การย้อมเส้นไหมด้วยเปลือกต้นเพกา
คำสำคัญ:
การย้อมเส้นไหม, เปลือกต้นเพกา, สารช่วยติดสี, การวัดค่าสี, ความคงทนของสีบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการย้อมเส้นไหมด้วยเปลือกต้นเพกาและศึกษาสารช่วยติดสีที่เหมาะสม ศึกษาค่าความเป็นกรดเบส ค่าสีในระบบ CIELAB เฉดสี ความคงทนของสีต่อการซักและแสงแดด พบว่า น้ำย้อมจากเปลือกต้นเพกา มีค่า pH เฉลี่ย 5.96 เมื่อนำเส้นไหมไปย้อมด้วยน้ำย้อมจากเปลือกต้นเพกาและน้ำย้อมที่เติมสารช่วยติดสีที่แตกต่างกัน ได้แก่ น้ำมะขามเปียก น้ำด่างจากเถ้าต้นยางพารา น้ำเกลือ น้ำย้อมที่มีประสิทธิภาพการติดสีมากที่สุด คือน้ำย้อมจากเปลือกต้นเพกาเป็นอย่างเดียว รองลงมาคือน้ำย้อมที่เติมน้ำเกลือ น้ำมะขามเปียก และน้ำด่างจากเถ้าต้นยางพารา ตามลำดับ เส้นไหมหลังย้อมได้โทนสีเหลือง-ทอง ค่าสีของเส้นไหมหลังการย้อมเป็นความสว่าง (L*) ระหว่าง 67.523-75.440 ค่าสีแดง (a*) ระหว่าง 17.70-9.716 และค่าสีเหลือง (b*) ระหว่าง 24.68-32.446 เมื่อเทียบสีเส้นไหมกับมาตรฐานแพนโทนได้สีเหลืองทอง สารช่วยติดสีที่เหมาะสมในการย้อมคือ น้ำด่างจากเถ้าต้นยางพารา ทำให้สีของเส้นไหมจะมีความคงทนต่อการซักและมีความคงทนต่อแสงแดดอยู่ในระดับดีมาก
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Phayakpraphon M. Folk Handweaving Silk in Surin Province. Announcements Institute of Culture and Arts Journal. 2016 July-December;18(1):94–105.
Watters C. and Cantero A. Rat Liver Parenchymal Cell Function during Azo Dye Carcinogenesis. Cancer Research. 1964;25: 67-71.
Puntener, A. and Cambell, P. (2003). European Ban on Certain Azo Dyes. Leather International. 50-51.
Sritram S, Wongsuksaweang V and Pansanthia P. Diversity of Tree Species and Utilization of Natural Dyeing: A Case Study of Community Forest in Surin Province. Agriculture and Technology Journal. 2020 May – August;1(2):17-32.
Chaithada P. Effects of Extraction Solvents and pH on the Amount and Stability of Crude Color Extracted from Plants.Wichcha Journal. 2019 Janualy-June;38(1):65-78.
Chantham N, Thongaiam K, Chaicherdchu S, Wiengnon P, Nakchat O. Dyeing Silk with Bark of Erythrophleum Succirubrum Gagnep. Koch Cha Sarn Journal of Science. 2017 July-December ;39(2):45-58.
มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม, “วิธีทดสอบสิ่งทอ มอก.121 เล่ม 14 การประเมินการเปลี่ยนสีและการเปื้อนสีโดยใช้เกรย์สเกลและเครื่องมือ,” กรุงเทพฯ: สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์ อุตสาหกรรม, 2552.
มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม, “วิธีทดสอบสิ่งทอ มอก.121 เล่ม 3 ความคงทนของสีต่อการซักด้วยสบู่ หรือสบู่และโซดา,” กรุงเทพฯ: สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม, 2552.
Surayot P. The Effect of Extractionsand Mordantson Dyeing Quality and Study the CompoundinMarigold Dye. Science and Technology Nakhon Sawan Rajabhat University Journal. 2017 July – December; 9(1): 31-44.
Rattanajarasroj S. et al. Antioxidative and Neuroprotective Activities of Oroxylum indicum Stem Bark Extracts. Bulletin of the Department of Medical Sciences. 2020; 62 (4): 305-329.
Kliangpradith K, Thongmak N and Sridang P. Adsorption of Organic Substance and Dyestuff from Batik Textiles Wastewater by Rubber Wood Fly Ash. The Journal of Industrial Technology. 2021;17(1):1-14.
Laity P.R., Baldwin E, and Holland C. Changes in Silk Feedstock Rheology during Cocoon Construction: The Role of Calcium and Potassium Ions. Macromolecule Bioscience. 2019 July;19(3), Available from: https://doi.org/10.1002/mabi.201800188.
Silalai N. Tea Flavonoids: their Functions, Utilization and Analysis. Journal of Food Technology, Siam University. 2005 June 2005 - May 2006; 2(1): 2–10.
