Hunter, D.B. and Atkinson, C.T., eds. Infectious Disease of Wild Birds. Blackwell Publishing Ltd. Ames. Iowa. United States of America. p. 208–214.
Thongchan, D., Y. L. Huang, R. Khatri-Chhetri, S. Tsai, and H. Wu. 2015. Prevalence and Pathology of Avian Polyomavirus (APV) and Psittacine Beak and Feather Disease Virus (PBFDV) Infections in Taiwan: A Retrospective Study from 2010 to 2014. RMUTI Journal Science and Technology. 2559(2):1–13.
Torres, C., 2019. Evolution and molecular epidemiology of polyomaviruses. Infection. Genetics and Evolution. 79:104150.
